Bitwa o Vella Lavella
Bitwa o Vella Lavella – walki o wyspę Vella Lavella w archipelagu Wysp Salomona podczas II wojny światowej, trwające między 15 sierpnia a 9 października 1943 roku, pomiędzy Japonią a wojskami alianckimi, w skład których wchodziły oddziały nowozelandzkie i amerykańskie.
| II wojna światowa, wojna na Pacyfiku | |||
.jpg) Nowozelandzcy żołnierze lądują na Baka Baka, 17 września 1943 roku | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
ofensywa amerykańska na Pacyfiku | ||
| Wynik |
zwycięstwo aliantów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Wysp Salomona  | |||
| 7°43′59,9880″S 156°37′58,8000″E/-7,733330 156,633000 | |||
Wyspa Vella Lavella została po wybuchu walk na Pacyfiku zajęta przez żołnierzy japońskich, podobnie, jak inne wyspy archipelagu Wysp Salomona, lecz w przeciwieństwie do sąsiedniej Kolombangary nie była początkowo siedzibą większego garnizonu japońskiego[5]. 21 lipca 1943 roku na wyspę przerzucono kutrem torpedowym amerykańską grupę rozpoznawczą, która – we współdziałaniu z ludnością miejscową i strażnikiem wybrzeża Josselynem – potwierdziła praktyczny brak obrony i przydatność wyspy dla aliantów. Zajęcie Vella Lavella pozwoliłoby ominąć silnie bronioną Kolombangarę, w drodze na zachód, bez konieczności zdobywania Kolombangary. Ponadto, grunt na Vella Lavella w lepszym stopniu nadawał się na budowę na niej lotniska wojskowego, które w dodatku byłoby bardziej zbliżone do wyspy Bougainville, planowanej jako kolejny cel ataku[5].
W dniach 12 i 14 sierpnia 1943 roku Amerykanie wysadzili pierwszy desant w sile około 100 żołnierzy, na południowo-wschodnim krańcu wyspy (najbliższym świeżo zdobytej bazy Munda na Nowej Georgii), którzy mieli oznaczyć teren. 15 sierpnia desantowano główne siły 4600 żołnierzy i 2300 ton sprzętu i zaopatrzenia, przy minimalnych stratach 12 ludzi, głównie na skutek ostrzału z powietrza. Do 31 sierpnia siły amerykańskie wzrosły do 6500 ludzi[5].
W odpowiedzi na akcję amerykańską, 17 sierpnia Japończycy dokonali desantu w Horaniu na północy wyspy, przy czym doszło do starcia morskiego pod Horaniu 18 sierpnia[5].
Po walkach na Vella Lavella, Japończycy zdecydowali ewakuować garnizon z tej wyspy i Kolombangary na wyspy Choiseul i Bougainville. W nocy 6/7 października 1943 roku Japończycy ewakuowali pozostałych ok. 600 żołnierzy, przy czym doszło do morskiej bitwy pod Vella Lavella[5]. Aliantom udało się odbić wyspę.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Gillespie, Official History, s. 128 & 139.
- ↑ Miller, Cartwheel, s. 176 & Gillespie, Official History, s. 128. W tym 5888 żołnierzy amerykańskich oraz 3700 nowozelandzkich.
- ↑ Gillespie, Official History, s. 139.
- ↑ Gillespie, Official History, s. 142. W tym wojska lądowe i personel pomocniczy marynarki wojennej.
- ↑ a b c d e Z. Flisowski, Burza..., s. 69-70.
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Flisowski: Burza nad Pacyfikiem. Tom 2. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989. ISBN 83-210-0412-1.
- Oliver A. Gillespie: The Official History of New Zealand in the Second World War 1939–1945. [dostęp 2011-03-26]. (ang.).
- John Miller: CARTWHEEL: The Reduction of Rabaul. [w:] United States Army in World War II: The War in the Pacific [on-line]. Office of the Chief of Military History, U.S. Department of the Army, 1959. s. 418. [dostęp 2011-03-26]. (ang.).