Wikipedia

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Bliziance

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Bliziance – drewniana dawna parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Bliziance.

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Bliziance
Zabytek: nr rej. A-585 z 23.04.1993
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Blizianka

Wyznanie

greckokatolickie

Rodzaj

Cerkiew

Wezwanie

Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny

Historia
Data budowy

1865

Położenie na mapie gminy Niebylec
Mapa konturowa gminy Niebylec, w centrum znajduje się punkt z opisem „Blizianka, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Blizianka, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Blizianka, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu strzyżowskiego
Mapa konturowa powiatu strzyżowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Blizianka, cerkiew”
Ziemia49°51′41,3″N 21°55′59,6″E/49,861472 21,933222
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj

Cerkiew została zbudowana w 1865, w miejscu starszej drewnianej cerkwi z 1630. Przebudowana znacznie w latach 1927-1932, po pożarze z 1925, który strawił część konstrukcji. Parafia należała do greckokatolickiego dekanatu dukielskiego, a po 1842 do dekanatu krośnieńskiego. W latach 1896–1926 administratorem parafii był ks. Jarosław Mironowicz[1], a w latach 1936-1944 - ks. Eugeniusz Uscki[2].

Na południowy wschód od cerkwi powstał cmentarz. W drugiej połowie XIX wieku wybudowano na nim dzwonnicę z kamienia łamanego z blaszanym daszkiem, jednak nie zachowała się ona do czasów współczesnych[3].

W okresie dwudziestolecia międzywojennego majątek cerkiewny liczył 15,56 hektarów pól, 1,13 hektara łąk, 1,73 hektara pastwiska i 0,16 hektara lasów, rozmieszczony on był w Bliziance oraz w sąsiedniej Gwoździance[1].

Od 1947 do czasu wzniesienia we wsi nowego kościoła w 1984, użytkowana przez parafię Podwyższenia Krzyża Świętego w Bliziance[4].

Architektura i wyposażenie

edytuj

Cerkiew w Bliziance jest świątynią orientowaną, o konstrukcji zrębowej, jednoprzestrzenną, w całości pokrytą gontem. Nad świątynią wznosi się jednokalenicowy dach z wieżyczką[5].

Ściany świątyni we wnętrzu ozdabia polichromia figuralna wykonana w 1960. Z historycznego wyposażenia zachowały się organy, konfesjonały, ławki, oraz ikona Trójcy Świętej[5].

Zasięg parafii

edytuj

W 1926 roku do parafii greckokatolickiej należały miejscowości: Baryczka, Blizianka, Gwoździanka, Gwoźnica Górna, Jawornik, Lecka, Małówka, Niebylec, Połomia, Sołonka, Żarnowa. W Gwoździance znajdowała się filialna Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Gwoździance[4].

  •  
    Elewacja boczna
  •  
    Widok od strony prezbiterium
  •  
    Elewacja boczna

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Gmina Niebylec - Blizianka [online], www.niebylec.pl [dostęp 2022-10-27].
  2. ↑ Jurij Maszczak: Отець Євген Усцкий. bazylianie.pl. [dostęp 2017-01-07]. (ukr.).
  3. ↑ Zarys dziejów wsi i parafii Blizianka - Strona 2 [online], parafiablizianka.net [dostęp 2022-10-27].
  4. ↑ a b Początki parafii w Bliziance - Strona 4 [online], parafiablizianka.net [dostęp 2022-10-27].
  5. ↑ a b Blizianka (gm. Niebylec), [w:] Krzysztof Zieliński (red.), Leksykon drewnianej architektury sakralnej Podkarpacia. T. 1, A-Ł, Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia "Pro Carpathia", 2011, s. 19, ISBN 978-83-61577-09-6, OCLC 838422019 [dostęp 2023-01-15].

Bibliografia

edytuj
  • Dmytro Błażejowski - "Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939)", Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X
  • Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str. 177 ISBN 83-89188-08-2

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Cerkiew_Zaśnięcia_Najświętszej_Maryi_Panny_w_Bliziance&oldid=75501091”