Delta Boötis

gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza

Delta Boötis (δ Boo) – gwiazda podwójna w gwiazdozbiorze Wolarza. Znajduje się około 122 lata świetlne od Słońca.

Delta Boötis A/B
δ Boo A/B
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wolarz

Rektascensja

15h 15m 30,163s[1]

Deklinacja

+33° 18′ 53,39″[1]

Paralaksa (π)

0,02678 ± 0,00016[1]

Odległość

121,79 ± 0,73 ly
37,34 ± 0,22 pc

Wielkość obserwowana

3,49[1] / 7,81m[2]

Ruch własny (RA)

84,74 ± 0,10 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−111,58 ± 0,13 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−12,2 ± 0,16 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

G8 IIIFe-1[1] / G0 Vv[2]

Masa

2,5 M[3] /?

Promień

11,2 / 0,87 R[3]

Jasność

59 / 0,8 L[3]

Temperatura

4840 K / 5900[3]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 49 Boo
Bonner Durchmusterung: BD+40 2840
Cordoba Durchmusterung: CD J15153015+3318537
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 563
Boss General Catalogue: GC 20523
Katalog Henry’ego Drapera: HD 135722
Katalog Hipparcosa: HIP 74666
Katalog jasnych gwiazd: HR 5681
SAO Star Catalog: SAO 64589

Gwiazda ta nie ma tradycyjnej nazwy własnej[4], choć w astrologii jest znana pod nazwą Princeps (z łac. „Książę”)[5]. Dla Chińczyków był to jeden z „siedmiu książąt” – chiń. 七公; pinyin Qī gōng[4].

Charakterystyka

edytuj

Jaśniejszy składnik Delta Boötis to żółty olbrzym, należący do typu widmowego G8. Ma temperaturę 4840 K i jasność 59 razy większą niż jasność Słońca, promień 11,2 raza większy niż promień Słońca i masę 2,5 raza większą niż Słońce. Metaliczność tej gwiazdy jest niska, równa 40% słonecznej, ma ona także słabe linie absorpcyjne cyjanu[3].

Olbrzymowi towarzyszy w ruchu w przestrzeni gwiazda podobna do Słońca, żółty karzeł Delta Boötis B o jasności 7,8m, o temperaturze 5900 K, jasności równej 80% słonecznej i promieniu równym 87% promienia Słońca. Ma wysoką temperaturę jak na gwiazdę o tej jasności, może być w istocie podkarłem, co pasowałoby do niskiej metaliczności składnika A[3]. Składniki dzieli 106,3 sekundy kątowej (pomiar z 2015 r.)[6], a w przestrzeni co najmniej 3800 au[3]. Okres obiegu to co najmniej 120 tysięcy lat[3].

Delta Boötis A ma także słabszego optycznego towarzysza, składnik C o wielkości 14,3m oddalony o 92,4″ (pomiar z 2013 r.)[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Delta Boötis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b BD+33 2562 w bazie SIMBAD (ang.)
  3. a b c d e f g h Jim Kaler: Delta Boötis. STARS. [dostęp 2017-10-03]. (ang.).
  4. a b Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 97. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Vivian E. Robson: The Fixed Stars and Constellations in Astrology. S. Weiser, 1923, s. 112. ISBN 978-0-87728-232-7.
  6. a b Mason et al.: WDS J15155+3319A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.