Sołonka

Sołonka
	wieś
	; Kaskada solankowa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	rzeszowski
Gmina	Lubenia
Liczba ludności (2020)	440
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	36-043
Tablice rejestracyjne	RZE
SIMC	0654405
	Położenie na mapie Polski Sołonka
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Sołonka
	Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego Sołonka
	Położenie na mapie gminy Lubenia Sołonka
	49°53′58″N 21°56′58″E/49,899444 21,949444
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Sołonka (Solanka) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Lubenia^[5]^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Z Sołonki pochodził ks. Antoni Szypuła^[6].

Części wsi

Integralne części wsi Sołonka^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0654411	Dół	część wsi
0654428	Dział	część wsi
0654434	Góra	część wsi
0654440	Podlas	część wsi
0654457	Pólka	część wsi
0654463	Przymiarki	część wsi
0654470	Zakrąg	część wsi

Kultura

Muzeum Regionalne powstało w 1985. Obecnie ekspozycja zawiera ponad 3 tys. eksponatów związanych z gminą Lubenia, kulturą materialną i duchową wsi rzeszowskiej (narzędzia, przedmioty codziennego użytku, dokumenty, dzieła sztuki ludowej itp.).

Ekspozycje muzealne składają się z czterech części: Muzeum Historycznego, Muzeum Etnograficznego, Muzeum Strachów Polnych oraz Muzeum Fotografii Chłopskiej Bolesława Wróbla.

Muzeum Historyczne posiada kilkaset eksponatów pochodzących głównie z okolic Lubeni od czasów najdawniejszych do współczesnych m.in. archeologia, biała broń, szczątki zwierząt kopalnych: mamut, nosorożec włochaty, dokumenty, przedmioty codziennego użytku, monety itp. od czasów neolitycznych (3,5–4 tys. lat) aż do I połowy XX wieku.
Muzeum Etnograficzne prezentuje kilkaset zabytków kultury materialnej wsi, związanych z życiem mieszkańców wiosek gminy Lubenia od XVII do XX wieku (narzędzia, sztuka ludowa, rzemiosło chłopskie, ubiory, obrazy oraz interesujące przedmioty codziennego użytku).
Muzeum Strachów Polnych istnieje od 1995. Jest to niezwykle barwna i trochę "straszna" galeria. Jedyna tego typu ekspozycja w Europie prezentująca strachy zdjęte z pól Podkarpacia i Beskidów oraz innych terenów Polski, a także z zagranicy (Słowacja, Ukraina). Część z nich została wykonana przez dzieci w ramach cieszącej się dużym zainteresowaniem, a organizowanej w latach 1992 - 2005 imprezy pt. "Straszydlisko".
Muzeum Fotografii Chłopskiej Bolesława Wróbla zawiera fotografie wykonane przez samouka na szklanych kliszach w latach 1932–1960. Przedstawiają one fascynujący obraz życia wsi z I połowy XX wieku: sceny rodzajowe, portrety chłopów oraz malownicze nieistniejące już pejzaże wiejskie.

Zabytki

Chłopski most – zbudowany w II połowie XIX wieku most z kamienia rzecznego (bez użycia zaprawy) przez Pawła Maternę, kmiecia lubeńskiego z przysiółka Obręczna w Lubeni.Obiekt ten to oryginalny zabytek architektury ludowej, świadczący o niezwykłej precyzji inżynieryjnej i technice budowlanej zastosowanej przez budowniczego. Na terenie Polski zachowało się zaledwie kilka tego typu obiektów.Ponad stuletni most do dziś służy okolicznym mieszkańcom, co potwierdza wyjątkowa jakość i solidność chłopskiej konstrukcji.

Atrakcje turystyczne

Odkryto tu pozostałości po żupie solnej. Przypuszcza się, że wodę z Sołonki wykorzystywano już w czasach prasłowiańskich. Na pewno korzystano z niej w średniowieczu. W średniowieczu przebiegał tędy trakt handlowy z Węgier w kierunku Sandomierza. Szlak ten nazywano traktem królewskim. W okresie rzymskim wiodły tędy szlaki bursztynowe (IV–V wiek n.e.). W latach 2009–2010 zbudowano kaskadę solankową^[7].
Malinowe Święto – impreza folklorystyczna z owocem maliny w roli głównej, organizowana przez GOK w Lubeni. W programie znajduje się m.in. degustacja napojów malinowych, konkurs na najsmaczniejszy placek z malinami, wybory króla i królowej malin, liczne atrakcje dla dzieci oraz muzyczny piknik. Imprezie towarzyszą występy artystów oraz zespołów zarówno z województwa podkarpackiego, jak i innych regionów Polski a niejednokrotnie także goszczą zespoły z zagranicy.