Czepota puszysta (Uncaria tomentosa (Willd. ex Schult.) DC.), zwana też zwyczajowo vilcacora[a] i kocim pazurem (z hiszp. Uña de Gato)[4][5]gatunek pnącza należący do rodziny marzanowatych (Rubiaceae). Pochodzi z północno-zachodniej części Ameryki Południowej, Centralnej i Karaibów[6][3]. Jest szeroko używana w ziołolecznictwie i sprzedawana jako suplement diety.

Czepota puszysta
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

marzanowate

Rodzaj

czepota

Gatunek

czepota puszysta

Nazwa systematyczna
Uncaria tomentosa (Willd. ex Schult.) DC.
Prodr. 4: 349 (1830)[3]
Synonimy
  • Cinchona globifera Pav. ex DC.
  • Nauclea aculeata Kunth
  • Nauclea polycephala A.Rich. ex DC.
  • Nauclea surinamensis (Miq.) Walp.
  • Nauclea tomentosa Willd. ex Schult.
  • Ourouparia polycephala (A.Rich. ex DC.) Baill.
  • Ourouparia tomentosa (Willd. ex Schult.) K.Schum.
  • Uncaria surinamensis Miq.
  • Uncaria tomentosa var. dioica Bremek.[3]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Uncaria tomentosa jest lianą zawdzięczającą swoją zwyczajową nazwę haczykowatym kolcom przypominającym pazury kota. Potrafi dorosnąć do 30 m wysokości zaczepiając się za pomocą kolców[7][8].
Łodyga
Czworokanciasta, młoda omszone, starsza naga.
Liście
Sercowate do jajowatych, krótkoogonkowe z czerwonawym nerwem głównym i dwoma kolcami u nasady.
Kwiaty
Zebrane w główkowate kwiatostany, wyrastające z kątów liści. Korona nietrwała, pomarańczowa, do 8 mm długości, pręciki cztery, słupek jeden.
Owoc
Torebka.

Kora czepoty puszystej zawiera między innymi oksyndole oraz alkanoidy indolowe, glikozydy, kwasy organiczne, proantocyanidyny, sterole oraz triterpeny, taniny, polifenole, katechiny oraz beta-sitosterol[9]. Zawiera także rhynchofilinę[potrzebny przypis].

  1. Według strony dziennikarza Romana Warszewskiego – nazwa sztuczna wymyślona przez niego w 1999

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
  3. a b c Uncaria tomentosa (Willd. ex Schult.) DC.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-02].
  4. Katarzyna Żurawska (red.): Ziołolecznictwo amazońskie i andyjskie. Gdańsk: Tower Press, 2001, s. 141-143. ISBN 83-87342-41-6.
  5. Ben-Erik van Wyk, Michael Wink: Rośliny lecznicze świata. Wrocław: MedPharm, 2008, s. 330. ISBN 978-83-60466-51-3.
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
  7. Cat's Claw Uses, Benefits & Side Effects - Drugs.com Herbal Database [online], Drugs.com [dostęp 2022-06-02] (ang.).
  8. American Botanical Council: The ABC Clinical Guide to Herbs [online], cms.herbalgram.org [dostęp 2022-06-02].
  9. Cat's Claw. [w:] LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury [on-line]. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, 2019. [dostęp 2022-06-02].