Chromit
Chromit – minerał z grupy tlenków, zaliczany do grupy spineli chromowych.
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
tlenek żelaza i chromu (FeCr2O4) |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5,5 |
Przełam |
nierówny lub muszlowy |
Łupliwość |
brak |
Układ krystalograficzny |
regularny |
Gęstość |
4,5–4,8 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
czarna, brunatnoczarna |
Rysa |
brunatna, brunatnoczarna |
Połysk |
metaliczny, tłusty |
Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest chrom; gr. khroma (chroma) = kolor, barwa (W Haidinger – 1845 r.). Minerał pospolity, szeroko rozpowszechniony. Jeden z pierwszych minerałów, które wyodrębniają się w procesie różnicowania magmy.
Właściwości
edytujRzadko tworzy prawidłowo wykształcone, niewielkie kryształy, przyjmujące prawie wyłącznie postać ośmiościanu. Występuje w skupieniach ziarnistych i zbitych, niekiedy występuje w formie brył lub gniazd. Jest twardy, stosunkowo ciężki, kruchy, nieprzezroczysty. Czasami wykazuje słabe właściwości magnetyczne. Często zawiera domieszki: żelaza, glinu, magnezu, manganu, cynku. Tworzy kryształy mieszane z magnesiochromitem oraz spinelem.
Występowanie
edytujWystępuje w zasadowych skałach magmowych (perydotytach, gabrach) oraz w serpentynitach. Zwykle towarzyszy mu oliwin, bądź minerały z grupy serpentynitu. Bardzo często współwystępuje z magnesiochromitem, magnetytem, uwarowitem – (granat chromowy). Na wtórnym złożu bywa spotykany w piaskach i żwirach.
Miejsca występowania: Zimbabwe, RPA, Rosja, Turcja, USA, Rumunia, Norwegia.
W Polsce – w okolicach Góry Ślęży i Ząbkowic Śląskich (najczęściej występuje w serpentynitach).
Zastosowanie
edytujNajważniejsze źródło otrzymywania chromu (przemysł metalurgiczny: stal chromowa, stopy z żelazem i niklem). Używany w przemyśle farbiarskim, garbarskim, włókienniczym, szklarskim i materiałów ogniotrwałych. Używany jako środek antykorozyjny (chromowanie). Ma znaczenie naukowe (jako wskaźnik genezy skał) i kolekcjonerskie (najpiękniejsze okazy pochodzą z Namibii).
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii. Wiedza i życie, 1992.
- W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski. Antykwa, 1998.
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.
- W. Schumann: Minerały świata. Oficyna Wydawnicza „Alma-Press”, 2003.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
Linki zewnętrzne
edytuj- Chromite. WebMineral. (ang.).