Berolina (tramwaj)
Berolina – oznaczenie tramwaju elektrycznego wytwarzanego w latach 1898–1903 i eksploatowanego w Berlinie i Wrocławiu.
 Berlińska Berolina z 1901 roku w malowaniu spółki Große Berliner Straßenbahn jako wagon historyczny | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Dane techniczne | |
| Długość |
9800 mm |
| Szerokość |
1950 mm |
| Wysokość |
3350 mm |
| Masa |
10 000 kg |
| Moc silników |
2 × 28 kW |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
20 |
| Liczba miejsc ogółem |
ok. 40 |
Konstrukcja
edytujWagony typu Berolina to jednoczłonowe, dwustronne i dwukierunkowe wozy produkowane w wersji silnikowej i doczepnej – biernej. Drewniane pudło wagonu osadzono na dwuosiowym podwoziu. Stanowisko motorniczego umieszczono na otwartym pomoście, zaś przedział pasażerski oddzielono przesuwanymi drzwiami. Wewnątrz zamontowano naprzeciw siebie drewniane ławy.
Wersje
edytujTramwaje Berolina były dostarczane do Berlina w latach 1898–1903 w dwóch wersjach:
- Alt-Berolina
- Neu-Berolina
W zależności od zapotrzebowania montowano jednak silniki rozmaitych producentów o zróżnicowanej mocy, a wagony dostosowywano do indywidualnych wymagań przewoźnika.
Na bazie wersji Neu w zakładach Linke-Hofmann Werke wyprodukowano w latach 1901–1902 serię wozów dla przewoźników we Wrocławiu. Podwozia wagonów dostarczyła wrocławska firma Eisenwerk Gustav Trelenberg, a wersje dla poszczególnych przewoźników różniły się szczegółami budowy układów hamulcowych.
Eksploatacja
edytujBerlin
edytujBeroliny wykorzystywane były przez szereg berlińskich przewoźników tramwajowych i podlegały modernizacjom. Wycofywano je stopniowo do lat 30. XX wieku.
W Niemieckim Muzeum Techniki w Berlinie eksponowany jest wagon Neu-Berolina z 1901 o numerze 40 w malowaniu Westliche Berliner Vorortbahn. Do dziś zachował się też czynny wagon Neu-Berolina z 1901 o numerze 2082, który odtworzono w malowaniu spółki Große Berliner Straßenbahn (GBS). Uczestniczy on w przejazdach okolicznościowych.
Wrocław
edytujWagony eksploatowane we Wrocławiu również poddawane były modernizacjom i przebudowom, a ostatecznie zostały wycofane w latach 30. XX wieku[1]. Część z nich wykorzystywano później jako tabor gospodarczy. Przykładem takiego zastosowania był holownik typu BT-1[2].
Po II wojnie światowej dwa egzemplarze z 1905 roku (silnikowy i doczepny) odbudowano i służą na linii turystycznej Towarzystwa Miłośników Wrocławia jako Jaś i Małgosia. Wagony przystosowano do wymagań technicznych i przepisów ruchu drogowego. W odbudowanym wagonie silnikowym zamontowano, w odróżnieniu od oryginału, pantograf typu „wiedeńskiego”. Początkowo wagony muzealne pomalowane były na kremowo-niebiesko, a następnie uzyskały malowanie biało-czerwone[1].
Kraków
edytujPrzebudowany na holownik wrocławski tramwaj o numerze G-051, w latach 80. XX wieku przetransportowano do Krakowa, gdzie zasilił zbiory Muzeum Inżynierii Miejskiej. W 2016 roku został odbudowany przy zachowaniu jego technicznego charakteru i jest czynnym tramwajem muzealnym[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Tramwaj zabytkowy po Wrocławiu [online], Tramwaj zabytkowy po Wrocławiu [dostęp 2018-12-06].
- ↑ a b Nietypowa „kartka świąteczna” od Muzeum Inżynierii Miejskiej oraz MPK S.A w Krakowie [online], MPK S.A. w Krakowie, 24 grudnia 2016 [dostęp 2018-12-06].