Bombardowanie Kure (1945)
Bombardowanie Kure − akcja bojowa amerykańskiego lotnictwa morskiego przeprowadzona w ostatnich dniach lipca 1945 roku, która doprowadziła do zatopienia prawie wszystkich istniejących jeszcze wielkich okrętów Japońskiej Marynarki Wojennej (IJN). Lotnictwo 3 Floty US Navy zaatakowało w dniach 24, 25 i 28 lipca port i okolice bazy morskiej Kure, zatapiając lotniskowiec, trzy pancerniki, pięć krążowników i kilka mniejszych okrętów. W tym samym czasie samoloty Brytyjskiej Floty Pacyfiku (BPF) uderzyły na inne cele na obszarze Morza Wewnętrznego Seto i zatopiły dwa okręty eskortowe typu „D” oraz kilka mniejszych jednostek, a nadto uszkodziły lotniskowiec eskortowy.
| II wojna światowa, wojna na Pacyfiku | |||
.jpg) Pierwsze bomby obramowują pancernik Haruna | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
zamiar zniszczenia | ||
| Wynik |
zwycięstwo aliantów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Japonii  | |||
| 34°13′48″N 132°33′00″E/34,230000 132,550000 | |||
Tło wydarzeń
edytujW lipcu 1945 roku większość zdolnych jeszcze do walki okrętów IJN skoncentrowano w pobliżu głównej bazy morskiej w Kure na wyspie Honsiu. Okręty zostały z braku paliwa unieruchomione i były używane jedynie w charakterze stacjonarnych baterii przeciwlotniczych[2]. Admirał John McCain, dowódca szybkiej grupy uderzeniowej lotniskowców, był zdecydowanie przeciwny atakowaniu Kure, bowiem tak on jak i jego sztabowcy uważali, że stacjonujące tam okręty stanowią niewielkie zagrożenie dla dalszych operacji[3].
W swych wspomnieniach admirał William Halsey przedstawił cztery powody, dla których zdecydował się na bombardowanie Kure mimo obiekcji McCaina. Po pierwsze uważał, że taki atak podniesie morale Amerykanów i będzie odwetem za atak na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku; po drugie chciał być pewny, że siły japońskie nie zakłócą planowanej inwazji sowieckiej na Hokkaido; po trzecie chciał zapobiec możliwości użycia tej floty jako elementu przetargowego w negocjacjach pokojowych; po czwarte wreszcie – i najważniejsze – że przeprowadzenie takiej akcji nakazał mu przełożony, admirał floty Chester Nimitz[3].
W planowanych atakach na różne cele miały wziąć udział amerykańska 47 Grupa Uderzeniowa (TF 47) i brytyjska 37 Grupa Uderzeniowa (TF 37). TF 37 tworzyły lotniskowce HMS Formidable, Indefatigable i Victorious[4], ale TF 37 – mimo że działała jako jedna z grup uderzeniowych sił amerykańskich – została z planu ataku na Kure wyłączona. Amerykanom chodziło o to, by Brytyjczycy nie mogli twierdzić później, że brali udział w zniszczeniu floty japońskiej. W zamian BPF została wykorzystana do bombardowania lotnisk i portu w Osace[2][3].
W roku 1945 Kure było celem kilku wcześniejszych ataków, głównie przy użyciu ciężkich bombowców B-29 USAAF. 5 maja zniszczone zostały zakłady przemysłu lotniczego Hiro, 30 marca i 5 maja zaminowano redę i podejścia do portu, a 1 lipca − w wyniku potężnego nalotu − zniszczeniu uległo 40 procent zabudowy miejskiej[5].
Atak
edytuj
3 Flota zaczęła bombardować Kure 24 lipca[6]. Samoloty z lotniskowców amerykańskich wykonały tego dnia 1747 lotów bojowych[7]. Ich skutkiem było zatopienie lotniskowca Amagi i krążownika „Ōyodo”, w tym czasie okrętu flagowego połączonej floty japońskiej. Pancerniko-lotniskowce Hyūga i Ise, pancernik Haruna, ciężkie krążowniki Tone i Aoba, jak również stare krążowniki szkolne Iwate i Izumo doznały ciężkich uszkodzeń i zostały osadzone na płyciźnie[4]. Płytkie wody akwenu portowego uniemożliwiały użycie w ataku torped. Samoloty amerykańskie, które ponosiły znaczne straty w ogniu baterii dział przeciwlotniczych przeciwnika, próbowały zminimalizować zagrożenie zrzucając bomby z wyższego pułapu[2], co odbiło się na celności[4].
Bombardowanie celów wokół Osaki i na wodach Morza Wewnętrznego przez samoloty Brytyjskiej Floty Pacyfiku doprowadziło do poważnego uszkodzenia lotniskowca eskortowego Kaiyō i zatopienia dwóch okrętów eskortowych typu D przy stracie 4 maszyn własnych[2].
25 lipca prowadzono operacje na ograniczoną skalę z uwagi na złą pogodę (zachmurzenie), a część samolotów atakowała cele naziemne. Grupa TF 38 następnie wycofała się na wschód celem uzupełnienia zapasów[8].
