BiełaPAN
BiełaPAN – niezależna białoruska agencja informacyjna.
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Mińsk |
| Data założenia |
1991 |
| Dyrektor | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujAgencja Biełaruskaje prywatnaje agienctwa nawіn powstała 1 listopada, a zarejestrowana 19 listopada 1991 roku. Założycielem był Alaksandr Lipaj. W pierwszym zespole BiełaPANu pracowali jeszcze Witalij Cygankow i Zoja Gołubniczaja. Po rozpoczęciu pracy do zespołu dołączyła Walerija Iwanowa, a w 1992 roku pełniąca potem funkcję redaktora naczelnego agencji Iryna Leuszyna oraz Andriej Sierieda. Początkowo w agencji powstawało od 5-7 komunikatów, które redaktorzy sami rozsyłali do gazet, potem przesyłano je kurierem[1]. Pierwszą umowę podpisano z gazetą Zwiazda[2]. W 1999 roku powstała strona internetowa. Agencja przekazuje bieżące wiadomości w języku rosyjskim, angielskim i białoruskim[3]. Agencja posiada sieć korespondentów zarówno na terenie Białorusi jak i zagranicą w Rosji, w krajach bałtyckich, na Ukrainie, w Polsce i Czechach[4]. Od 2001 roku agencja realizuje projekt Wybory na Białorusi[5].
BelaPAN jest właścicielem internetowej gazety Biełorusskije nowosti (naviny.by), którą wydaje od 2002 roku[6].
W dniu 14 stycznia 2021 roku siedziba BiełaPANu została przeszukana, sprzęt biurowy oraz część odręcznej i drukowanej dokumentacji zostały zajęte, co paraliżuje pracę agencji prasowej[7].
18 sierpnia 2021 roku siły reżimu Łukaszenki przeszukały redakcję i mieszkania dziennikarzy, skonfiskowały sprzęt i zatrzymały kilku pracowników (redaktor naczelną Iryna Leuszyna i in.), i strony internetowe BiełaPANu (belapan.by i belapan.com) przestały działać[8][9]. Praca BiełaPANu na Białorusi została sparaliżowana, jednak część redakcji obiecała kontynuować pracę z zagranicy[10]. Więźniowie w ramach sprawy karnej na podstawie art. 342 Kodeksu Karnego Republiki Białoruś („Organizacja lub aktywny udział w akcjach rażąco naruszających porządek publiczny”) Leuszyna, były dyrektor Dzmitryj Naważyłau i księgowa Kaciaryna Bojewa we wspólnym oświadczeniem dziesięć organizacji, między innymi: Centrum Obrony Praw Człowieka Wiosna, Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy, Białoruski Komitet Helsiński, zostali uznani za więzionych politycznych[9][11].
W listopadzie 2021 roku KGB ogłosiło BelaPAN formacją ekstremistyczną[12]. Utworzenie takiej formacji lub udział w niej jest na Białorusi przestępstwem[13] i rzeczywiście Leuszyna i Naważyłau zostali oskarżeni o utworzenie formacji ekstremistycznej. Strony internetowe BelaPAN, już zablokowane na Białorusi, przestały się aktualizować[14].
Nagrody
edytuj- 2004 Nagroda Dmitrija Zawadzkiego – „Za odwagę i profesjonalizm”, jako „potwierdzenie doskonałej reputacji BelaPAN i uznania wysokiego profesjonalizmu dziennikarzy”[15].
- 2005 Nagroda im. Gerda Buceriusa dla Wolnej Prasy na Europę Wschodnią znana jako Free Media Award[6].
- 2006 BelaPAN i wydana przez niego gazeta Biełorusskije nowosti otrzymały nagrodę Runiet za priediełami RU[16].
Przypisy
edytuj- ↑ Как Лукашенко не пускали в БелаПАН. И другие наши истории [online], Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy [dostęp 2020-05-31] (biał.).
- ↑ БелаПАН адзначае 25-годдзе [online], Karta'97 [dostęp 2020-05-31] (biał.).
- ↑ БелаПАНу – 20 гадоў [online], Nasza Niwa [dostęp 2020-05-31] (biał.).
- ↑ Информациооные агенства Республики Беларусь в системе СМИ [online], Studopedia.org [dostęp 2020-05-31].
- ↑ StackPath [online], Biełsat TV [dostęp 2020-05-31].
- ↑ a b БелаПАН. О компании [online], belapan.by [dostęp 2020-05-31].
- ↑ «Работа парализована». В офисе агентства БелаПАН прошел обыск. Изъята техника и документы [online], TUT.BY, 14 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-14] (ros.).
- ↑ als, Belarus: Lukaschenkos Regime geht gegen unabhängige Nachrichtenagentur Belapan vor, [w:] Deutsche Presse-Agentur [online], Der Spiegel, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-18] (niem.).
- ↑ a b Заява аб прызнанні трох супрацоўнікаў "БелаПАН" палітычнымі зняволенымі [online], Centrum Obrony Praw Człowieka Wiosna, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-26] (biał.).
- ↑ asty\mtom, Praca redakcji BiełaPAN sparaliżowana po rewizji białoruskich służb. Agencja będzie kontynuować pracę z zagranicy, [w:] Polska Agencja Prasowa [online], TVN24, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2021-09-07] (pol.).
- ↑ Зняволеныя супрацоўнікі «БелаПАН» прызнаныя палітвязнямі [online], Nowy Czas, 19 sierpnia 2021 [zarchiwizowane z adresu 2021-08-26] (biał.).
- ↑ Białoruskie KGB uznało niezależną agencję informacyjną BiełaPAN za „formację ekstremistyczną”
- ↑ BAJ demands to stop using anti-extremist legislation to restrict freedom of speech
- ↑ «Трапіўшы ў гістарычную мясарубку, мы ня сталі фаршам». Найстарэйшаму незалежнаму агенцтву навінаў БелаПАН — 30 гадоў
- ↑ Ольга ИВАШЕНКО, «Алесь Липай стал человеком, который сначала перевернул, а потом вдохнул свободу в белорусскую журналистику» [online], KP.RUсайт «Комсомольской правды», 24 sierpnia 2018 [dostęp 2020-05-31] (ros.).
- ↑ Naviny.by получили «Премию Рунета» [online], Marketing.by [dostęp 2020-05-31].
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona oficjalna. by.belapan.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-13)].