Delta Crucis

Delta Crucis
	δ Cru
	; Położenie w gwiazdozbiorze
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Krzyż Południa
Rektascensja	12h 15m 08,719s
Deklinacja	−58° 44′ 56,15″
Paralaksa (π)	0,01162 ± 0,00096″
Odległość	281 ± 25 ly; 86,0 ± 7,7pc
Wielkość obserwowana	2,752 ± 0,009m
Ruch własny (RA)	−35,81 ± 0,12 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−10,36 ± 0,12 mas/rok
Prędkość radialna	22,2 ± 2,0 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	gwiazda zmienna typu Beta Cephei
Typ widmowy	B2 IV
Masa	8,5 M☉
Promień	4,9 R☉
Wielkość absolutna	−1,922 ± 0,037m
Jasność	5600 L☉
Okres obrotu	<1,3 d
Prędkość obrotu	194 km/s
Temperatura	22 550 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	6521 pc
Mimośród	0,1411
Alternatywne oznaczenia
	Oznaczenie Flamsteeda: 1 Cru
	2MASS: J16142073-0341393
	Cordoba Durchmusterung: CD−58°4466
	Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 455
	Boss General Catalogue: GC 16724
	Katalog Henry’ego Drapera: HD 106490
	Katalog Hipparcosa: HIP 59747
	Katalog jasnych gwiazd: HR 4656
	SAO Star Catalog: SAO 239791
	Imai; CPD−58°4189

Delta Crucis (Imai, δ Cru) – gwiazda w gwiazdozbiorze Krzyża Południa, znajdująca się w odległości około 281 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Gwiazda ma nazwę własną Imai, którą nadał jej lud Mursi z Etiopii. Wiąże się ona z kalendarzem astronomicznym tej grupy etnicznej, pomagającym w określeniu czasu wystąpienia zjawisk w przyrodzie. Co roku kiedy ta gwiazda znika z wieczornego nieba (w końcu sierpnia), rzeka Omo wzbiera na tyle, że kładzie trawy imai rosnące na jej brzegach, a potem opada^[5]^[6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Imai na określenie Delta Crucis^[5].

Charakterystyka

Jest to czwarta co do jasności gwiazda konstelacji. Podobnie jak Acrux i Mimosa, Delta Crucis jest gwiazdą typu widmowego B; choć te trzy gwiazdy nie są związane grawitacyjnie, łączy je pochodzenie. Jest to podolbrzym, który zakończył syntezę wodoru w hel w jądrze i zamienia się w olbrzyma. Jego jasność jest 5600 razy większa niż jasność Słońca, przy czym dużą część promieniowania gwiazda ta emituje w zakresie ultrafioletu. Delta Crucis wykazuje się kilkuprocentowymi zmianami jasności z okresem 3,7 h. W związku z silnym wiatrem gwiazdowym Delta Crucis traci materię w tempie około 1000 razy większym niż Słońce. W przyszłości gwiazda ta odrzuci zewnętrzne powłoki i stanie się białym karłem, podobnym do Syriusza B^[2].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Delta Crucis w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jim Kaler: Delta Crucis. STARS. [dostęp 2016-08-10]. (ang.).
↑ Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy.
↑ ^a ^b Anderson E., Francis C.: HIP 59747. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-24]. (ang.).
↑ ^a ^b Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].
↑ Clive L.N. Ruggles: Ancient Astronomy: An Encyclopedia of Cosmologies and Myth. ABC-CLIO, 2005, s. 275. ISBN 978-1-85109-477-6.

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Delta Crucis w bazie SIMBAD (ang.)

[kaler-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jim Kaler: Delta Crucis. STARS. [dostęp 2016-08-10]. (ang.).

[3] Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy.

[xhip-4] Anderson E., Francis C.: HIP 59747. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-24]. (ang.).

[iau-5] Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].

[ancient-6] Clive L.N. Ruggles: Ancient Astronomy: An Encyclopedia of Cosmologies and Myth. ABC-CLIO, 2005, s. 275. ISBN 978-1-85109-477-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]