Cmentarz przy ul. Ogrodowej 22 w Łodzi
Cmentarz przy ul. Ogrodowej 22 w Łodzi – cmentarz dwuwyznaniowy funkcjonujący w latach 1820–1888 przy ul. Ogrodowej 22 w Łodzi. Cmentarz był podzielony na 2 części: katolicką, należącą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz ewangelicko-augsburską, należącą do parafii św. Trójcy[1].
 Pamiątkowa tablica na kościele św. Józefa przy ul. Ogrodowej 22 w Łodzi. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Ogrodowa |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
zlikwidowany |
| Data otwarcia |
|
| Data ostatniego pochówku |
lata 80. XIX w. |
| Data likwidacji |
|
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°46′39,2″N 19°26′56,7″E/51,777556 19,449083
| |
Historia
edytujDecyzję o utworzeniu cmentarza podjęto 6 listopada 1819. Dozór kościelny parafii katolickiej w Łodzi uznał, że dotychczasowy cmentarz jest za mały na potrzeby miasta. W związku z powyższym wraz z burmistrzem Antonim Czarkowskim wystosował memoriał do komisarza Obwodu Łęczyckiego w sprawie zatwierdzenia lokalizacji nowego cmentarza dla parafii łódzkiej[1].
Cmentarz urządzono w 1820 roku[2]. Plac pod cmentarz obejmował powierzchnię około 2650 m² i znajdował się około 400 m od ówczesnych granic miasta i należał do mieszczanina – Macieja Kudlińskiego, który sprzedał go kościołowi za 150 zł. Urządzenie cmentarza wraz z jego zakupem wyniosło 947 zł. Na co złożył się również podatek, a także cena materiałów na wykonanie powstałego w 1822 roku ogrodzenia oraz zapłata dla rzemieślnika wykonującego parkan. Początkowo cmentarz pozostawał nieogrodzony – swobodnie spacerowało bydło i inne zwierzęta[1].
W 1830 ewangelicy kupili kwaterę przylegającą do części katolickiej cmentarza, tworząc tym samym pierwszy łódzki chrześcijański cmentarz dwuwyznaniowy[2].
Cmentarz na przestrzeni lat kilkukrotnie powiększano, w związku z nagłym wzrostem liczby mieszkańców Łodzi, a co za tym idzie, także liczbą pochówków. Kolejne powiększenia cmentarza nastąpiły kolejno w 1833 i 1838. W 1852[3] z powodu dużego napływu ludności i dużej śmiertelności łodzian[3], a także otoczenia nekropolii zabudową śródmiejską, w 1856 roku część katolicką, a w 1862 część ewangelicko-augsburską, wyłączono z użytkowania. Do 1880 jednak nadal dokonywano pochówków zmarłych w grobach i grobowcach rodzinnych[2].
W 1888[1] staraniem ks. Jana Siemica[3] na terenie cmentarza katolickiego postawiono przeniesiony z placu Kościelnego drewniany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (obecnie Kościół św. Józefa) i dzwonnicę. Wcześniej miejsce to splantowano, a pozostałe szczątki przewieziono na cmentarz przy ul. Ogrodowej 39[1]. W latach 1910–1915 proboszczem parafii Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Łodzi był Henryk Przeździecki, który odkupił również przylegający do kościoła teren zamkniętego cmentarza ewangelickiego, który zaaranżowano na park parafialny[4].
Pochowani
edytuj- Fryderyk Krzysztof Dietrich (1779–1847) – polski rytownik,
- Jan Mittelstaedt (1819–1890) – ziemianin, powstaniec wielkopolski (1848) i ekonomista[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Mieczysław Różański, Dzieje najstarszych łódzkich cmentarzy katolickich do końca XIX wieku, „Łódzkie Studia Teologiczne”, 4, 1995.
- ↑ a b c Anna Wiercińska, Cmentarze łódzkie na tle rozwoju ludnościowego i przestrzennego miasta, [w:] Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, t. ', 2012.
- ↑ a b c Rynkowska A., Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, ISBN 978-83-939822-4-0, s. 178.
- ↑ Ojczyzna i Postęp, nr 16, 18 stycznia 1917, s. 10.
- ↑ Jan Mittelstaedt [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2024-11-18] (pol.).