Biała Woda (Niemcy)

Biała Woda (niem. Weißwasser/Oberlausitz, Weißwasser/O.L.; górnołuż. Běła Woda, wym. ['bʲɪwa 'woda]^ⓘ['bʲɪwa 'woda]) – miasto we wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz (do 31 lipca 2008 w powiecie Niederschlesischer Oberlausitzkreis), w pobliżu granicy z Polską, w Zagłębiu Łużyckim, siedziba wspólnoty administracyjnej Verwaltungsgemeinschaft Weißwasser/O.L. Miasto liczy 17 074 mieszkańców (2013), a jego powierzchnia wynosi 63,30 km².

Biała Woda

Weißwasser/Oberlausitz
Běła Woda

Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Powiat	Görlitz
Zarządzający	Helma Orosz
Powierzchnia	63,30 km²
Wysokość	140 m n.p.m.
Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość	17 074 270 os./km²
Nr kierunkowy	03576
Kod pocztowy	02943
Tablice rejestracyjne	GR, LÖB, NOL, NY, WSW, ZI
Położenie na mapie Niemiec Biała Woda
Położenie na mapie Saksonii Biała Woda
51°30′N 14°38′E
Strona internetowa

Historia

Najstarsze zachowane wzmianki o Białej Wodzie pochodzą z 1552 roku. Biała Woda stanowiła wówczas część Korony Czeskiej. W 1635 utracona przez Czechy na rzecz Elektoratu Saksonii. W latach 1697–1706 i 1709-1763 wraz z Saksonią była połączona unią z Polską (za panowania królów Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa). W 1772 powstała pierwsza szkoła w Białej Wodzie. Od 1806 w granicach Królestwa Saksonii, które w latach 1807–1815 było połączone unią z Księstwem Warszawskim.

Ratusz w latach przynależności miasta do NRD

W 1815 została włączona do pruskiej Prowincji Śląsk. W XIX wieku Biała Woda stała się znaczącym ośrodkiem produkcji szkła, powstały tu m.in. huta szkła i cegielnia. Od 1871 leżała w granicach zjednoczonych Niemiec. Po podziale Śląska na dwie prowincje w 1919 znalazła się w granicach Prowincji Dolny Śląsk. W 1935 otrzymała prawa miejskie. Od 1938 w granicach ponownie scalonej Prowincji Śląsk, a od 1941 znów część Dolnego Śląska. W miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Zniszczenia miasta w II wojnie światowej sięgnęły 40%. W 1945 trafiła do radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec. Przed powrotem do Polski w Białej Wodzie stacjonował 6 Pułk Piechoty Ludowego Wojska Polskiego. Radziecka Administracja Wojskowa w Niemczech przyłączyła Białą Wodę wraz z położonymi na zachód od Nysy Łużyckiej ziemiami Prowincji Dolny Śląsk do Saksonii. W latach 1949–1990 w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W latach 1952–1990 część okręgu Chociebuż. Od 1990 część Wolnego Kraju Saksonia i Republiki Federalnej Niemiec.

Demografia

Zmiany populacji miasta od 1825 do 2013 roku:

Najwyższą populację miasto osiągnęło w 1988 roku – 38 288 mieszkańców.

Zabytki

Ratusz

• Ratusz (ok. 1911/12)
• Kościół katolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (1901)
• Kościół ewangelicki (1892/93)
• Gmach poczty (ok. 1890)
• Dworzec kolejowy (1869)
• Kolej leśna w Bad Muskau
• Kolejowa wieża ciśnień (ok. 1875)
• Domy kolejarzy (XIX/XX wiek)
• Urząd stanu cywilnego (ok. 1900)
• Gmach Biblioteki Miejskiej (1903)
• Wieża ciśnień (ok. 1910, przebudowana w 1935)
• Willa z 1905, obecnie Muzeum Szkła (Glasmuseum)
• Gmach Szkoły im. Pestalozziego (ok. 1912)
• Dawny dom towarowy (XX wiek)
• Kaplica cmentarna (ok. 1930)
• Kamienice i domy z końca XIX wieku i początku XX wieku

• 
  Dworzec kolejowy
• 
  Gmach poczty
• 
  Urząd stanu cywilnego
• 
  Kościół katolicki
• 
  Muzeum Szkła

Sport

Klub hokejowy w mieście to Lausitzer Füchse. W Białej Wodzie rozegrano osiem towarzyskich spotkań hokejowych reprezentacji Polski i NRD.

Miasta partnerskie

Dwujęzyczna tablica w jęz. niemieckim i górnołużyckim przy wjeździe do miasta

• Polska: Żary

Zobacz też

• Biała Woda