Chrobotek koralkowy

Chrobotek koralkowy (Cladonia coccifera (L.) Willd.) – rodzaj grzybów z rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Chrobotek koralkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

miseczniaki

Rząd

misecznicowce

Rodzina

chrobotkowate

Rodzaj

chrobotek

Gatunek

chrobotek koralkowy

Nazwa systematyczna
Cladonia coccifera (L.) Willd.
Fl. berol. prodr.: 361 (1787)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cladonia, Cladoniaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1753 Karol Linneusz nadając mu nazwę Lichen cocciferus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1787 Carl Ludwig von Willdenow, przenosząc go do rodzaju Cladonia[1].

Niektóre synonimy naukowe[3]:

  • Cladonia coccifera f. asotea (Ach.) Vain. 1887
  • Cladonia coccifera var. asotea Ach.
  • Lichen cocciferus L. 1753

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Morfologia

edytuj

Tworzy krzaczkowatą plechę o wysokości zazwyczaj do 3 cm, wyjątkowo do 5 cm. Plecha ma barwę żółtozielonkawą lub białoszarą i zazwyczaj jest oprószona. Gałązki tej plechy zakończone są kieliszkowatymi rozszerzeniami (podecjami) osiągającymi szerokość do 1 cm. Przy ziemi z plechy wyrastają liczne nibylistki plechy pierwotnej o długości ok. 5 mm[4]. W plesze występują glony protokokkoidalne. Podecja mogą być jedno, lub kilkupiętrowe, przy czym wyższe piętra wyrastają z brzegów niższych. Pokryte są aerolkowatą lub brodawkowana korą, łusek brak, albo występują tylko w dolnej części. Reakcje barwne: łuski kory pierwotnej oraz podecjaPd –, K –[5].

Na plesze występują czerwone pyknidy. Na brzegach kieliszków często występują pojedynczo, lub skupione po kilka, lekanorowe apotecja o średnicy 1–1,5 mm i czerwonej barwie. Powstają w nich jednokomórkowe, bezbarwne zarodniki o rozmiarach 8–12 × 2,5–3,5 μm[5]

Występowanie i siedlisko

edytuj

Gatunek kosmopolityczny, występujący na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[6]. W Polsce jest rozprzestrzeniony na całym terenie[2].

Można go spotkać od nizin do wysokich gór w suchych lasach iglastych, czasami także na skałach. Nie wyrasta na glebach wapiennych. Osiąga wysokość do 3 cm. Najczęściej wyrasta pojedynczo, lub w małych grupkach[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  4. Volkmar Wirth, Ruprecht Düll: Farbatlas Flechten und Moose. Ulmer Verlag., Stuttgart 2000, ISBN 3-8001-3517-5
  5. a b Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-552-4.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
  7. Robert Jacek Dzwonkowski: "Przyroda polska" wydawnictwo "Mozaika" Warszawa, 2004 ISBN 83-89200-84-8