Belvoir (hebr. כוכב הירדן, Kohav HaJarden; arab. Kaukab al-Hawa; pol. Gwiazda Jordanu) – forteca krzyżowców wznosząca się nad Doliną Jordanu, około 20 km na południe od Jeziora Tyberiadzkiego w północnym Izraelu. Jest to najlepiej zachowana twierdza krzyżowców w Izraelu. Jej teren jest chroniony przez utworzony w tym celu park narodowy.

Park Narodowy Belvoir
Ilustracja
Ruiny zamku Belvoir
park narodowy
Państwo

 Izrael

Położenie

Dystrykt Północny

Data utworzenia

1968

Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Belvoir”
Ziemia32°35′44″N 35°31′17″E/32,595556 35,521389
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Twierdza wznosi się na wschodnim skraju płaskowyżu Ramot Jissachar (280 metrów n.p.m.). Wzgórze wznosi się 500 metrów ponad depresję Doliny Jordanu, której dnem płynie rzeka Jordan. Ze wzgórza spływają w kierunku wschodnim strumienie Kohav, Bidra i HaJadid (wpadają do Jordanu).

Historia

edytuj
Twierdza Belvoir
 
Plan fortecy Belvoir
 
Zewnętrzna fosa południowa
 
Pozostałości bramy głównej zamku
 
Wewnątrz bramy
 
Widok na twierdzę od południowego zachodu
 
Fragment zewnętrznych fortyfikacji obronnych
 
Oculus w południowym murze fortyfikacji
 
Jeden z otworów strzelniczych w murach
 
Narożna wieża obronna od strony mostu
 
We wnętrzu fortyfikacji, w pobliżu północno-wschodniego narożnika
 
Sklepienie wewnętrznej bramy zachodniej
 
Główna brama do cytadeli
 
Główna brama do cytadeli
 
Zachodnia brama do twierdzy wewnętrznej
 
Fragment cytadeli
 
Dziedziniec wewnętrzny, tzw. wash area
 
Sklepienie zabudowań wewnętrznej fortecy
 
Sklepienie głównej sali fortecy
 
Kuchnia zamkowa
 
Jedna z tajnych przejść wewnątrz twierdzy
 
Jedna z tablic poglądowych w parku archeologicznym w Belvoir
 
Bazaltowy kapitel średniowieczny

W 1099 roku Palestyna znalazła się pod panowaniem krzyżowców, którzy utworzyli Królestwo Jerozolimskie. Nieustanne zagrożenie ze strony Arabów powodowało, że krzyżowcy bardzo szybko przystąpili do budowy licznych zamków. Pełniły one funkcje obrony strategicznych punktów na granicach Królestwa, a dodatkowo zapewniały ochronę karawanom kupieckim i chrześcijańskim pielgrzymkom. W 1168 roku tutejszą ziemię nabył Rycerski Zakon Szpitalników od francuskiego szlachcica Velos. Płaskowyż górował nad Doliną Jordanu i zamek kontrolował całą okolicę. W 1168 roku Szpitalnicy rozbudowali zamek w najpotężniejszą swoją fortecę[1]. Odgrywała ona ważną rolę w systemie obronnym Królestwa Jerozolimskiego, ponieważ miała jako jedna z pierwszych stanąć na drodze muzułmańskiej inwazji. W lipcu 1182 roku wielka armia sułtana Saladyna przekroczyła rzekę Jordan. Doszło wówczas do bitwy pod zamkiem Belvoir. Bitwa zakończyła się taktycznym patem, jednak król jerozolimski Baldwin IV Trędowaty przekonał Saladyna do wycofania się. Po klęsce krzyżowców w 1187 roku w bitwie pod Hittin, armia Saladyna ponownie podeszła do Belvoir i rozpoczęła oblężenie twierdzy. Trwało ono przez półtora roku. Saladyn, po wysadzeniu wschodniej wieży broniącej rampy wejściowej, w uznaniu waleczności obrońców, pozwolił 5 stycznia 1189 roku załodze zamku wycofać się do Tyru[2]. W latach 1217–1218 w obawie przed odzyskaniem twierdzy przez krzyżowców, rozebrano jej fortyfikacje. W 1240 roku na drodze porozumienia powrócili tutaj krzyżowcy. Jednak brak funduszy uniemożliwił odbudowę zamku, i cała okolica bardzo szybko ponownie znalazła się pod kontrolą arabską[3].

