Ceratopsy (rodzina)
Ceratopsy (Ceratopsidae) – rodzina dinozaurów z infrarzędu ceratopsów (Ceratopsia).
Ceratopsidae | |
Marsh, 1890 | |
Szkielet triceratopsa | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Infragromada | |
(bez rangi) | archozaury |
(bez rangi) | Ornithodira |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
(bez rangi) | Neoceratopsia |
Rodzina |
ceratopsy |
Klasyfikacja i taksonomia
edytuj- Rząd dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia)
- Podrząd cerapody (Cerapoda)
- Infrarząd ceratopsy (Ceratopsia)
- Rodzina CERATOPSY (Ceratopsidae)
- Podrodzina Centrozaury (Centrosaurinae)
- Brachyceratops - (Montana, USA & Alberta, Kanada)
- Diabloceratops (Utah)
- Machairoceratops[1]
- Menefeeceratops (Nowy Meksyk, USA)[2]
- Sinoceratops (prowincja Szantung, Chiny)
- Wendiceratops[3]
- Xenoceratops[4]
- Yehuecauhceratops (Coahuila, Meksyk)[5]
- Nasutoceratopsini[6]
- ?Awaceratops - (Montana, USA)
- Crittendenceratops (Arizona, USA)[7]
- Furcatoceratops (Montana, USA)[8]
- Nasutoceratops (Utah, USA)
- Albertaceratopsini[9]
- Albertaceratops - (Alberta, Kanada & Montana, USA)
- Lokiceratops - (Montana, USA)[9]
- Medusaceratops[10] (Montana, USA)
- Eucentrosaura[10]
- Centrosaurini[11][6]
- Centrozaur - (Alberta, Kanada)
- Coronosaurus[4]
- Rubeosaurus[3][1][6][10] (Montana, USA)
- Spinops[12]
- Styrakozaur - (Alberta, Kanada)
- Monoklonius - (Montana, USA & Alberta, Kanada)
- Pachyrhinosaurini[13]
- Achelozaur - (Montana, USA)
- Einiozaur - (Montana, USA)
- Pachyrinozaur - (Alberta, Kanada & Alaska, USA)
- Centrosaurini[11][6]
- Podrodzina Ceratopsinae (syn. Chasmosaurinae)
- Agujaceratops[14]
- Agataumas - (Wyoming, USA)
- Anchiceratops[14]
- Arrhinoceratops[14]
- Bisticeratops (Nowy Meksyk, USA)[15]
- Bravoceratops[16]
- Ceratopspotrzebne źródło
- Chasmosaurus[14]
- Coahuilaceratops[14]
- Judiceratops[17]
- Kosmoceratops[14]
- Mercuriceratops[18]
- Mojoceratops[14]
- Navajoceratops[19]
- Pentaceratops[14]
- Sierraceratops (Nowy Meksyk, USA)[20]
- Spiclypeus[21]
- Tatankaceratops[22]
- Terminocavus[19]
- Utahceratops[14]
- Vagaceratops[14]
- klad Triceratopsini:[22]
- Podrodzina Centrozaury (Centrosaurinae)
- Rodzina CERATOPSY (Ceratopsidae)
- Infrarząd ceratopsy (Ceratopsia)
- Podrząd cerapody (Cerapoda)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Eric K. Lund, Patrick M. O’Connor, Mark A. Loewen i Zubair A. Jinnah. A new centrosaurine ceratopsid, Machairoceratops cronusi gen et sp. nov., from the upper sand member of the Wahweap Formation (Middle Campanian), Southern Utah. „PLoS ONE”. 11(5): e0154403, 2016. DOI: 10.1371/journal.pone.0154403. (ang.).
- ↑ Sebastian G. Dalman, Spencer G. Lucas, Steven E. Jasinski, Asher J. Lichtig i Peter Dodson. The oldest centrosaurine: a new ceratopsid dinosaur (Dinosauria: Ceratopsidae) from the Allison Member of the Menefee Formation (Upper Cretaceous, early Campanian), northwestern New Mexico, USA. „PalZ”. 95 (2), s. 291–335, 2021. DOI: 10.1007/s12542-021-00555-w. (ang.).
- ↑ a b David C. Evans i Michael J. Ryan. Cranial anatomy of Wendiceratops pinhornensis gen. et sp. nov., a centrosaurine ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Oldman Formation (Campanian), Alberta, Canada, and the evolution of ceratopsid nasal ornamentation. „PLoS ONE”. 10(7): e0130007, 2015. DOI: 10.1371/journal.pone.0130007. (ang.).
- ↑ a b Michael J. Ryan, David C. Evans i Kieran M. Shepherd. A new ceratopsid from the Foremost Formation (middle Campanian) of Alberta. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 49 (10), s. 1251–1262, 2012. DOI: 10.1139/e2012-056. (ang.).
- ↑ Héctor E. Rivera-Sylva, Eberhard Frey, Wolfgang Stinnesbeck, José Rubén Guzmán-Gutiérrez i Arturo H. González-González. Mexican ceratopsids: Considerations on their diversity and evolution. „Journal of South American Earth Sciences”. 75, s. 66–73, 2017. DOI: 10.1016/j.jsames.2017.01.008. (ang.).
- ↑ a b c Michael J. Ryan, Robert Holmes, Jordan Mallon, Mark Loewen i David C. Evans. A basal ceratopsid (Centrosaurinae: Nasutoceratopsini) from the Oldman Formation (Campanian) of Alberta, Canada. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 54 (1), s. 1–14, 2017. DOI: 10.1139/cjes-2016-0110. (ang.).
