Dolina Tarnowiecka

dolina położona w słowackiej części Tatr Zachodnich u stóp Barańca

Dolina Tarnowiecka lub dolina Tarnowiec (słow. Trnovská dolina, Trnovec) – dolina położona w słowackiej części Tatr Zachodnich u stóp Barańca – trzeciego co do wysokości szczytu tej części Tatr[1].

Dolina Tarnowiecka, widok z grani południowo-zachodniej
Dolina Tarnowiecka, widok z grani południowo-wschodniej
Górna część Doliny Tarnowieckiej

Nazewnictwo

edytuj

Nazwę doliny i znajdującej się na niej dawniej hali Tarnowiec wywodzi się od miejscowości Liptowski Tarnowiec (Liptovský Trnovec) nad Jeziorem Liptowskim, jednakże brak dokumentów potwierdzających związki między tą miejscowością a Doliną Tarnowiecką. Wiadomo natomiast, że na początku XX wieku wypas prowadzili tutaj pasterze ze wsi Jakubowiany i Końska[1].

Topografia

edytuj

Dolina na północy podchodzi pod sam wierzchołek Barańca (2185 m). Jej zbocza tworzą dwie granie opadające z jego wierzchołka do Kotliny Liptowskiej. Od zachodu jest to południowo-zachodnia grań Barańca z wierzchołkiem Goły Wierch, oddzielająca ją od Doliny Żarskiej, wschodnie zbocza doliny tworzy południowo-wschodnia grań Barańca z wierzchołkami Szczerbawy, Klin i Mały Baraniec, oddzielająca ją od sąsiedniej Doliny Jamnickiej. W dolnej części wschodnie zbocza doliny tworzą odchodzący od Małego Barańca grzbiet Bryszne, oddzielający ją od Kobylego Żlebu[2].

Głównym ciekiem wodnym doliny jest potok Tarnowieczanka (Trnovec), mający swoje źródła niewiele poniżej wierzchołka Barańca i będący prawym dopływem Wagu, wpadającym do niego poza Tatrami, w miejscowości Beňadiková[1].

Opis doliny

edytuj

Górna część doliny znajduje się na granicy dwóch rodzajów skał metamorficznych: gnejsów od zachodu i migmatytów od wschodu. Obszar ten jest porośnięty trawą i kępami kosodrzewiny. Część środkowa zarasta kosodrzewiną, zaś wąska część dolna, przechodząca w skalisty wąwóz z wodospadami, jest całkowicie zalesiona. Wylot Doliny Tarnowieckiej znajduje się na wysokości 896 m, mniej więcej w połowie odległości między wylotami Doliny Żarskiej i Doliny Wąskiej[3]. W środkowej części Doliny Tarnowieckiej (na wysokości ok. 1400 m) znajduje się Polana Limbia, kiedyś stał na niej pasterski szałas[1].

Dolina Tarnowiecka turystycznie nie jest dostępna. Jedynie jej wylot przecina Magistrala Tatrzańska i małym fragmentem dolnej części doliny prowadzi niebieski szlak na Goły Wierch. W wylocie doliny jest rozdroże pod Gołym Wierchem[4]. Z rozdroża tego szlaku i tatrzańskiej magistrali jest dobry wgląd w głąb dolnej części doliny, dobrze widać stamtąd jej wąwozowy charakter.

Szlaki turystyczne

edytuj
  czerwony (fragment Magistrali Tatrzańskiej): wylot Doliny Żarskiej – Pod Uboczą – rozdroże pod Gołym Wierchem – wylot Doliny Wąskiej. Czas przejścia: 2:25 h[4]
  niebieski: Jakubowiany – rozdroże pod Gołym Wierchem – Goły Wierch. Czas przejścia od rozdroża na Goły Wierch: 2:30 h, 1:50 h[4]
  rowerowy: Liptowski MikułaszŻar – wylot Doliny Żarskiej – Pod Uboczą – rozdroże pod Gołym Wierchem – wylot Doliny Wąskiej – autokemping „Raczkowa”Przybylina
  rowerowy: Liptowski Mikułasz – Jakubowiany – rozdroże pod Gołym Wierchem

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
  3. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Zachodnie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-89-7.
  4. a b c Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.