Chorwacka Wiosna
Chorwacka Wiosna (chorw. Hrvatsko proljeće) – chorwacki ruch narodowy w Jugosławii na początku lat 70.
 Część strony tytułowej dziennika Večernji list z 13 grudnia 1971r ogłaszającej rezygnację kierownictwa Związku Komunistów Chorwacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Początek wystąpień |
17 marca 1967 |
| Koniec wystąpień |
1 grudnia 1971 |
| Przyczyny wystąpień |
poziom finansowania budżetu federacji, postrzeganie kulturalnych i demograficznych zagrożeń wobec narodowości i języka chorwackiego |
| Charakter wystąpień |
masowe protesty |
| Rezultat wystąpień |
rezygnacja reformatorskiego skrzydła Związku Komunistów Chorwacji, zakaz działalności Maticy hrvatskiej i Prosvjety |
Wiosną 1971 r. grupa działaczy Związku Komunistów Chorwacji oskarżyła „siły centralistyczne” o celowe działanie skierowane przeciw rozwojowi samorządności i pełnemu równouprawnieniu narodów. Hasła deetatyzacji podjęła Matica hrvatska, wysuwając program suwerenności Chorwacji (własne jednostki wojskowe, wyłączne dysponowanie wypracowanymi w Chorwacji wpływami dewizowymi, a nawet przyjęcie Chorwacji do ONZ). Część działaczy Związku Komunistów Chorwacji (m.in. Miko Tripalo, Savka Dabčević-Kučar, Franjo Tuđman) poparła postulaty ruchu narodowego. W listopadzie 1971 r. oficjalny Związek Studentów Chorwacji rozpoczął strajk w celu wymuszenia chorwackich żądań. Wobec bierności władz chorwackich strajk został stłumiony z polecenia władz centralnych. W grudniu 1971 r. z ZKCh zostali usunięci narodowi komuniści.
Bibliografia
edytuj- Marek Sandulowicz: Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii: geneza i ewolucja systemu samorządowego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 180–189, seria: Ideologia, Polityka, Obronność. ISBN 978-83-11-06861-2.
- Michał, Jerzy Zacharias. „Chorwacka „wiosna” i serbski „liberalizm”. Konflikty polityczne w Jugosławii na początku lat siedemdziesiątych. „Dzieje Najnowsze”. 32(2), s. 99–120, 2000. ISSN 0419-8824. (pol.).