- ↑ Sebastian G. Dalman, John-Paul M. Hodnett, Asher J. Lichtig i Spencer G. Lucas. A new ceratopsid dinosaur (Centrosaurinae: Nasutoceratopsini) from the Fort Crittenden Formation, Upper Cretaceous (Campanian) of Arizona. „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”. 79, s. 141–164, 2018. (ang.).
- ↑ Hiroki Ishikawa, Takanobu Tsuihiji i Makoto Manabe. Furcatoceratops elucidans, a new centrosaurine (Ornithischia: Ceratopsidae) from the upper Campanian Judith River Formation, Montana, USA. „Cretaceous Research”. 151, s. 105660, 2023. DOI: 10.1016/j.cretres.2023.105660. (ang.).
- ↑ a b Mark A. Loewen, Joseph J. W. Sertich, Scott Sampson, Jingmai K. O'Connor, Savhannah Carpenter, Brock Sisson, Anna Øhlenschlæger, Andrew A. Farke, Peter J. Makovicky, Nick Longrich i David C. Evans. Lokiceratops rangiformis gen. et sp. nov. (Ceratopsidae: Centrosaurinae) from the Campanian Judith River Formation of Montana reveals rapid regional radiations and extreme endemism within centrosaurine dinosaurs. „PeerJ”. 12:e17224, 2024. DOI: 10.7717/peerj.17224. (ang.).
- ↑ a b c Kentaro Chiba, Michael J. Ryan, Federico Fanti, Mark A. Loewen i David C. Evans. New material and systematic re-evaluation of Medusaceratops lokii (Dinosauria, Ceratopsidae) from the Judith River Formation (Campanian, Montana). „Journal of Paleontology”. 92 (2), s. 272–288, 2018. DOI: 10.1017/jpa.2017.62. (ang.).
- ↑ Leonardo Maiorino, Andrew A. Farke, Tassos Kotsakis, Luciano Teresi i Paolo Piras. Variation in the shape and mechanical performance of the lower jaws in ceratopsid dinosaurs (Ornithischia, Ceratopsia). „Journal of Anatomy”. 227 (5), s. 631–646, 2015. DOI: 10.1111/joa.12374. (ang.).
- ↑ Andrew A. Farke, Michael J. Ryan, Paul M. Barrett, Darren H. Tanke, Dennis R. Braman, Mark A. Loewen i Mark R. Graham. A new centrosaurine from the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and the evolution of parietal ornamentation in horned dinosaurs. „Acta Palaeontologica Polonica”. 56 (4), s. 691–702, 2011. DOI: 10.4202/app.2010.0121.
- ↑ Anthony R. Fiorillo i Ronald S. Tykoski. A new Maastrichtian species of the centrosaurine ceratopsid Pachyrhinosaurus from the North Slope of Alaska. „Acta Palaeontologica Polonica”. 57 (3), s. 561–573, 2012. DOI: 10.4202/app.2011.0033. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Scott D. Sampson, Mark A. Loewen, Andrew A. Farke, Eric M. Roberts, Catherine A. Forster, Joshua A. Smith, Alan L. Titus. New horned dinosaurs from Utah provide evidence for intracontinental dinosaur endemism. „PLoS ONE”. 5(9): e12292, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0012292. (ang.).
- ↑ Sebastian G. Dalman, Steven E. Jasinski i Spencer G. Lucas. A new chasmosaurine ceratopsid from the Upper Cretaceous (Campanian) Farmington Member of the Kirtland Formation, New Mexico. „New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin”. 90, s. 127–153, 2022. (ang.).
- ↑ Steven L. Wick i Thomas M. Lehman. A new ceratopsian dinosaur from the Javelina Formation (Maastrichtian) of West Texas and implications for chasmosaurine phylogeny. „Naturwissenschaften”. 100 (7), s. 667–682, 2013. DOI: 10.1007/s00114-013-1063-0. (ang.).
- ↑ Nicholas R. Longrich. Judiceratops tigris, a new horned dinosaur from the middle Campanian Judith River Formation of Montana. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 54 (1), s. 51–65, 2013. DOI: 10.3374/014.054.0103. (ang.).
- ↑ Michael J. Ryan, David C. Evans, Philip J. Currie i Mark A. Loewen. A new chasmosaurine from northern Laramidia expands frill disparity in ceratopsid dinosaurs. „Naturwissenschaften”. 101 (6), s. 505–512, 2014. DOI: 10.1007/s00114-014-1183-1. (ang.).
- ↑ a b Denver W. Fowler i Elizabeth A. Freedman Fowler , Transitional evolutionary forms in chasmosaurine ceratopsid dinosaurs: evidence from the Campanian of New Mexico, „PeerJ”, 8, 2020, e9251, DOI: 10.7717/peerj.9251 (ang.).
- ↑ Sebastian G. Dalman, Spencer G. Lucas, Steven E. Jasinski i Nicholas R. Longrich. Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico. „Cretaceous Research”. 130, s. 105034, 2022. DOI: 10.1016/j.cretres.2021.105034. (ang.).
- ↑ Jordan C. Mallon, Christopher J. Ott, Peter L. Larson, Edward M. Iuliano i David C. Evans. Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a boldly audacious new chasmosaurine ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA. „PLoS ONE”. 11(5): e0154218, 2016. DOI: 10.1371/journal.pone.0154218. (ang.).
- ↑ a b c d e f Nicholas R. Longrich. Titanoceratops ouranos, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico. „Cretaceous Research”. 32 (3), s. 264-276, 2011. DOI: 10.1016/j.cretres.2010.12.007. (ang.).
- ↑ Caleb M. Brown i Donald M. Henderson. A new horned dinosaur reveals convergent evolution in cranial ornamentation in Ceratopsidae. „Current Biology”. 25 (12), s. 1641–1648, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.04.041. (ang.).
Kontrola autorytatywna (takson kopalny):
Identyfikatory zewnętrzne: