Dekanat Żory

dekanat rzymskokatolicki w archidiecezji katowickiej

Dekanat Żory – jeden z 37 dekanatów katolickich w archidiecezji katowickiej.

Dekanat Żory
Państwo

 Polska

Siedziba

Żory, parafia św.Ap.Filipa i Jakuba

Data powołania

XIII/XIV w.

Archidiecezja

katowicka

Dziekan

ks. Stanisław Gańczorz[1]

Wicedziekan

ks. Krzysztof Lala[1]

Ojciec duchowny

ks. Eugeniusz Góra

Dane statystyczne
Liczba wiernych

64 100 osób

Liczba kapłanów
• w tym diecezjalnych
• w tym zakonnych


27
1

Liczba parafii

10

W jego skład wchodzą następujące parafie:

Historia

edytuj

Archiprezbiterat (odpowiednik dekanatu w dawnej diecezji wrocławskiej) w Żorach był jednym z dwunastu na jakie w średniowieczu dzielił się archidiakonat opolski diecezji wrocławskiej.

W sprawozdaniu z poboru papieskiej dziesięciny sporządzonym przez Galharda z Cahors w latach 1335-1342 wymieniono 7 jego parafii[2][3]: Bzie (Goltmansdorff), Pielgrzymowice (Peregrini), Godów (Gdow), Rybnik (Ribnicz), Boguszowice (Boguslavicz), Dębieńsko (Dambin), Birkindorf (najpewniej Brzezie – dzielnica Raciborza)[4]. Z pewnością nie wymienione zostały wszystkie wówczas istniejące, a tylko te parafie, które wcześniej nie uiściły papieskiej dziesięciny[5].

Według kolejnego zachowanego sprawozdania z poboru świętopietrza, tym razem sporządzonego przez archidiakona opolskiego Mikołaja Wolffa w 1447 na dekanat żorski składały się następujące parafie[6]: Żory (Zarn), Wodzisław (Loslaw), Rybnik (Reybnik), Pszów (Pschw), Krzyżowice (Creyschdorff), Godów (Godaw), Bzie (Goltmansdorff), Jedłownik (Gedlaw), Połomia (Polom), Mszana (Mischna), Rogów (Rogaw), Jastrzębie (Hermansdorff), Gorzyce (Bestimdorff), Szeroka (Tunsdorff), Boguszowice (Boguschowicz), Bełk (Belk), Pielgrzymowice (Pilgremsdorff), Pawłowice (Pawlowicz), Dębieńsko (Dambensko), Brzezie (najpewniej Brzezie), Skrzyszów (Krischaw), Warszowice (Varschowicz), Moszczenica (Mostnicz), Radziejów (Popielów) (Radzcow), Leszczyny (Leschczina).

Jako pierwszy od dekanatu żorskiego oddzielił się dekanat wodzisławski, stało się to jeszcze w XVI w.

Przypisy

edytuj
  1. a b Dekanat Żory. Kuria Metropolitalna w Katowicach. [dostęp 2014-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-05)].
  2. Jan Ptaśnik: Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 366.
  3. Jan Dudziak, Dziesięcina papieska w Polsce średniowiecznej, Lublin1974; Janusz Lubszczyk, Dziesięcina papieska oraz Janusz Lubszczyk, Średniowieczna dziesięcina papieska i świętopietrze w archiprezbiteracie żorskim, „Biuletyn Galerii Historii Miasta” nr 3 (41) z września 2016 roku (ISSN 2080-3737)
  4. Janusz Lubszczyk, Dziesięcina papieska oraz Janusz Lubszczyk, Średniowieczna dziesięcina papieska i świętopietrze w archiprezbiteracie żorskim, „Biuletyn Galerii Historii Miasta” nr 3 (41) z września 2016 roku (ISSN 2080-3737)
  5. Jan Dudziak, Dziesięcina papieska w Polsce średniowiecznej, Lublin1974.Janusz Lubszczyk, Dziesięcina papieska oraz Janusz Lubszczyk, Średniowieczna dziesięcina papieska i świętopietrze w archiprezbiteracie żorskim, „Biuletyn Galerii Historii Miasta” nr 3 (41) z września 2016 roku (ISSN 2080-3737)
  6. Registrum denarii sancti Petri in archidiaconatu Opoliensi sub anno domini MCCCCXLVII per dominum Nicolaum Wolff decretorum doctorem, archidiaconum Opoliensem, ex commisione reverendi in Christo patris ac domini Conradi episcopi Wratislaviensis, sedis apostolice collectoris, collecti. „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens”. 27, s. 372-373, 1893. Breslau: H. Markgraf. (niem.).