Burg (Saksonia-Anhalt)

Burg
	Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia-Anhalt
Powiat	Jerichower Land
Kod statystyczny	15 0 86 015
Powierzchnia	164,02 km²
Wysokość	54 m n.p.m.
Populacja (31 grudnia 2009); • liczba ludności; • gęstość	; 24 362; 149 os./km²
Nr kierunkowy	03921
Kod pocztowy	39288
Tablice rejestracyjne	JL, BRG, GNT
	Położenie na mapie Saksonii-Anhaltu Burg
	Położenie na mapie Niemiec Burg
	52°16′N 11°51′E/52,266667 11,850000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Burg (łuż. Bor^[1]) – miasto powiatowe położone w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, siedziba powiatu Jerichower Land, nad kanałem Łaba-Hawela, ok. 25 km na północny wschód od Magdeburga.

25 maja 2002 przyłączono do miasta gminę Ihleburg, a 1 lipca 2009 gminę Reesen.

Nazwa

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego wcześniejszą od niemieckiej nazwy miejscowości była nazwa Bor oznaczającą po łużycku oraz w staropolszczyźnie las iglasty - bór^[1]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Bor podając jej znaczenie "Schwarzwald" czyli po polsku "Czarny las, bór"^[1].

Historia

Pierwsza wzmianka o Burg pochodzi z 948, kiedy to dawna osada słowiańska została wcielona w obszar arcybiskupstwa magdeburskigo. Założono wówczas dzisiejsze Górne Miasto. Wraz z biskupem Magdeburga Wichmannem, na te tereny przybyli osadnicy z sąsiedniej krainy historycznej Fläming. Stworzyli w założonym ok. 1150 roku Dolnym Mieście (Unterstadt) zaplecze gospodarcze i handlowe, pomiędzy nowo powstałą przez Albrechta Niedźwiedzia, Marchią Brandenburską (który także rościł sobie wpływy nad nowo powstałym ośrodkiem), a Magdeburgiem. Z tego czasu pochodzi kościół pw. Św. Mikołaja (Nicolaikirche) na Dolnym Mieście. W XIII wieku miasto otrzymało nowe obwarowania, dwa niegdyś odrębne ośrodki – Dolne i Górne Miasto (osada powstała w XIII w. wokół kościoła NMP Unser Lieben Frauen) stały się odtąd jednym organizmem miejskim.

Po pokoju westfalskim, Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor) wcielił miasto w obręb Brandenburgii. Od 1846 przez Burg przebiega linia kolejowa łącząca Magdeburg z Berlinem.

W mieście przebywał Theodor Fontane pracował tu jako farmaceuta, w tym miejscu napisał też kilka swoich noweli i opowiadań. W 1780 urodził się tutaj pruski teoretyk wojny, generał i pisarz Carl von Clausewitz.

W dobie NRD nieopodal tej miejscowości znajdowała się siedziba radia Wołga, stacji radiowej wojsk sowieckich okupujących wschodnią część Niemiec.

Zabytki

Fragment miasta z widokiem na kościół NMP (Unser Lieben Frauen)

wieża Czarownic (Hexenturm) – gotycka, z pozostałościami XII-wiecznych obwarowań
wieża-brama zwana Berlińską (Berliner Torturm) – XIV w.
ratusz, wzmiankowany w 1224, kilkakrotnie przebudowany, ostatnio w XIX w.
kościół NMP (Unser Lieben Frauen) na Górnym Mieście, romański, wzmiankowany w 1186, rozbudowany w stylu gotyckim w 1356 (prezbiterium) oraz w latach 1412–1455 korpus nawowy. We wnętrzu bogate barokowe wyposażenie (ołtarz główny, stalle, ambona, chrzcielnica) wykonane przez magdeburskiego snycerza Michaela Spießa.
romański kościół Św. Mikołaja (Nicolaikirche) na Dolnym Mieście. Wzmiankowany już 1136, zachował się niemalże w niezmienionej postaci. Jest to trzynawowa bazylika powstała z granitowych ciosów kamiennych. O romanizmie poświadczają także liczne apsydy główna zamykająca prezbiterium, dwie boczne oraz dwie w transepcie. Wystrój wnętrza barokowy, m.in. ambona z 1610 dzieło Michaela Spießa.
kościół Św. Jana (Sankt Johannes)
kilka budynków o konstrukcji szkieletowej (XVIII-XIX w.) m.in. przy Brüderstraße, Schulstraße, oraz na placu Platz der Weltjugend.

Burg jest jednym z miejsc północnej trasy tzw. Traktu Romańskiego, trasy turystycznej łączącej X-XIII wieczne zabytki w obrębie Saksonii-Anhalt.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, skórzany, drzewny oraz włókienniczy^[2].

Współpraca

Miejscowości partnerskie^[3]:

Linki zewnętrzne

strona oficjalna miasta
atrakcje miasta Burg. burgcity.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-09)].
Trakt Romański
zabytki Burga. pakendorf-burg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-11)].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 35, OCLC 456751858 (niem.).
↑ Burg, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-09] .
↑ Współpraca

[Adamy-1] HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 35, OCLC 456751858 (niem.).

[PWN-2] Burg, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-09] .

[3] Współpraca

[1]

[2]

[3]