Wikipedia

Cerkiew św. Jana Teologa w Odrynkach

Cerkiew św. Jana Teologa (znana też pod wezwaniem św. Jana Złotoustego)[1] – prawosławna cerkiew w Odrynkach, filialna świątynia parafii w Narwi, w dekanacie Narew diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew św. Jana Teologa
Zabytek: nr rej. 382 z dnia 18.11.1976.
cerkiew filialna
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

Odrynki

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

warszawsko-bielska

Wezwanie

św. Apostoła Jana Teologa

Wspomnienie liturgiczne

8/21 maja;
25 lipca/7 sierpnia (św. Anny)

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Odrynki, cerkiew św. Jana Teologa”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Odrynki, cerkiew św. Jana Teologa”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Odrynki, cerkiew św. Jana Teologa”
Położenie na mapie gminy Narew
Mapa konturowa gminy Narew, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Odrynki, cerkiew św. Jana Teologa”
Ziemia52°57′33,307″N 23°36′05,558″E/52,959252 23,601544

Cerkiew znajduje się w uroczysku Żurawlik (Monastyr), na terenie cmentarza. Wzniesiona w miejscu poprzedniej, spalonej (która służyła Monasterowi Narewskiemu, istniejącemu od XVI w. do 1824 r.)[1].

Historia

edytuj

Cerkiew zbudowano w 1854 r.[2], wyświęcono w 1866 r. Koszt jej budowy pokryli miejscowi parafianie oraz proboszcz, ks. Jan Bielawski. W 1892 r. świątynię odremontowano[2]. Parafianie opłacili również zakup nowego dzwonu oraz ikony Trójcy Świętej[3].

W latach 80. XX w. cerkiew wraz z cmentarzem ogrodzono betonowym murem[1]. W tym samym okresie świątynię okradziono z ikon[2].

Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 18 listopada 1976 r. pod nr 382[4].

Architektura

edytuj

Obiekt wzniesiono z drewna. Jest to budowla o konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Od frontu znajduje się kruchta z nadbudowaną wieżą, zwieńczoną dachem namiotowym z wieżyczką i kopułką. Nawę pokrywa blaszany jednokalenicowy dach, na którym znajduje się wieżyczka z kopułką. Prezbiterium jest mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie[2].

W cerkwi znajdował się jednorzędowy ikonostas z wyobrażeniem Ostatniej Wieczerzy oraz wizerunkami archaniołów Gabriela i Michała, ikoną patronalną i Podwyższenia Krzyża Pańskiego. Na wyposażeniu świątyni pozostawały także ikony Matki Bożej, św. Mikołaja i św. Antoniego Pieczerskiego[3].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Narew: Historia parafii Podwyższenia Krzyża Pańskiego
  2. ↑ a b c d Kościoły drewniane, Odrynki I. kosciolydrewniane.pl. [dostęp 2022-03-11].
  3. ↑ a b Michaluk D.: Z dziejów Narwi i okolic. W 480 rocznicę nadania prawa chełmińskiego 1514–1994. Białystok–Narew: Białostockie Towarzystwo Kulturalne i Narewski Ośrodek Kultury, 1995, s. 81–82.
  4. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Cerkiew_św._Jana_Teologa_w_Odrynkach&oldid=66567703”