Brok (województwo podlaskie)
Brok – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Wysokie Mazowieckie[5][6].
| wieś | |
 Granica miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
149 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-200[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0410198[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 52°56′08″N 22°35′06″E/52,935556 22,585000[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Wysokiem Mazowieckiem[7].
Historia
edytujWieś Brok została założona w pobliżu folwarku w Mazurach, w ramach książęcej włości tykocińskiej. W dokumentach Brok wymieniono w latach: 1494, 1532, 1558[8]. W lustracji dóbr królewskich z 1570 r. zapisano: (…) w tem siele włók 21 gruntu przedniego, to jest osadnych włók 9, z których powinności jako w Mazurach uczyni z tych wszystkich włók zł. polskich 37, ciągłych włók 12, (...) co czyni ze wszystkich włók zł. pol. 26/15. Początkowo dobrami zarządzali Gasztołdowie, później starostowie królewscy z Tykocina. W 1673 r. posesjonatem Broku i Mazur, posiadającym 115 poddanych, był Tadeusz Daniel Baubonabek[9], z pochodzenia Pers. Następnie wieś stała się własnością prywatną należącą do: Czarnieckich, Branickich i Jaruzelskich[8].
W wieku XVIII w Broku znajdowała się karczma arendowana przez Żydów[10].
W roku 1827 wieś prywatna w parafii Wysokie. Liczyła 11 domów i 69 mieszkańców[11]. Po uwłaszczeniu chłopów w 1864 r. powstało tu 12 gospodarstw na 197 morgach ziemi[8]. Pod koniec XIX miejscowość w powiecie mazowieckim, gmina Sokoły, parafia Wysokie Mazowieckie[12]. W pobliżu folwark Brok, który z przyległym folwarkiem Mazury zajmował powierzchnię 2100 morgów[13].
W roku 1921 we wsi 16 gospodarstw i 112 mieszkańców (53 mężczyzn i 59 kobiet). Wszyscy zadeklarowali narodowość polską i wyznanie rzymskokatolickie[14].
Tranzyt
edytujBrok leży przy drodze wojewódzkiej nr 678 Wysokie Mazowieckie - Białystok.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 10219
- ↑ Wieś Brok w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 88 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c L. Zugaj, Historia gminy Wysokie Mazowieckie, Wysokie Mazowieckie 2008, str. 29-30
- ↑ A. Laszuk, Zaścianki i królewszczyzny, Struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII w., Wydawnictwo Instytutu Historii PAN, Warszawa 1998
- ↑ Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
- ↑ Brok (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 233.
- ↑ Brok (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 376.
- ↑ Mazury 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 213.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat wysokomazowiecki, Gmina Wysokie Mazowieckie, s. 129