Samoloty amerykańskie ponownie zaatakowały Kure 28 lipca, dokonując dalszych zniszczeń pancerniko-lotniskowca Ise, pancernika Haruna i krążownika ciężkiego Aoba[2]. Zbombardowane zostały także lotniskowiec Katsuragi, który uniknął większych uszkodzeń podczas poprzednich rajdów, jak również nie użytkowany lotniskowiec lekki Ryūhō, przy czym na Katsuragi odnotowano ciężkie zniszczenia[7]. Te ataki powietrzne były jednymi z najpotężniejszych uderzeń US Navy w ciągu całej wojny, były też najbardziej niszczycielskimi w odniesieniu do żeglugi[7].
Także USAAF przeprowadziło 28 lipca bombardowania okrętów japońskich w Kure. Rajdu dokonało 79 bombowców B-24 Liberator z baz na Okinawie. Cztery bomby trafiły osadzony na mieliźnie krążownik Aoba i spowodowały dalsze uszkodzenia okrętu i oderwanie rufy. Rajd przyniósł stratę dwóch zestrzelonych B-24, podczas gdy czternaście innych doznało uszkodzeń[9].
Alianci stracili ogółem (w boju lub na skutek wypadków) 133 samoloty i 102 członków ich załóg. Straty te były wyższe niż jakiekolwiek inne poniesione przez 3 Flotę w operacjach bojowych, a ich główną przyczyną był wyjątkowo gęsty ogień przeciwlotniczy wokół Kure[1]. Według jednak nowszych publikacji, zespół TF 38 stracił 103 samoloty i 80 lotników zabitych lub zaginionych, w tym 39 lotników 24 lipca, 1 – 25 lipca i 40 – 28 lipca[10]. Zrzucono pierwszego dnia 559 ton bomb, drugiego 185 ton, a trzeciego 605 ton, ponadto ogółem 4919 rakiet niekierowanych[10].
Rezultaty
edytuj
Alianckie bombardowania Kure i Morza Wewnętrznego spowodowały, że stacjonujący w bazie Yokosuka pancernik Nagato okazał się jedynym dużym okrętem japońskim, który nieuszkodzony przetrwał wojnę. Zniszczenie pancerników, lotniskowców i krążowników ciężkich w Kure stanowiło − zdaniem brytyjskiego historyka Stephena Roskilla − rewanż za straty poniesione przez Stany Zjednoczone w Pearl Harbor[11]. Pozwoliło także sowieckiej Flocie Oceanu Spokojnego operować bez przeszkód na wodach wokół Sachalinu i Wysp Kurylskich[12].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Halsey i Bryan 1947 ↓, s. 264.
- ↑ a b c Halsey i Bryan 1947 ↓, s. 265.
- ↑ a b c Rohwer, Hummelchen i Weis 2005 ↓, s. 424.
- ↑ Craven i Cate 1953 ↓, s. 649, 668–669 i 675.
- ↑ Potter 1985 ↓, s. 345.
- ↑ a b c Morison 1960 ↓, s. 331.
- ↑ Kopacz 2017 ↓, s. 84.
- ↑ Craven i Cate 1953 ↓, s. 698.
- ↑ a b Kopacz 2017 ↓, s. 96-97.
- ↑ Roskill 1961 ↓, s. 374.
- ↑ Frank 1999 ↓, s. 158.
Bibliografia
edytuj- Wesley Craven, James Cate: The Pacific: Matterhorn to Nagasaki. Chicago: The University of Chicago Press, 1953, seria: The Army Air Forces in World War II.
- Richard B. Frank: Downfall: The End of the Imperial Japanese Empire. New York: Random House, 1999. ISBN 978-0-679-41424-7.
- William F. Halsey, J. Bryan: Admiral Halsey's Story. London: Whittlesey House, 1947.
- Samuel Eliot Morison: Victory in the Pacific. Champaign, IL: University of Illinois, 1960, seria: History of United States Naval Operations in World War II. ISBN 0-252-07065-8.
- E. B. Potter: Bull Halsey. Annapolis, MD: Naval Institute Press, 1985. ISBN 978-1-59114-691-9.
- Jürgen Rohwer, Gerhard Hummelchen, Thomas Weis: Chronology of the War at Sea 1939–1945. Annapolis, MD: Naval Institute Press, 2005. ISBN 1-59114-119-2.
- Stephen W. Roskill: The War At Sea 1939–1945. T. III: The Offensive: 1st June 1944 – 14th August 1945. London: Her Majesty's Stationary Office, 1961, seria: History of the Second World War.
- Royal Navy: War with Japan. T. VI: Advance to Japan. London: HMSO, 1995. ISBN 0-11-772821-7.
- Michał Kopacz. Rajdy lotniskowców Task Force 38 na japońską bazę morską w Kure w lipcu 1945 r.. „Wojsko i Technika – Historia”. 3/2017. III (11), maj-czerwiec 2017. Warszawa. ISSN 2450-2480.