Biegus ostrosterny

gatunek ptaka

Biegus ostrosterny[5] (Calidris acuminata) – gatunek wędrownego ptaka z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Występuje w północno-wschodniej Azji, zimuje w Australazji; raz stwierdzony w Polsce. Jest narażony na wyginięcie[4].

Biegus ostrosterny
Calidris acuminata[1]
(Horsfield, 1821)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

biegusy

Plemię

Calidrini

Rodzaj

Calidris

Gatunek

biegus ostrosterny

Synonimy
  • Totanus acuminatus Horsfield, 1821[2]
  • Ereunetes acuminatus (Horsfield, 1821)[3]
  • Erolia acuminata (Horsfield, 1821)[3]
  • Pisobia acuminata (Horsfield, 1821)[3]
  • Tringa acuminata (Horsfield, 1821)[3]
  • Actodromas acuminata (Horsfield, 1821)[3]
  • Calidris cooperi (Baird, 1858)[1]
  • Limnocinclus acuminatus rufescens Mathews, 1916[3]
  • Limnocinclus acuminatus juva Mathews, 1930[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     przeloty

     zimowiska

     zalatuje

Systematyka

edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał amerykański lekarz i przyrodnik Thomas Horsfield w 1821 roku na łamach „Transactions of the Linnean Society of London”. Autor nadał gatunkowi nazwę Totanus acuminatus, a jako miejsce typowe wskazał Jawę[3][6]. Obecnie biegus ostrosterny zaliczany jest do rodzaju Calidris[3][5][7]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][7].

Występowanie

edytuj

Biegus ostrosterny zamieszkuje północno-środkową i północno-wschodnią Syberię – od delty Leny do rzeki Kołymy[2]. Zimuje od Nowej Gwinei przez Melanezję po Nową Kaledonię i Fidżi oraz na południe po Australię i Nową Zelandię[2].

W Polsce po raz pierwszy obserwowano go 3 i 4 sierpnia 2023 roku w Białej Oleckiej w woj. warmińsko-mazurskim, a następnie tego samego osobnika od 4 do 10 sierpnia w Kukowie w woj. podlaskim[8]; Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego zaakceptowała to stwierdzenie i wciągnęła biegusa ostrosternego na Listę awifauny krajowej[9][10].

Morfologia

edytuj
Wymiary[2]
długość ciała 17–22 cm
masa ciała: samce 53–114 g, samice 39–105 g
rozpiętość skrzydeł 36–43 cm

Status

edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody(IUCN) uznaje biegusa ostrosternego za gatunek narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable) od 2022 roku; wcześniej, od 1988 był uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2006 roku organizacja Wetlands International szacowała liczebność światowej populacji na co najmniej 160 tysięcy osobników. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie spadkowy[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Calidris acuminata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Sharp-tailed Sandpiper (Calidris acuminata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-01-31].
  3. a b c d e f g h i D. Lepage, Sharp-tailed Sandpiper Calidris acuminata, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-01-19] (ang.).
  4. a b c Calidris acuminata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-31].
  6. T. Horsfield, XIV. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java, „Transactions of the Linnean Society of London”, 13, 1821, s. 192 (łac. • ang.).
  7. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-11]. (ang.).
  8. wynik wyszukiwania: biegus ostrosterny. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2024-01-19]. (pol.).
  9. Orzeczenia wydane w grudniu 2023. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej PTZool. [dostęp 2024-01-19].
  10. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2023. [dostęp 2024-01-19].

Linki zewnętrzne

edytuj