Cynkit
Cynkit – minerał z gromady tlenków. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
 Naturalne kryształy cynkitu | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
ZnO – tlenek cynku |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
4-5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
doskonała |
| Układ krystalograficzny |
heksagonalny |
| Gęstość |
5,43 –5,68 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
czerwona, czerwonożółta, czerwonobrązowa |
| Rysa |
żółtopomarańczowa, pomarańczowa |
| Połysk |
diamentowy |
Nazwa nawiązuje do składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest cynk. (W. Haidinger, 1845 r.).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujRzadko tworzy kryształy, najczęściej spotykane mają postać słupa zakończonego piramidalnie, spotykane są też zbliźniaczenia. Najczęściej występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, płytkowych lub pręcikowych. Jest kruchy, przezroczysty, w świetle lampy ultrafioletowej wykazuje pomarańczową flouorescencję. Niektóre okazy wykazują też opalescencję.
Występowanie
edytujMinerał stref kontaktowych i kontaktowo-metasomatycznych złóż cynkowych. Spotykany w zmetamorfinizowanych wapieniach wraz z willemitem i franklinitem, kalcytem, rodonitem. Przypuszczalnie może powstać też jako produkt pożarów podziemnych. Powstaje też w piecach hutniczych i w rurach odprowadzających gazy piecowe.
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – stan New Jersey (tu spotyka się najpiękniejsze kryształy tego minerału), Hiszpania, Niemcy, Włochy Australia – Tasmania.
- W Polsce: występuje w kopalniach rud cynku w rejonie Olkusza i Tarnowskich Gór, przypuszczalnie jako produkt pożarów podziemnych.
Zastosowanie
edytuj- ważna lokalnie ruda cynku (80,3% Zn),
- bardzo cenny i poszukiwany kamień kolekcjonerski,
- niekiedy używany do wyrobu biżuterii.
Bibliografia
edytuj- W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” – 1998 r.
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003 r.
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003 r.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997 r.
Linki zewnętrzne
edytuj- cynkit na stronie Webmineral.com (ang.)
- cynkit na stronie Mindat.org (ang.)