Czesław Skonka
Czesław Leon Skonka[1] (ur. 11 kwietnia 1931 w Łodzi[2], zm. 21 czerwca 2019 w Gdańsku[3][4]) – polski ekonomista, pisarz i działacz krajoznawczy związany z Pomorzem Gdańskim.
| Data i miejsce urodzenia |
11 kwietnia 1931 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 2019 |
| Zawód, zajęcie |
ekonomista, pisarz i działacz krajoznawczy |
| Alma Mater |
Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Sopocie |
| Odznaczenia | |
           
| |
Życiorys
edytujUrodził się w 1931 w Łodzi[5], w rodzinie Stefana i Zofii z domu Palmowskiej[6]. Brat Krystyny i Leszka[7]. Podczas II wojny światowej mieszkał we wsiach Brzeziny i Paprotnia k. Łodzi[8].
Po wojnie ukończył XIII Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących w Łodzi. Maturę zdał (w trybie korespondencyjnym) w Liceum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (1953)[7]. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej w listopadzie 1953 przeprowadził się do Gdańska[5][8][9], gdzie pracował m.in. jako robotnik w Stoczni Gdańskiej, instruktor kulturalny hoteli robotniczych, instruktor turystyki oraz zaocznie studiował ekonomię w Katedrze Geografii Ekonomicznej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, którą ukończył w 1964[7][8]. Od kwietnia 1954 był członkiem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego[8].
Pracował w przedsiębiorstwach państwowych, w tym m.in. jako wicedyrektor Pewexu[2]. Od 1955 współpracował z prasą, publikując m.in. w „Dzienniku Bałtyckim”, „Kaszëbë”, „Głosie Wybrzeża”, „Turyście”, „Literach”. Ponadto był gdańskim korespondentem Warszawskiej Turystycznej Agencji Prasowej[5]. W 1991 założył i został redaktorem czasopisma „Pieśń skrzydlata” poświęconego dziejom hymnów narodowych[5], był również twórcą i pierwszym redaktorem (1958–1966[10]) czasopisma PTTK „Jantarowe Szlaki”, prezesem Stowarzyszenia Miłośników Tradycji „Mazurka Dąbrowskiego”[11], współpracownikiem Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie oraz przewodniczącym komisji Krajoznawczej Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Gdańsku[12][13]. Wygłaszał odczyty, organizował sesje popularnonaukowe zarówno w Polsce, jak i w Dreźnie, Kijowie, Berdyczowie i Wiedniu. Był także inicjatorem i twórcą ok. 20 izb pamięci narodowej (w tym Izby Pamięci Izydora Gulgowskiego w Iwicznie), z których kilka przekształcono w muzea[5]. Był członkiem Związku Piłsudczyków RP Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego Okręg Gdański, od 18 marca 2015 ppłk ZP RP[14].
Zmarł w Gdańsku, pochowany 25 czerwca 2019 na cmentarzu Łostowickim[3] (kwatera 136-1-7)[15].
Publikacje
edytuj- „Izba Pamięci Wincentego Pola w Gdańsku – Sobieszewie. Kronika dziesięciolecia 1974–1984” (1985)
- „Jan III Sobieski na Pomorzu Gdańskim” (1985)[2]
- „Śladami Wincentego Pola” (1989)[16]
- „Śladami Józefa Piłsudskiego w Gdańsku” (1989)[5]
- „Śladami Józefa Wybickiego na Pomorzu” (1990)[17]
- „Śladami generała Hallera. W 75 lecie zaślubin Polski z morzem” (1995)[5]
- „Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę…” (1996)[18]
- „Na szlakach Błękitnego Generała. W 80-lecie przybycia Błękitnej Armii z Francji do Polski (1919–1999) i zaślubin Polski z morzem (1920–2000)” (2000)
- „Śladami Stefana Żeromskiego na Pomorzu. W 75-lecie śmierci pisarza (1925–2000)” (2001)[2]
- „Śladami Zaślubin Polski z Morzem” (2002)
- „Słownik biograficzny Hallerów i hallerczyków” (2004)
- „Za Gdańsk i brzeg morza…” (2005)
- „Hallerczycy Pomorza i ich potomkowie” (2006)[5]
- „Saga rodu Hallerów” (2008)[19]
- „Pomorskie ślady Marszałka Józefa Piłsudskiego” (2008)[5]
- „Kamieniec. Śladami twórcy „Mazurka Dąbrowskiego” (2008)[2]
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1997)[6]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980)
- Złoty Krzyż Zasługi (1972)
- Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”
- Medal Rodła
- Medal Księcia Mściwoja II (2008)[11]
- Medal Aleksandra Janowskiego
