Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej

(Przekierowano z Białostockie Muzeum Wsi)

Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej (do września 2016 roku Białostockie Muzeum Wsi) – muzeum typu skansenowskiego, gromadzące zabytki architektury drewnianej i zbiory etnograficzne z regionu białostockiego, łomżyńskiego i z Suwalszczyzny. Powstało z połączenia Białostockiego Muzeum Wsi i Działu Etnografii Muzeum Podlaskiego, wcześniej było oddziałem Muzeum.

Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
Ilustracja
Chałupa z Grzybowszczyzny Starej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wasilków

Adres

ul. Leśna 7
16-010 Wasilków

Data założenia

1982[1]

Zakres zbiorów

zbiory etnograficzne, artystyczno-historyczne, zabytki techniki rolnej i leśnej

Dyrektor

dr Artur Gaweł

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej”
Położenie na mapie gminy Wasilków
Mapa konturowa gminy Wasilków, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej”
Ziemia53°10′32″N 23°08′57″E/53,175556 23,149167
Strona internetowa
Plan skansenu

Muzeum jest położone przy północnych granicach Białegostoku, w mieście Wasilków, przy szosie do Augustowa.

Historia

edytuj

Dział Etnografii funkcjonował od 1962 roku, a muzeum na wolnym powietrzu założono w 1982 roku jako oddział ówczesnego Muzeum Okręgowego w Białymstoku. Skansen miał realizować projekty ochrony drewnianego budownictwa regionu białostockiego powstały w latach sześćdziesiątych. Autorem jednego z pierwszych założeń programowych był prof. Ignacy Tłoczek. Projekt ostatecznie przyjęto do realizacji jest autorstwa prof. Mariana Pokropka. Zakładał odtworzenie całych układów osadniczych występujących w północno-wschodniej Polsce, takich jak: szeregówka, ulicówka, przysiółek drobnoszlachecki, zabudowa kolonijna oraz zespoły dworski i leśny.

Zbiory

edytuj

W Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej na obszarze blisko trzydziestu hektarów znajduje się około 40 budynków i innych obiektów architektonicznych, przeniesionych z różnych części woj. podlaskiego, m.in.:

  • dwa wiatraki-koźlaki z Tykocina i z Wojnowiec koło Sokółki
  • kuźnia z Gródka, z ok. 1914 r.
  • leśniczówka przeniesiona z Lipniaka koło Suwałk; budynek ten to przykład typowej architektury realizowanej przez administrację leśną w okresie międzywojennym w wielu osadach puszczańskich północno-wschodniej Polski
  • gajówka z Krusznika koło Wigier; obok gajówki głaz z inskrypcją w j. rosyjskim, upamiętniający pomiary Puszczy Knyszyńskiej wykonane w trakcie urządzania lasu przez administrację carską w drugiej połowie XIX w.;
  • chałupa białoruska z Grzybowszczyzny Starej koło Krynek, z połowy XIX w.; budynek typu wydłużonego, mieszczący pod jednym dachem część mieszkalną, pomieszczenia gospodarcze i przeznaczone dla zwierząt
  • dom drewniany z Jacowlan koło Sokółki, z 2. poł. XIX wieku; w budynku powstała wystawa stała: wnętrza domu wiejskiego z 2. poł. XX wieku
  • drewniany kierat
  • dwór ziemiański z Bobry Wielkiej koło Dąbrowy Białostockiej, przebudowany w 1818 r., o cechach klasycystycznych, z czterokolumnowym portykiem, z dachem naczółkowym krytym gontem; dwór swego czasu gościł wybitne osobistości polskiej kultury i nauki, m.in. Jana Bułhaka, Tadeusza Korzona, Ignacego Paderewskiego, Wandę Miłaszewską
  • przysiółek drobnoszlachecki z pięcioma zagrodami rozmieszczonymi wokół centralnego placu – wygonu, odtwarzający typ wsi o luźnej, swobodnej zabudowie charakterystyczny dla pogranicza Mazowsza i Podlasia, zasiedlanego przez szlachtę zagonową; na przysiółku chałupy (dworki) z okolic Ciechanowca – z Pieczysk z II połowy XIX w. i z Tymianek-Buci, z przełomu XIX i XX w., a także z Piszczat-Piotrowięt koło Sokół, z 1932 r. i z Dąbrowy-Moczydeł koło Szepietowa, z 1926 r.; poza tym spichrze, stodoły, maneż oraz niewielki wiatrak z Bogdanek koło Juchnowca, typu holenderskiego
  • remiza strażacka z Rudki koło Brańska, pochodząca z 1926 r.
  • młyn wodny z Bagniuk koło Michałowa, z 1941 r.; we wnętrzu młyna gręplarnia do wełny oraz młynek i prasa do wytłaczania oleju.

W budynkach tradycyjne wyposażenie wnętrz oraz wystawy czasowe i stałe, poświęcone m.in. dawnym narzędziom rolniczym, pojazdom wiejskim, osadnictwu w dolinach rzek, zdobnictwu architektury drewnianej, garncarstwu i pszczelarstwu.

Galeria

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj