Dom Turecki w Krakowie
Dom Turecki – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I przy ul. Długiej 31, na rogu z ul. Pędzichów 2, na Kleparzu.
nr rej. A-782 z 16 września 1988 | |
Widok z ulicy Długiej, stan po remoncie, 2021 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku |
kamienica |
Architekt |
przebudowa 1910 Henryk Lamensdorf |
Rozpoczęcie budowy |
1883 |
Ukończenie budowy |
1885 |
Ważniejsze przebudowy |
1910 |
Kolejni właściciele |
Artur Teodor Rayski |
Położenie na mapie Krakowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
50°04′10,70″N 19°56′16,08″E/50,069639 19,937800 |
Został zbudowany w latach 1883–1885 i był wtedy dwupiętrową kamienicą.
W 1910 roku przebudowana według projektu Henryka Lamensdorfa dla Artura Teodora Rayskiego, uczestnika powstania styczniowego i oficera armii osmańskiej w Turcji. Powstał 3-piętrowy, 4-skrzydłowy dom z wewnętrznym podwórzem. Szczyt zdobi nadwieszona wieżyczka-minaret, otoczona galeryjką, i nakryta hełmem stożkowym z półksiężycem. W narożnikach znajdują się dwa skromniejsze minarety. Według legendy minarety zostały zbudowane dla żony Rayskiego, muzułmanki, aby przypominały jej ojczysty Egipt. W rzeczywistości żoną Rayskiego była Józefa z Seroczyńskich, katoliczka, której podpis widnieje na planach kamienicy. To właśnie ona pozwoliła na budowę minaretu[1].
Na frontowej elewacji znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona generałowi brygady pilotowi Ludomiłowi Rayskiemu, twórcy polskiego lotnictwa, który mieszkał w tym domu.
Przed kamienicą, na niewielkim skwerku, znajduje się kolumna z figurą Matki Bożej. Postawiono ją we wrześniu 1865 roku, na miejscu zniszczonej przez burzę w lipcu tegoż roku, starszej figury. Odnowiona w roku 1897.
Galeria
edytuj-
Stan przed remontem, 2011
-
Tablica pamiątkowa poświęcona Ludomiłowi Rayskiemu
Przypisy
edytuj- ↑ Dom Turecki - ul. Długa 31. [dostęp 2012-06-10]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia Krakowa, Antoni Henryk Stachowski (red.), Elżbieta Adamczyk, Warszawa: PWN, 2000, s. 161, ISBN 83-01-13325-2, OCLC 830213257 .
- Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa – Urbs celeberrima, Wydawnictwo WAM 2006