Dawna karczma w Brzostku

zabytkowa budowla w Brzostku, Polska

Dawna karczma w Brzostku – zabytkowy klasycystyczny budynek, znajdujący się przy ul. Mickiewicza 2 w Brzostku. Powstał na początku XIX w., wybudowany został jako dworek rodziny Nałęcz-Mysłowskich. W XIX w. miała tu siedzibę poczta i Towarzystwo Zaliczkowe[3], a jedna z sal, w której odbywały się zebrania stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz amatorskie przedstawienia, użytkowana była przez Towarzystwo Kasynowe[4].

Dawna karczma w Brzostku
Zabytek: nr rej. A-153 z 11 marca 1978 r.[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Brzostek

Adres

ul. Mickiewicza 2
39-230 Brzostek

Typ budynku

budynek mieszkalny[2]

Styl architektoniczny

klasycyzm[2]

Kondygnacje

1[2]

Ukończenie budowy

początek XIX w.[2]

Pierwszy właściciel

Nałęcz-Mysłowscy[3]

Położenie na mapie Brzostku
Mapa konturowa Brzostku, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dawna karczma w Brzostku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Dawna karczma w Brzostku”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawna karczma w Brzostku”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dawna karczma w Brzostku”
Położenie na mapie gminy Brzostek
Mapa konturowa gminy Brzostek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dawna karczma w Brzostku”
Ziemia49°52′49,15″N 21°24′32,51″E/49,880320 21,409030
Elewacja wschodnia

W 1978 r. został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa tarnowskiego (nr rejestru A-153 z 11 marca 1978 r.), widnieje pod adresem Rynek 39[5] lub Rynek 2[2].

Architektura

edytuj

Dawna karczma to podpiwniczony, murowany z cegły i otynkowany jednokondygnacyjny budynek[2].

Obiekt wybudowano na planie prostokąta, na piaskowcowej podmurówce[2][3]. Pokryty został czterospadowym dachem, z dachówką ceramiczną[6]; ściany zwieńczone są gzymsem[2]. Na osi elewacji południowej (frontowej) znajduje się portyk z daszkiem dwuspadowym, wsparty dwoma ceglanymi kolumnami toskańskimi[3][2]. We wschodniej elewacji wybito boczne wejście z podobnym portykiem[7], a przy północnej elewacji jeszcze w latach 60. XX w. znajdowała się drewniana dobudówka[2].

Wnętrze trzytraktowe z trzynastoma pomieszczeniami – z korytarzem w głównej osi i dwoma rzędami pokojów ze sklepieniami klasztornymi po obu jego stronach[2][6]. Stropy wykonane są z drewna[2].

Powierzchnia budynku wynosi 328 m², kubatura liczy 1345 m³[2].

Przypisy

edytuj
  1. Studium... 2021 ↓, s. 81.
  2. a b c d e f g h i j k l m Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa tzw. „zielona” – Dom, Rynek nr 2 (ob. 39), zabytek.pl, grudzień 1960 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  3. a b c d Studium... 2021 ↓, s. 94.
  4. Bogdan Stanaszek: Brzostek i okolice. Brzostek: Towarzystwo Miłośników Ziemi Brzosteckiej w Brzostku, 1997, s. 77. ISBN 83-901833-3-1. OCLC 751187915.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2023-02-20].
  6. a b Andrzej Bronisław Krupiński: Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego. Warszawa: Wyd. PTTK „Kraj”, 1989, s. 25. ISBN 83-7005-224-X. OCLC 69520723.
  7. Galeria zdjęć Brzostek – Karczma z końca XIX w.. Polska Niezwykła [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2023-02-23].

Bibliografia

edytuj