Przez następne stulecia pozostałości fortecy pozostawały opuszczone i popadały w coraz większą ruinę. Pierwsze prace archeologiczne rozpoczął tutaj w 1966 roku Joszua Prawer. Kontynuowane w następnych latach wykopaliska odkryły najlepiej zachowaną twierdzę krzyżowców w Izraelu. Aby lepiej chronić ruiny utworzono Park Narodowy Belvoir, który w 1968 roku udostępniono zwiedzającym[4].

Frankońscy rycerze nazywali zamek Burg Belvoir (pol. Piękny Widok) lub le Coquet (pol. Kokietka). Nazwa ta nawiązywała do wspaniałej panoramy Doliny Jordan jaka roztaczała się z fortecy. Nazwa hebrajska Kohav HaJarden (pol. Gwiazda Jordanu) upamiętnia osiedle żydowskie, które istniało w tej okolicy w czasach rzymskich i bizantyjskich.

Park Narodowy

edytuj

Zamek Belvoir został wybudowany na planie koncentrycznym, który był powszechnie stosowany w późniejszych zamkach krzyżowców. Była to symetryczna pięciokątna forteca, otoczona fosą (20 metrów szerokości i 12 metrów głębokości). Wydobyte przy kuciu fosy czarne bazaltowe skały wykorzystano do budowy murów. Mur zewnętrzny wzmocniono potężnymi wieżami wzniesionymi w każdym z pięciu narożników. Dodatkowo pośrodku każdego z boków umieszczono dodatkową mniejszą wieżę obronną. Wewnątrz znajdowała się kwadratowa cytadela. Jej mur obronny był wzmocniony kwadratowymi wieżami wzniesionymi w narożnikach. Dziedziniec wewnętrzny, kaplicę i budynek dowódcy zamku wybudowano z białego marmuru.

Panorama fortecy Belvoir
Panorama fortecy Belvoir

Turystyka

edytuj
Widoki z twierdzy Belvoir
 
Widok z Belvoir na Golan i Jezioro Genezaret
 
Widok na Dolinę Ezdrelon i Górę Tabor
 
Teren izraelskiego parku narodowego. Panorama z Belvoir w kierunku wschodnim (na Jordanię)
 
Jedna z tablic poglądowych w parku z rzeźbami Igaela Tumarkina
 
Jedna z kuriozalnych konstrukcji w parku z rzeźbami Igaela Tumarkina

Czas zwiedzania wynosi około 1 godziny. Zamek z racji swojego położenia stanowi wspaniałą platformę widokową. Teren parku jest częściowo dostępny dla osób niepełnosprawnych. Istnieje możliwość noclegu w domkach kempingowych[4]. Obok twierdzy eksponowane są rzeźby Igaela Tumarkina. W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Nachal Tawor.

Panorama fortecy Belvoir

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Belvoir: A Crusader Fortress Overlooking the Jordan Valley. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. 1999-11-17. [dostęp 2012-06-10]. (ang.).
  2. Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia - Jerozolima i Ziemia Święta. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2009, s. 184. ISBN 978-837-575-640-1.
  3. H.J.A. Sire: The Knights of Malta. New Haven: Yale University Press, 1994, s. 17. ISBN 978-0-300-05502-3.
  4. a b Belvoir (Kokhav HaYarden) National Park. [w:] Israel Nature and Parks Authority [on-line]. [dostęp 2012-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-14)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj