Cmentarz wojenny nr 217 – Januszkowice

Cmentarz wojenny z I wojny światowej

Cmentarz wojenny nr 217 – Januszkowice – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej, zaprojektowany przez Gustava Rossmanna i Michaela Matschenko von Glassnera, znajdujący się w gminie Brzostek we wsi Januszkowice. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie.

Cmentarz wojenny nr 217
Januszkowice
Zabytek: nr rej. A-1146 z 31.03.1992[1]
Ilustracja
Pomnik główny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Januszkowice

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

979 m²

Liczba pochówków

227

Architekt

Gustav Rossmann & Michael Matschenko von Glassner

Położenie na mapie gminy Brzostek
Mapa konturowa gminy Brzostek, na dole znajduje się punkt z opisem „Januszkowice, cm. wojenny nr 217”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Januszkowice, cm. wojenny nr 217”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Januszkowice, cm. wojenny nr 217”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Januszkowice, cm. wojenny nr 217”
Ziemia49°50′36″N 21°26′48″E/49,843333 21,446667

Na cmentarzu pochowanych jest łącznie 227 żołnierzy poległych w dniach 21-22 grudnia 1914 i 7-8 maja 1915:

  • 113 Rosjan z 36
    • kapral ... I.R. 36
  • 114 Austriaków m.in. z 18, 47, 78, 87, 98 pułku piechoty (głównie narodowości czeskiej)
    • kpl.Ludwig Foryś Art. Rgt.
    • Anton Deutschbauer K.U.K. I.R. 87 †21/12.1914
    • Josef Skorjanc K.U.K. I.R. 87 †21/12.1914
    • Josef Thoma K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Johan Bures K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Franz Hink K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Heinrich Tuschla K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Josef Černy K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Wenzel Hojek K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Johann Stodola K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Josef Nowak K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Franz Vlasák K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Ferdinand Plotz K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Othmar Kupferschmied K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Blazej Kodrič K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Stefan Suppau K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Johann Neumeister K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Rudolf Kremser K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Josef Harz K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Ignatz Godec K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Anton Krasser K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Franz Havlas K.U.K. E.J.B. 2 †7-8/5.1915
    • Michael Mamojko K.U.K. E.J.B. 2 †7-8/5.1915
    • Leonhard Kraschmer K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Alois Striegl K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Franz Prochazka K.U.K. I.R. 18 †7/5.1915
    • Franz Kwapil K.U.K. I.R. 18 †7/5.1915
    • Viktor Sitina K.U.K. I.R. 18 †7/5.1915
    • Franz Zehrer K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Thomas Dukojewac K.U.K. I.R. 47 †21/12.1914
    • Rudolf Kloss K.U.K. I.R. 97 †20-21/12.1914
    • Karl Korolieg K.U.K. I.R. 97 †20-21/12.1914
    • Alois Bertoz K.U.K. I.R. 97 †20-21/12.1914
    • Franz Trinajtic K.U.K. I.R. 97 †20-21/12.1914
    • Josef Král K.U.K. F.J.B. 12 †7/5.1915
    • Franz Dymeš K.U.K. I.R. 18 †7/5.1915
    • Wenzel Kozak K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Eduard Küssel K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Franz MAschek K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Rudolf Anders K.U.K. I.R. 18 †7/5.1915
    • Anton Mach K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Wenzel Solin K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Max Kubelka K.U.K. I.R. 98 †7/5.1915
    • Franz Kulich K.U.K. F.J.B. 2 †7/5.1915
    • Andreas Kengyra K.U.K. F.J.B. 2 †7/5.1915
    • Franz Bartos K.U.K. I.R. 78 †8/5.

Obiekt znajduje na grzbiecie wzgórza, przy drodze i jest zachowany w bardzo dobrym stanie. Ma kształt prostokąta o powierzchni 979 m². Cmentarz został zrekonstruowany. Zbudowano nowe ogrodzenie (zgodnie z oryginalnym projektem), uporządkowano teren i uzupełniono inskrypcję na pomniku. Cmentarz ma wyjątkowy charakter ze względu na pomnik w postaci 7-metrowego krzyża betonowego na którym wmurowana jest tablica z inskrypcją w języku niemieckim:

IN STOLZ GESCHLOSSNER RUNDE GRUSST DIE PRACHT
DES BERGS UND SCHONSTEN LANDES DIESE GRABER
UND LEGT DAS LACHELN SEINER EWIGEN SCHONHEIT
WIE TAUSEND FRISCHE DENKESKRANZE HIN
WSPANIAŁOŚĆ DUMNIE ZAMKNIĘTEGO KRĘGU
GÓRAMI OTOCZONEJ KRAINY POZDRAWIA TE GROBY
I UŚMIECH SWEGO WIECZNEGO PIĘKNA
SKŁADA JAK TYSIĄCE ŚWIEŻYCH WIEŃCÓW DZIĘKCZYNNYCH PODZIĘKI[2]

Na cmentarzu znajdują się groby pojedyncze i zbiorowe. Groby pojedyncze miały nagrobki mniejsze (patrz zdjęcie) z emaliowanymi tabliczkami w kształcie koła, a groby zbiorowe większe nagrobki w kształcie krzyża z owalnymi emaliowanymi tabliczkami oraz elementami żeliwnymi.

Cmentarz jest obiektem Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej na obszarze województwa podkarpackiego[3].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 10 [dostęp 2020-08-21].
  2. Tłumaczenie Henryk Sznytka w: Zachodniogalicyjskie groby bohaterów z lat wojny światowej 1914-1915, przekład filologiczny Henryk Sznytka, opracowanie, wstęp i przypisy Jerzy Drogomir, Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie 1996, ISBN 83-85988-40-8,
  3. Januszkowice – strona szlaku. [dostęp 2015-10-23].

Linki zewnętrzne

edytuj