Bronisław Włodarski
Bronisław Włodarski (ur. 2 listopada 1895 w Tarnopolu, zm. 9 kwietnia 1974 w Gdyni) – polski historyk, specjalizujący się w historii średniowiecznej Polski i powszechnej oraz naukach pomocniczych historii.
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1895 |
Data i miejsce śmierci |
9 kwietnia 1974 |
profesor nauk historycznych | |
Specjalność: historia średniowiecza, nauki pomocnicze historii | |
Alma Mater | |
Profesura |
1957 |
Uczelnia | |
Okres zatrudn. |
1945–1966 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1913 roku ukończył siódmą klasę II Gimnazjum z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu[1]. Maturę (z wyróżnieniem) zdał 13 czerwca 1914 roku[2]. W 1917 roku rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytecie Jana Kazimierza, 13 października 1923 roku uzyskał stopień dra filozofii[3]. Tematem rozprawy doktorskiej była Polityka ruska Leszka Białego (1195–1227), napisana pod kierunkiem prof. Stanisława Zakrzewskiego[4].
W latach 20. pracował jako nauczyciel w Państwowym Gimnazjum VIII we Lwowie. Od 1931 roku pracował w Państwowym Gimnazjum VI im. Stanisława Staszica we Lwowie. Pracował w nim do 1945 roku (w latach 1939–1941 jako dyrektor)[4].
W latach 1927–1928 przebywał na stypendium rządu czechosłowackiego na Uniwersytecie Karola w Pradze u Václava Novotnego. W latach 1932–1933 przebywał we Włoszech, gdzie studiował archiwa watykańskie. 14 września 1934 roku złożył rozprawę habilitacyjną Polska i Czechy w II poł. XIII i początkach XIV w.[4].
Po wkroczeniu Niemców do Lwowa w 1941 roku, zaangażował się w tajne nauczanie. Do 31 sierpnia 1944 roku koordynował działalność lwowskich tajnych szkół średnich. Ponadto pracował fizycznie na plantacjach miejskich[4].
Po wojnie trafił do Torunia, gdzie pod koniec września 1945 zatrudnił się na organizowanym Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (UMK)[4]. 22 maja 1946 roku otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a 30 maja 1957 tytuł profesora zwyczajnego[5]. W latach 1945–1953 pracował też w Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku[4].
W latach 1948–1950 pełnił funkcję prodziekana, a od 1950 do 1952 roku dziekana Wydziału Humanistycznego UMK. W 1950 roku organizował Zespół Katedr Historii, którego kierownikiem został 1 września 1952 roku[4]. Po przekształceniu Zespołu Katedr Historii w Instytut Historii piastował stanowisko jego dyrektora w latach 1957–1959 i 1963–1966[5]. W 1959 roku pełnił funkcję prorektora UMK ds. nauczania[4].
Wśród licznych odznaczeń nadanych Bronisławowi Włodarskiemu są Krzyż Oficerski i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[6].
W 1966 roku przeszedł na emeryturę. Zmarł w 1974 roku w Gdyni, ale pochowany został na Cmentarzu św. Jerzego w Toruniu[6].
Wybrane publikacje
edytuj(na podstawie materiału źródłowego[7])
- O udziale Polski w wyprawie krzyżowej Andrzeja II w 1217 roku („Kwartalnik Historyczny”, 1924)
- Przegląd literatury o stosunkach polsko-czeskich za ostatnich Przemyślidów („Kwartalnik Historyczny”, 1928)
- Rzekomy dokument Świętopełka pomorskiego z 1180 („Rocznik Historyczny”, Poznań 1929)
- Udział Zakonu krzyżackiego w walkach Przemyślidów o Polskę (Pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Warszawie, t. 2, 1931)
- Wołyń pod rządami Rurykowiczów („Rocznik Wołyński”, 1932)
- Polityka Jana Luksemburczyka wobec Polski za czasów Władysława Łokietka („Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie”, 1933)
- Udział książąt śląskich w wyprawie cesarza Karola V po koronę cesarską do Rzymu w 1355 roku (druk w księdze pamiątkowej ku czci prof. S. Zakrzewskiego, Lwów 1933)
- Pierwsze trudności Luksemburczyków w Czechach („Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie”, 1935)
- Rola Konrada Mazowieckiego w stosunkach polsko-ruskich („Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie”, 1936)
- Alians rusko-mazowiecki z drugiej połowy XIII w. (Księga ku czci prof. S. Kutrzeby, 1938)
- Studium z dziejów stosunków polsko-litewsko-krzyżackich, mianowicie o Wacławie płockim (1950)
- Mały słownik historyczny (wraz z S. Hoszowskim, 1950)
- Między Polską, Litwą a Zakonem Krzyżackim („Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, t. 26, 1951)
- Chronologia polska (1957, redakcja pracy zbiorowej)
- Salomea królowa halicka. Karta z dziejów sprowadzenia zakonu Klarysek do Polski („Nasza Przeszłość”, t. 5, 1957)
- Rywalizacja o ziemie pruskie w poł. XIII w. („Rocznik Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, r. 61, 1958)
- Problem jaćwiński w stosunkach polsko-ruskich („Zapiski Historyczne”, t. 24, 1959)
- Stanowisko Rusi halicko-wołyńskiej wobec akcji zjednoczeniowej Władysława Łokietka i jego powiązania z utratą Pomorza Gdańskiego („Zapiski Historyczne”, t. 27, 1962)
- Udział Rusi halicko-włodzimierskiej w walce książąt Mazowieckich w drugiej poł. XIII w. („Wieki Średnie”, 1962)
- Polska i Ruś: 1194–1340 (1966)
- Ruś w planach politycznych Bolesława Krzywoustego („Zeszyty Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, z. 20, Historia 2, 1966)
- Polityczna rola biskupów krakowskich w XIII wieku' („Nasza Przeszłość”, t. 27, 1967)
- Świętopełek i Mściwoj II („Zapiski Historyczne”, t. 33, z. 3, 1968)
- Sąsiedztwo polsko-ruskie w czasach Kazimierza Sprawiedliwego („Kwartalnik Historyczny”, z. 1, 1969)
- Sojusz dwóch seniorów („Prace Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza”, Historia 36, 1970)
- Polityczne plany Konrada I księcia mazowieckiego („Rocznik Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, r. 76, 1971)
Ponadto Włodarski pracował nad reedycją III tomu Bibliografii Historii Polski prof. Ludwika Finkla. Reedycja nie została wydana[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum II. z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu za rok szkolny 1912/13 1913 ↓, s. 78.
- ↑ Krajniak 2014 ↓, s. 251.
- ↑ Krajniak 2014 ↓, s. 251–252.
- ↑ a b c d e f g h Krajniak 2014 ↓, s. 252.
- ↑ a b Krajniak 2014 ↓, s. 252–253.
- ↑ a b Jasiński 2013 ↓, s. 13–21.
- ↑ Krajniak 2014 ↓, s. 253–254.
- ↑ Krajniak 2014 ↓, s. 254.
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Jasiński. Profesor Włodarski – uczony i wychowawca. „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Historia”. 24 (204), 2013.
- Weronika Krajniak: Włodarski Bronisław Adolf. W: Krzysztof Mikulski (red.): Toruński Słownik Biograficzny. T. 7. Toruń: Towarzystwo Miłośników Torunia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2014.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum II. z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu za rok szkolny 1912/13. Tarnopol: 1913.