Catopsalisrodzaj wymarłego ssaka żyjącego w paleocenie na terenie Ameryki Północnej. Niektóre kanadyjskie szczątki mogą pochodzić z późnej kredy. Był to duży przedstawiciel grupy wieloguzkowców, z których większość nie dorównywała mu rozmiarami.

Catopsalis
Okres istnienia: 65–63 mln lat temu
65/63
65/63
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

allotery

Rząd

wieloguzkowce

Podrząd

Cimolodonta

Nadrodzina

Taeniolabidoidea

Rodzina

Taeniolabididae

Rodzaj

Catopsalis

Gatunki
  • C. alexanderi
  • C. calgariensis
  • C. fissidens
  • C. foliatus
  • C. waddleae

Wcześniej rodzajowi przypisano mongolskie szczątki z późnej kredy, jednak przeniesiono je później do rodzajów Djadochtatherium i Catopsbaatar.

Rodzaj ten, opisany przez Cope'a w 1884, znany był także pod nazwą Polymastodon.

Gatunki

edytuj

Catopsalis alexanderi nazwany został przez Middletona w 1982. Datuje się go na the puerkan (Paleocen, 65-63 milionów lat temu), włączając go w Littleton Local Fauna ze stanów Kolorado, Montana i Wyoming (Stany Zjednoczone). Część materiału przypisano pierwotnie do gatunków C. foliatus i C. joyneri. Okazy wystawiają obecnie Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku oraz Peabody Museum of Natural History, należące do Uniwersytetu Yale. Zwierzę to charakteryzowało się jak na wieloguzkowca bardzo dużą masą ciała.

Catopsalis calgariensis, opisany przez Russella w 1926, pochodzi z paleoceńskich warstw skalnych stanu Wyoming oraz kanadyjskiej prowincji Alberta. Holotyp, znaleziony w 1924, wchodzi w skład kolekcji Uniwersytetu Alberty. Dalszy materiał posiada Uniwersytet Wyoming. Gatunek ten także odznaczał się ciężką wagą.

Catopsalis fissidens także został opisany przez sławnego paleontologa Cope w 1884. Znano go także jako C. utahensis (Gazin C.L., 1939) oraz Polymastodon fissidens (Cope, 1884). Znaleziono go w pochodzących z torrejonianu (paleocen) pokładach z San Juan Basin w Nowym Meksyku i Utah. Uniwersytet Wyoming jest w posiadaniu okazu. Gatunkowi przypisuje się olbrzymią masę ciała.

Catopsalis foliatus, kolejny zawdzięczający swą nazwę Cope E.D. i opisany w 1882, nazwyany był takżeC. johnstoni (Fox R.C. 1989) i Polymastodon foliatus (Cope 1884). Pochodzi z puercańskich warstw z San Juan Basin w Nowym Meksyku oraz z formacji Ravenscrag w Kanadzie. C. johnstoni z Saskatchewanu znajduje się obecnie w Albercie. Także był ciężki.

Catopsalis waddleae, opisany przez Buckleya w 1995, pochodzi z puerkanu z montańskiej Simpson Quarry. Przerasta inne gatunki swą masą

Bibliografia

edytuj
  • Middleton (1982), "A new species and additional material of Catopsalis(Mammalia, Multituberculata) from the western interior of North Am." J. Paleontol. 56, p.1197-1206.
  • Russell (1926), "A new species of the genus CatopsalisCope from the Paskapoo formation of Alberta". Amer. Jour. Sci. 5, p.230-234, fig. 1.
  • Gazin (1939), "A further contribution to the Dragon Paleocene fauna of central Utah". J. Wash. Acad. Sci. 29, p.273-286, 10 figs.
  • Fox (1989), "The Wounded Knee local fauna and mammalian evolution near the Cretaceous-Tertiary boundary, Saskatchewan, Canada". Palaeontogy. Abt. A: Paläozool., Stratigr. 208, p.11-59 + 6 plates.
  • Kielan-Jaworowska Z. and Hurum J.H. (2001), "Phylogeny and Systematics of multituberculate mammals". Paleontology 44, p.389-429.