Długi Marsz 3A

Długi Marsz 3A (chiń. upr. 长征系列运载火箭; chiń. trad. 長征系列運載火箭; pinyin Chángzhēng xìliè yùnzài huǒjiàn, Chang Zheng 3A; ang. Long March 3A) – chińska trójstopniowa rakieta nośna debiutująca w 1994 roku. Głównym zadaniem rakiety jest wynoszenie na orbitę chińskich satelitów telekomunikacyjnych oraz nawigacyjnych systemu Beidou; w 2007 roku rakieta wyniosła pierwszą chińską sondę księżycową Chang’e 1.

Długi Marsz 3A
Chang Zheng 3A

Rodzina rakiet nośnych Długi Marsz
Producent	Chińska Akademia Techniki Rakiet Nośnych, Szanghajska Akademia Techniki Lotów Kosmicznych (Chiny)
Koszt wystrzelenia	55 mln USD (kurs z 1999)
Data pierwszego startu	8 lutego 1994
Statystyki
Wszystkie starty	25
Udane starty	25 (100%)
Nieudane starty	0
Zdolność wynoszenia	7200 kg na orbitę LEO 2600 na orbitę GTO
Siła ciągu przy starcie	2960 kN
Wymiary
Długość	52,50 m
Średnica	3,35 m
Masa całkowita	241 000 kg
Stopnie rakiety
Stopień 1.	1 × CZ-3A-1
Stopień 2.	1 × CZ-3A-2
Stopień 3.	1 × CZ-3A-3

Prace konstrukcyjne nad nią zostały rozpoczęte w latach 80. XX wieku. Rakieta powstała jako rozwinięcie rakiety Długi Marsz 3 z myślą o oferowaniu lotów na rynkach zagranicznych. Nośność na orbitę przejściowa do stacjonarnej (GTO) podniesiono do 2 600 kg; pierwszy i drugi stopień pozostały niezmienione, natomiast m.in. zaprojektowano nowy trzeci stopień oparty na nowym silniku YF-75 na ciekły wodór i tlen.

Chronologia lotów

1. 8 lutego 1994, 08:34 GMT; s/n 32; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Shijian 4, KF 1; Uwagi: start udany
2. 29 listopada 1994, 17:02 GMT; s/n 36; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Zhongxing 5; Uwagi: start udany
3. 11 maja 1997, 16:17 GMT; s/n 44; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Zhongxing 6; Uwagi: start udany
4. 25 stycznia 2000, 16:45 GMT; s/n 60; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Zhongxing 22; Uwagi: start udany
5. 30 października 2000, 16:02 GMT; s/n 63; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Beidou 1A; Uwagi: start udany
6. 20 grudnia 2000, 16:20 GMT; s/n 64; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Beidou 1B; Uwagi: start udany
7. 24 maja 2003, 16:34 GMT; s/n 70; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Beidou 2A; Uwagi: start udany
8. 14 listopada 2003, 16:01 GMT; s/n 74; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Zhongxing 20; Uwagi: start udany
9. 19 października 2004, 01:20 GMT; s/n 81; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
   Ładunek: Feng Yun 2C; Uwagi: start udany
10. 12 września 2006, 16:02 GMT; s/n 91; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
    Ładunek: Zhongxing 22A; Uwagi: start udany
11. 8 grudnia 2006, 00:53 GMT; s/n 94; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
    Ładunek: Feng Yun 2D; Uwagi: start udany
12. 2 lutego 2007, 16:28 GMT; s/n 95; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
    Ładunek: Beidou 1D; Uwagi: start udany
13. 13 kwietnia 2007, 20:11 GMT; s/n 97; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou 1M; Uwagi: start udany
14. 31 maja 2007, 16:08 GMT; s/n 100; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3?), Chiny
    Ładunek: Sinosat 3; Uwagi: start udany
15. 24 października 2007, 10:05 GMT; s/n 103; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Chang’e 1; Uwagi: start udany
16. 23 grudnia 2008, 00:54 GMT; s/n 115; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3?), Chiny
    Ładunek: Feng Yun 2E; Uwagi: start udany
17. 31 lipca 2010, 21:30 GMT; s/n 126; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou IGS 1; Uwagi: start udany
18. 24 listopada 2010, 16:09 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Zhongxing 20A; Uwagi: start udany
19. 17 grudnia 2010, 20:20 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou IGS 2; Uwagi: start udany
20. 9 kwietnia 2011, 20:47 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou IGS 3; Uwagi: start udany
21. 26 lipca 2011, 21:44 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou IGS 4; Uwagi: start udany
22. 1 grudnia 2011, 21:07 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Beidou IGS 5; Uwagi: start udany
23. 13 stycznia 2012, 00:56 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC3), Chiny
    Ładunek: Feng Yun 2F; Uwagi: start udany
24. 31 grudnia 2014, 01:02 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
    Ładunek: Feng Yun 2G; Uwagi: start udany
25. 29 marca 2016, 20:11 GMT; s/n ?; miejsce startu: kosmodrom Xichang (LC2), Chiny
    Ładunek: Beidou DW 22; Uwagi: start udany

Bibliografia

• Mark Wade: Chang Zheng 3A. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-01-18]. (ang.).
• Chinese Great Wall Industry Corporation. cgwic.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-18)]. (ang.)
• Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan's Space Home Page [on-line]. [dostęp 2017-01-18]. (ang.).