Trójżeńcowate

Trójżeńcowate
	; Burmannia itoana
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	pochrzynowce
Rodzina	trójżeńcowate
	Nazwa systematyczna
	Burmanniaceae Blume; Enum. Pl. Javae: 27. Oct-Dec 1827
	Zasięg
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trójżeńcowate (Burmanniaceae Blume) – rodzina roślin z rzędu pochrzynowców (Dioscoreales). Należy tu 11 rodzajów roślin występujących w strefie międzyzwrotnikowej, przy czym największe ich zróżnicowanie jest w tropikalnej Ameryce Południowej i Środkowej. Występują poza tym także w Ameryce Północnej (Illinois), w południowej Australii i na Nowej Zelandii^[2].

Morfologia

Rośliny myko-heterotroficzne, zwykle bezzieleniowe, niewielkie. Korzenie mają mięsiste, często bulwiaste. Liście zredukowane do łusek. Charakterystyczne są kwiaty, pojedyncze rosnące na szczycie pędu. Są zwykle mniej lub bardziej niebieskie. Zewnętrzne listki okwiatu są bardziej okazałe od wewnętrznych. Posiadają tylko trzy pręciki^[2].

Systematyka

Pozycja systematyczna rodziny

W systemie APG IV (2016) jest to jedna z rodzin z rzędu pochrzynowców (Dioscoreales) w obrębie jednoliściennych^[2].

We wcześniejszym systemie APG II (2003) rodzina była powiększona o plemię Thismieae, później wyodrębnione w randze rodziny Thismiaceae. Klasyfikacja pochrzynowców ulegała modyfikacjom i nie był stabilna jeszcze w latach 20. XXI wieku^[4]^[5].

Na podstawie Martin Cheek i in. (2024)^[4]:

pochrzynowce

łomkowate Nartheciaceae

trójżeńcowate Burmanniaceae

pochrzynowate Dioscoreaceae

Trichopodaceae

Afrothismiaceae

	krąpielowate Taccaceae

	Thismiaceae

Wykaz rodzajów^[2]

Apteria Nutt.
Burmannia L. – trójżeniec
Campylosiphon Benth.
Dictyostega Miers
Geomitra Becc.
Gymnosiphon Blume (w tym Cymbocarpa Miers)
Hexapterella Urb.
Marthella Urb.
Miersiella Urb.
Scaphiophora Schltr.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-11] (ang.).
↑ James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2010-09-29]. (ang.).
↑ ^a ^b MartinM. Cheek MartinM. i inni, Afrothismiaceae (Dioscoreales), a new fully mycoheterotrophic family endemic to tropical Africa, „Kew Bulletin”, 79, 2024, s. 55–73 [dostęp 2024-12-20] .
↑ Lin i inni, Mitochondrial genomic data are effective at placing mycoheterotrophic lineages in plant phylogeny, „New Phytologist”, 236, 2022, s. 1908–1921, DOI: 10.1111/nph.18335 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-11] (ang.).

[3] James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2010-09-29]. (ang.).

[cheek-4] MartinM. Cheek MartinM. i inni, Afrothismiaceae (Dioscoreales), a new fully mycoheterotrophic family endemic to tropical Africa, „Kew Bulletin”, 79, 2024, s. 55–73 [dostęp 2024-12-20] .

[lin-5] Lin i inni, Mitochondrial genomic data are effective at placing mycoheterotrophic lineages in plant phylogeny, „New Phytologist”, 236, 2022, s. 1908–1921, DOI: 10.1111/nph.18335 .

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]