Delta Tauri
Delta Tauri (Secunda Hyadum, δ Tau) – gwiazda w gwiazdozbiorze Byka. Znajduje się około 156 lat świetlnych od Słońca.
| δ Tau | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
04h 22m 56,093s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+17° 32′ 33,05″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
0,002408 ± 0,000038[2] | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−34,66 ± 0,40 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
38,8 ± 1,0 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K0 III[2] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
1,2 km/s[3] | ||||||||||||||||||||
| Wiek |
~650 mln lat[3] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4826 ± 51 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa
edytujGwiazda ma tradycyjną nazwę Secunda Hyadum (z łac. „Druga z Hiad”), jako że należy do gromady Hiad[3][4]. Oznaczenie Bayera Delta Tauri dzielą z nią dwie optycznie bliskie gwiazdy, 64 Tauri (δ² Tau) i 68 Tauri (δ³ Tau), dlatego bywa ona określana jako Delta-1 Tauri (δ¹ Tau)[1][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Secunda Hyadum dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka
edytujJest to olbrzym należący do typu widmowego K0[3]. Gwiazda ma temperaturę ok. 4830 K[2] i jasność 74 razy większą niż jasność Słońca[3]. Jej promień jest ponad 12 razy większy niż promień Słońca[2], a masa 2,6 razy większa od masy Słońca[3]. Wiek całej gromady to około 650 milionów lat, co odpowiada stanowi ewolucyjnemu tej gwiazdy[3].
Delta Tauri jest gwiazdą spektroskopowo podwójną o okresie orbitalnym 529,8 doby. Zaobserwowanie słabszego składnika jest możliwe dzięki zakryciom gwiazdy przez Księżyc[3]. Obiekt δ Tau Ab o wielkości obserwowanej 9,50m, odległy o 0,5 sekundy kątowej od głównego składnika Aa (pomiar z 2004 r.) może być tą wcześniej wykrytą spektroskopowo towarzyszką[6]. W 1972 roku została jednak zaobserwowana też inna kandydatka, oznaczona Ac, o wielkości obserwowanej 12,9m[6]. Przy takiej jasności byłby to czerwony karzeł typu M[3][2].
Delta Tauri ma też dalszą optyczną towarzyszkę, składnik B o wielkości obserwowanej 13,21m, odległy o 111,8″ od olbrzyma (w 2009 roku)[3][6]. Gdyby te gwiazdy były związane grawitacyjnie, to δ Tau B byłaby czerwonym karłem typu M0, oddalonym o co najmniej 5200 au od olbrzyma, z okresem orbitalnym co najmniej 230 tysięcy lat. Tak słabo związana para zostałaby jednak łatwo rozdzielona przez grawitację innych członków gromady[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Delta Tauri w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Tabetha S. Boyajian et al.. Angular diameters of the Hyades giants measured with the CHARA array. „The Astrophysical Journal”. 691 (2), s. 1243-1247, 2009. DOI: 10.1088/0004-637X/691/2/1243. Bibcode: 2009ApJ...691.1243B. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Jim Kaler: Hyadum II (Delta-1 Tauri). STARS. [dostęp 2017-11-17]. (ang.).
- ↑ Taurus, the Bull. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 390. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-09-07. [dostęp 2017-11-17].
- ↑ a b c Mason et al.: WDS J15355-1447A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.