Bronisław Czuruk
Bronisław Franciszek Czuruk (ur. 4 października 1888 w Fediukówce, zm. 21 czerwca 1943 w Auschwitz-Birkenau) – polski urzędnik w II Rzeczypospolitej.
| Data i miejsce urodzenia |
4 października 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 1943 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik |
| Narodowość |
polska |
| Rodzice |
Jerzy, Franciszka z d. Bętkowska |
| Małżeństwo |
Maria z d. Bajer |
| Dzieci |
Krystyna |
| Krewni i powinowaci | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4 października 1888 w Fediukówce w ówczesnym powiecie taraszczańskim na obszarze Imperium Rosyjskiego[1]. Był synem Jerzego Ignacego Czuruka i Franciszki z domu Bętkowskiej[2]. Miał braci Bolesława (1881-1950, nauczyciel, tłumacz), Ottona (1887–1945, oficer Wojska Polskiego), Karola (1893-1914, legionista poległy w bitwie pod Laskami)[3][4][5], Edwarda (1895–1981, oficer Wojska Polskiego).
Został absolwentem gimnazjum w Kijowie. Był czynnym Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie[6]. Podczas I wojny światowej służył w Legionie Puławskim, działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Aresztowany przez Rosjan został wywieziony na Syberię. Po powrocie organizował oddziały podczas wojny polsko-ukraińskiej, a w 1921 uczestniczył w III powstaniu śląskim
W okresie II Rzeczypospolitej pełnił funkcję pełnomocnika (plenipotenta) dóbr Jakuba hr. Potockiego w Raju[7]. Zgodnie z wolą zapisaną przez hr. Potockiego w testamencie z 22 września 1934, po jego śmierci (pięć dni później) został wykonawcą jego testamentu oraz objął funkcję pierwszego dyrektora Fundacji im. Jakuba hr. Potockiego[8][9].
Jego żoną była Maria z domu Bajer (1889–1943), z którą miał córkę Krystynę (1922–1943). Zamieszkiwali przy ulicy Widok 16/1 w Warszawie[10].
Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej działał w konspiracji, m.in. przy kolportażu podziemnej prasy i w ramach pomocy Żydom. Po przypadkowym zatrzymaniu Bronisława Czuruka, dokonaniu rewizji i aresztowaniu żony i córki, wszyscy troje zostali przewiezieni do obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie ponieśli śmierć (Bronisław Czuruk 21 czerwca 1943[11][12][13]. Symbolicznie został upamiętniony na grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 204-6-14/15)[14].
Odznaczenia i ordery
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1932)[15]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Medal Międzyaliancki
Przypisy
edytuj- ↑ Bronisław Franciszek Czuruk. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Bolesław Czuruk. myheritage.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Karol Czuruk. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Pismo Biura Wywiadowczego Małopolskiego Oddziału Okręgowego Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża we Lwowie do Bolesława Czuruka z informacją o Karolu Czuruku, objętego listą strat 1-go pp. Leg.. dlibra.karta.org.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Karol Czuruk. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Sprawozdanie roczne Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie za rok 1910. Lwów: 1911, s. 19.
- ↑ Odznaczenie działacza w Brzeżanach. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, nr 463 z 28 grudnia 1933.
- ↑ Historia Fundacji im. Jakuba hr. Potockiego. fpotockiego.org.pl. [dostęp 2016-04-06].
- ↑ Ogłoszenie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 220 z 26 września 1935.
- ↑ Książka telefoniczna 1939. genealogyindexer.org, 1939. [dostęp 2016-04-06].
- ↑ Księga zgonów z Auschwitz. 1995, s. 200.
- ↑ Bronisław Franciszek Czuruk. base.auschwitz.org. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Tu podano 16 czerwca 1943. Barbara Konarska-Pabiniak. Edward Stanisław Czuruk – bohater obrony Płocka w 1920 r. Nieznane losy rodziny. „Notatki Płockie”. 3 (228), s. 11, 2011.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZKA CZURUK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-02-16].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia
edytuj- Barbara Konarska-Pabiniak. Edward Stanisław Czuruk – bohater obrony Płocka w 1920 r. Nieznane losy rodziny. „Notatki Płockie”. Nr 3 (228), s. 11, 2011.