Drobnołuszczak pomarańczowoczerwony

gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych

Drobnołuszczak pomarańczowoczerwony, łuskowiec pomarańczowoczerwony (Pluteus aurantiorugosus (Trog) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].

Drobnołuszczak pomarańczowoczerwony
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

łuskowcowate

Rodzaj

drobnołuszczak

Gatunek

drobnołuszczak pomarańczowoczerwony

Nazwa systematyczna
Pluteus aurantiorugosus (Trog) Sacc.
Hedwigia 35(1): 5 (1896)
Młode owocniki
Przekrój blaszki

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1857 r. Jakob Gabriel Trog nadając mu nazwę Agaricus aurantiorugosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1896 r. Pier Andrea Saccardo przenosząc go do rodzaju Pluteus[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Agaricus aurantiorugosus Trog 1857
  • Pluteus aurantiorugosus var. aurantiovelatus Vizzini 2011
  • Pluteus caloceps G.F. Atk. 1909
  • Pluteus coccineus (Massee) J.E. Lange 1937
  • Pluteus leoninus var. coccineus Massee 1893

Alina Skirgiełło w 1999 r. opisała ten gatunek pod nazwą łuskowiec pomarańczowoczerwony, Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę drobnołuszczak pomarańczowoczerwony[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 1,5–5 cm, u młodych okazów, potem łukowaty z tępym garbem, w końcu rozpostarty, niehigrofaniczny. Brzeg równy, tylko u starszych okazów nieco karbowany. Powierzchnia gładka lub nieco pomarszczona, pomarańczowa. Na środku pomarańczowoczerwona, w stanie suchym matowa[4].

Blaszki

Wolne, brzuchate, początkowo białe, potem jasnoróżowe. Ostrza biało kosmkowate[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość do 0,6 cm, walcowaty, początkowo pełny, później pusty z pałkowato rozszerzoną podstawą. Powierzchnia biała do żółtobiałej, u młodych okazów podłużnie włóknista. Podstawa o barwie od ciemnożółtej do pomarańczowej[4].

Miąższ

W kapeluszu biały, w trzonie żółtawy, o niewyraźnym zapachu i gorzkim smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników różowy. Zarodniki 5,5–8 × 4–5 µm, elipsoidalne, gładkie, szkliste, nieamyloidalne i niezmieniające barwy w KOH. Cheilocystydy rzadkie, szeroko baryłkowate, cienkościenne o wymiarach do 50  15 µm. Pileocystydy z nabrzmiałymi elementami końcowymi. Brak sprzążek[5].

Występowanie

edytuj

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji[6]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza tylko dwa jego stanowiska[3]. Więcej stanowisk i bardziej aktualnych podaje internetowy atlas grzybów[7]. Gatunek ten w Polsce znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[8].

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych na próchniejącym drewnie drzew liściastych, zwłaszcza klonów, jesionów, wiązów, topoli[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-26] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-25] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Mushroom Expert. Pluteus aurantiomarginatus [online] [dostęp 2021-01-25] (ang.).
  6. Pluteus aurantiorugosus [online], Discover Life [dostęp 2021-01-26] (ang.).
  7. Aktualne stanowiska drobnołuszczaka pomarańczowoczerwonego w Polsce [online] [dostęp 2021-01-26] (pol.).
  8. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków:W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.