- Medal Mikołaja Kopernika
- Medal Konstytucji 3 Maja
- Medal 300-lecia Akademii Zamojskiej
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Złota Odznaka „Za opiekę nad zabytkami”
- Złota Odznaka „Zasłużony Pracownik Morza”
- Złota Honorowa Odznaka PTTK[10][12]
- Złota Odznaka „Zasłużony w pracy PTTK wśród młodzieży” (1988)
- Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Frontu Jedności Narodu”
- Odznaka „Za zasługi dla Gdańska”
- Złota Odznaka Klubu „Spójnia” Gdańsk
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Nagroda „Ziemi” za wieloletnią działalność krajoznawczą i walny udział w stworzeniu Muzeum Hymnu Narodowego (2013)[7][10]
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 10-lecia czasopisma „Pieśń Skrzydlata” (2001)
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za całokształt pracy społeczno-kulturalnej (2004)
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 15-lecia czasopisma „Pieśń Skrzydlata” (2007)
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 20-lecia czasopisma „Pieśń Skrzydlata” (2011)
- tytuł Zasłużonego Instruktora Krajoznawstwa (1990)
- tytuł Honorowego Obywatela Miasta Skarszewy
Przypisy
edytuj- ↑ Skonka, Czesław Leon, gdańsk, wiek 90 lat,ur. 1931,Raport o osobie, Krajowy Rejestr Sądowy, KRS on-line, Info Veriti [online], infoveriti.pl [dostęp 2022-03-21].
- ↑ a b c d e Czesław Skonka [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-03-21] (pol.).
- ↑ a b Czesław Skonka: Nekrologi [online], nekrologi.net [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Słowo Powszechne; 1987 /24-26.01.1987/ – Tczewska Biblioteka Wirtualna [online] [dostęp 2022-03-22] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Wykład Czesława Skonki [online], gdansk.pl [dostęp 2022-03-21] (pol.).
- ↑ a b M.P. z 1997 r. nr 66, poz. 644 „za wybitne osiągnięcia w działalności patriotycznej, za zasługi w pracy społecznej i wychowawczej”.
- ↑ a b c d e SKONKA CZESŁAW, działacz społeczny – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-10-04].
- ↑ a b c d e f Michal Wegrzycki Olsztyn, Czesław Leon Skonka – Zasłużony Krajoznawca Województwa Pomorskiego | Kwartalnik TURYSTA - PTTK [online], 26 lutego 2024 [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Czesław Skonka, Śladami Józefa Piłsudskiego w Gdańsku, Wybitni Polacy Związani z Pomorzem, Gdańsk: Gdańska Stoczna Remontowa im. Józefa Piłsudskiego, 1989 [dostęp 2022-03-21].
- ↑ a b c Odszedł Wyjątkowy Człowiek Czesław Skonka [online], Pomorskie.eu, 24 czerwca 2019.
- ↑ a b Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-04].
- ↑ a b 2019: Wspominamy zasłużonych mieszkańców Pomorza, którzy odeszli od nas w minionym roku… [online], Pomorskie.eu, 1 lipca 2020.
- ↑ Izba Pamięci Izydora Gulgowskiego w Iwicznie już otwarta [online], kaliska.pl [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Historia Okręgu Gdańskiego [online], www.pilsudczycy-gda.pl [dostęp 2024-10-04].
- ↑ Wyszukiwarka Cmentarze w Gdańsku [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2024-10-04].
- ↑ Czesław Skonka, Śladami Wincentego Pola, Gdańsk: Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK: Wydawnictwo Pomorskie, 1989 [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Czesław Skonka, Śladami Józefa Wybickiego na Pomorzu, Zeszyty Pomorskie, Gdańsk: Wyd. Pomorskie PTTK, 1990, ISBN 978-83-85035-07-7 [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Czesław Skonka, „Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę...”: miejsca i zabytki w Polsce związane z Józefem Wybickim i gen. Janem Henrykiem Dąbrowskim: 200-lecie narodzin „Mazurka Dąbrowskiego (1797-1997), Gdańsk: Stowarzyszenie Miłośników Tradycji „Mazurka Dąbrowskiego”, 1996, ISBN 978-83-903728-1-5 [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Słowo Powszechne; 1987 /24-26.01.1987/ – Tczewska Biblioteka Wirtualna [online] [dostęp 2022-03-21] (pol.).
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-04].