Bronisław Kocowski
Bronisław Kocowski (ur. 2 maja 1907 w Jaworniku, zm. 19 września 1980 we Wrocławiu) – polski historyk literatury polskiej, nauczyciel, bibliotekarz, historyk, bibliograf, profesor zwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego[1][2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia literatury polskiej | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUrodził się w Jaworniku (pow. Kosów, Ukraina[3], w innych opracowaniach – Kosów w pow. stanisławowskim[2]). Syn Eugeniusza i Marii. Ojciec był zarządcą lasów państwowych, a matka nauczycielką szkoły ludowej. Uczył się we Lwowie. W 1926 roku zdał egzamin dojrzałości i zaczął studiować na Uniwersytecie Jana Kazimierza na Wydziale Humanistycznym. W 1931 roku uzyskał stopień magistra filozofii, a w 1936 roku stopień doktora filozofii.
W 1932 rozpoczął pracę w Gimnazjum oraz Liceum we Lwowie, początkowo jako praktykant, a od 1933 roku jako nauczyciel historii i nauki o Polsce współczesnej. Po okupacji przez Związek Radziecki wschodniej części Rzeczypospolitej gimnazjum zostało przekształcone w 10-letnią pełną szkołę średnią, gdzie Kocowski pracował do lipca 1940 r. W 1941 roku zaczął pracować w przedsiębiorstwach gospodarczych, a po przejęciu Lwowa przez wojska niemieckie został wysłany do pracy fizycznej jako robotnik Zarządu Miejskiego do rozbierania budynków. W październiku 1941 roku został ponownie zatrudniony na stanowisku nauczyciela, tym razem w Szkole Ludowej. Po zwolnieniu w grudniu został najęty w Instytucie Wschodnim Oddziału Lwowskiego do sporządzania odpisów ze źródeł historycznych znajdujących się w bibliotekach Lwowskich. 1 maja 1942 r. został zatrudniony jaki pracownik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich przechodząc przez różne działy. Pracował tam do 15 października 1945 r. Uczestniczył również w tajnym nauczaniu oraz pracował nad redakcją podręczników literatury polskiej dla szkół radzieckich.
Do Wrocławia trafił w styczniu 1946 roku, gdzie otrzymał pracę w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego. Poza pracą na Uniwersytecie Wrocławskim, uczył, podobnie jak we Lwowie, historii nauk o Polsce współczesnej w Liceum Plastycznym oraz prowadził wykłady w Państwowej Wyższej Szkole Nauk Plastycznych[3]. W październiku 1949 roku otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Wyprawa Tatarów na Węgry przez Polskę w 1594 r.”[4]. Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego zatrudniło go na stanowisko samodzielnego pracownika w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie w latach późniejszych został kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych. Kocowski współdziałał ponadto w opracowywaniu rękopisów, organizacji wystaw, stanowiących wydarzenia kulturalne na terenie Wrocławia, należał do grona autorów publikujących regularnie na łamach czasopisma „Sobótka”[4]. Po utworzeniu 1956 roku na Wydziale Filologicznym Studium Bibliotekoznawstwa dla Pracujących Bronisław Kocowski był odpowiedzialny za prowadzenie wykładów z bibliotekoznawstwa, nauki o książce, specjalizacji w zakresie starych druków. Uchwałą z dnia 19 października 1964 r. otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a 6 lipca 1973 r. profesora zwyczajnego[3].
Prof. Kocowski realizował się głównie w trzech dziedzinach wiedzy: historii, bibliotekoznawstwie, dziejach dawnej książki – głównie średniowiecznej i szesnastowiecznej[4]. W 1949 roku został przewodniczącym oddziału wrocławskiego Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, później członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii. Został odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Orderem Odrodzenia Polski[3][5][6].
Pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu[7].
Publikacje
edytuj- 1965: Z badań nad początkami drukarstwa w Magdeburgu. Streszczenie. „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”. Seria A. 1965 druk 1967 T. 20 s. 28–29
- 1967: Jan Reiter (1902–1967). „Roczniki Biblioteczne” 1967 druk 1968 R. 11 z. 1/2 s. 249–251 il. (+) Nekrolog.
- 1969: Polskość Śląska w starych drukach. „Kalendarz Wrocławski” na rok 1969 R. 12 s. 109–115 il.
- 1974: Drzeworytowe książki średniowiecza/ Bronisław Kocowski. – Wrocław: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1974. – 129 s.: il ; 20 cm. – (Książki o Książce). – Bibliogr. s. 121–123; Książki ksylograficzne w Europie XV wieku. „Sprawozdania Wrocławkiego Towarzystwa Naukowego”. Seria A. 1974 druk 1975 T. 29 s. 43–45; Stanislaus Polonus, polski drukarz i wydawca wczesnej doby w Hiszpanii / Alojzy Ruppel. – Kraków, 1970 Rec. „Roczniki Biblioteczne” 1974 druk 1975 R. 18 z. 1/2 s. 543–546 (+)
- 1977: Studia bibliologiczne/ Aleksander Birkenmajer. – Wrocław, 1975; Szymański J.: Pismo łacińskie i jego rola w kulturze / Józef Szymański. – Wrocław, 1975
- 1990: Helicz (Halicz) Jan (ur. ok. 1519), drukarz małopolski/ Bronisław Kocowski //W: Polski słownik biograficzny. T. 9. – Wrocław, 1990. – S. 362–363 [Przedr. fotooffs., oryg. Wrocław 1960–1961; adnot. z BABIN]
Przypisy
edytuj- ↑ H. Niemiec, Twórcy wrocławskiej bibliologii, „Biuletyn EBIB 5/2006 (75)”, www.ebib.pl, 2006 [dostęp 2016-09-20].
- ↑ a b Biogram – Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], www.bj.uj.edu.pl [dostęp 2018-01-22] (pol.).
- ↑ a b c d Joanna Piętkowska, Spuścizna. Prof. Bronisław Kocowski (02.10.1906 - 19.09.1980), Sygn. S4/I, Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, 23 stycznia 2018.
- ↑ a b c Alodia Kawecka-Gryczowa, Bronisław Kocowski (2 V 1907 – 19 IX 1980), „Biuletyn Polonistyczny 25/1–2 (83–84), 127–131, 1982”, 23 stycznia 2018.
- ↑ Bronisław Kocowski, Albumy-Życiorysy I 1965 r., Sygn. AUW – 6/2, Archiwum uniwersytetu Wrocławskiego, 23 stycznia 2018.
- ↑ Kocowski Bronisław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-01-22].
- ↑ Bronisław Kocowski - dane o grobie [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 2023-08-11].