Bitwa pod Lubarem (1920)
Bitwa pod Lubarem – walki polskiego 25 pułku piechoty ppłk. Michała Zienkiewicza z oddziałami sowieckiej 44 Dywizji Strzelców Iwana Dubowoja w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
20–22 marca 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Lubarem | ||
| Wynik |
zwycięstwa Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Wojna Polska 1918–1921[1]
Geneza
edytujZimą 1919/1920 na froncie polsko-sowieckim odnotowywano tylko działania lokalne. Linia frontu była rozciągnięta od środkowej Dźwiny, wzdłuż Berezyny, Uborci, Słuczy, po Dniestr[2]. Zastój w działaniach wojennych obie strony wykorzystywały na przygotowanie się do decydujących rozstrzygnięć militarnych planowanych na wiosnę i lato 1920[3]. W połowie marca dowództwo sowieckiego Frontu Południowo-Zachodniego rozpoczęło przygotowania do ofensywy siłami 12. i 14 Armii na Płoskirów - Równe. Koncentracja sił Armii Czerwonej nie uszła uwadze dowództwa polskiego. Zarządzono przeprowadzenie serii wypadów, które miały zdezorganizować przygotowania nieprzyjaciela i dostarczyć więcej informacji o jego siłach i zamiarach[4].
Walczące wojska
edytuj| Jednostka | Dowódca | Podporządkowanie |
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| dowództwo 13 Dywizji Piechoty | gen. Jan Romer | |
| ⇒ 25 pułk piechoty | ppłk Michał Zienkiewicz | 13 Dywizja Piechoty |
| → pododdziały sztabowe 25 pp | 25 pułk piechoty | |
| → II/25 pułku piechoty | kpt. Ryszard Żołędziowski | |
| ⇒ 43 pułk piechoty | mjr Wacław Piekarski | 13 Dywizja Piechoty |
| → II/43 pułku piechoty | 43 pułk piechoty | |
 Armia Czerwona
| ||
| oddziały 44 Dywizji Strzelców | komdiw Iwan Dubowoj | 12 Armia |
Walki pod Lubarem
edytujW marcu 1920 25 pułk piechoty ppłk. Michała Zienkiewicza, będąc w ugrupowaniu 13 Dywizji Piechoty gen. Jana Romera, obsadził dwudziestoczterokilometrowy odcinek frontu nad Słuczą, od Nowej Czartorii do Ostropola. Dowództwo pułku, oddziały sztabowe i II batalion stacjonowały w Lubarze. Jeszcze w styczniu i lutym pododdziały 25 pułku piechoty dokonały serii wypadów za Słucz. Dowództwo sowieckie postanowiło ukrócić ofensywne działania Polaków i zdobyć polską bazę wypadową jaką był Lubar[5][6].
20 marca miasto zaatakowały pododdziały 44 Dywizji Strzelców. Pierwszy atak, od strony Wygnanki, Awratyna i Kowalenek, został odparty przez II batalion 22 pułku piechoty. Wówczas Sowieci wprowadzili kolejne siły - brygadę strzelców. Na odcinku sąsiedniego II/43 pułku piechoty pod Prywałówką przeciwnik przełamał obronę polską i sforsował Słucz. Nie dysponujący już odwodami dowódca 22 pp ppłk Zienkiewicz skierował do kontrataku zbiorczy pododdział w składzie: kompania techniczna i żołnierze orkiestry pułkowej. Kontratak „na bagnety” odrzucił przeciwnika za Słucz, a wielu czerwonoarmistów utonęło podczas ucieczki w nurtach rzeki. Porażka zmusiła Sowietów do zaniechania ataków na Lubar[5][6].
Przypisy
edytuj- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 33.
- ↑ Wyszczelski 2011 ↓, s. 178.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 455.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 236.
- ↑ a b Juszkiewicz 1928 ↓, s. 13.
Bibliografia
edytuj- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Władysław Juszkiewicz: Zarys historii wojennej 25-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Marek Tarczyński (red.): Bitwa o Ukrainę. Dokumenty operacyjne. T. 1. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2016. ISBN 978-83-7399-669-4.
- Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.