BTM (zespół muzyczny)
BTM – polski zespół muzyczny założony w Krakowie w 1986 r. Zespół tworzył muzykę z gatunku street punk/oi!. W tekstach utworów można znaleźć zarówno tematy typowe dla tego gatunku jak przykładowo dotyczące szarości życia, jak i treści nacjonalistyczne, dotyczące miłości do ojczyzny, ale też związane z rasizmem i szowinizmem. Zespół uznawany jest za jedną z pierwszych kapel w Polsce związaną z subkulturą skinhead. Jest znanym i ważnym zespołem w ramach tej sceny, w ramach której ma status absolutnej klasyki.
Rok założenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Gatunek |
oi! skinheads |
Historia
edytujZespół powstał w latach 80. XX wieku w Krakowie[a][1][2][3][4], a dokładniej w lipcu 1986 r.[1]. Wywodzi się ze środowisk nacjonalistycznych[5]. Przez wielu autorów publikacji zespół BTM uznawany bywa za pierwszą w Polsce kapelę skinheadowską[1][4][6][7][8]. To jednak nie odpowiada faktom, gdyż powstawały wcześniej takie kapele (np. RKM z trójmiasta, Skrajna Reakcja ze Szczecina)[3][9]. Dlatego niektórzy piszą, że to legenda[10] lub zastrzegają, że prawdopodobnie[8]. Ale to BTM jako pierwszy zdobył szersze uznanie, popularność i grono fanów[3]. W początkowym okresie działalności grupa wydała kilka kaset demo[1][3], a jej członkowie zaangażowani byli w wydawanie skinheadzkiego zina zatytułowanego „Przebudźcie się!”[3].
Można spotkać, choć nie potwierdzone, rozwinięcie nazwy jako skrótu od takich sformułowań jak: „Brzydka Twarz Młodzieży”, „Brzydka twarz młodości” („The ugly face of youth”)[1].
Skład i powiązania
edytujCzłonkowie zespołu w różnych okresach czasu:
- Bogdan[7][11][12][13][14], pseudonim „Kwaśny”[7][15][16][17] / „Cytryna”[1] (Bogdan Srokowski[18]) – wokal[7][12][13][14][15], gitara basowa[15]
- Grzegorz, Mister X – perkusja[12][13][14]
- Jarek – perkusja[14][15][16][17]
- Jerzyk[15][16][17] (Jerzy Nowak[18]) – gitara, wokal[15][16][17]
- Tomek, Duda[12][13][14][19] (Tomasz Obrączka[20][21]) – gitara[12][13][14].
Wokalista zespołu Bogdan był wcześniej członkiem punkowej grupy INRI[1]. Później udzielał się także w różnym stopniu w takich zespołach jak Ramzes & The Hooligans i Rezystencja[22]. Natomiast gitarzysta Tomek[19][20][21] (Tomasz Obrączka[20][21]) udzielał się także w zespole Sztorm 68[19] oraz Grunwald[20][21]. Jerzy Nowak zaś współpracował także z zespołami takimi jak Krawal Banda, Rezystencja, Szczerbiec[23].
Skład w wybranych latach, między innymi, w których zespół wydał określony album muzyczny:
Członek | 1993 r.[12][13][24] | 1995 r.[14] | 2004 r.[15] |
---|---|---|---|
Bogdan | Tak | Tak | Tak |
Grzegorz | Tak | Tak | Nie |
Jarek | Nie | Nie | Tak |
Jerzyk | Tak | Tak | Tak |
Tomek | Tak | Tak | Nie |
Twórczość
edytujMuzyka i oraz treści zawarte w piosenkach zespołu najkrócej oraz najbardziej trafnie określa stwierdzenie, że jest to po prostu muzyka oi![8]. Pod względem muzycznym są to kompozycje które można określić jako chwytliwe, proste utwory o punkowym zabarwieniu
[3], proste i rytmiczne (street punk)[8], czy wręcz jako najprostsza, wręcz prymitywna, odmiana punk rocka[7] lub ciężki, duszny i toporny oi![10]. Jeśli zaś chodzi o przekaz płynący z treści tych utworów to jest tu typowa dla gatunku oi! opowieść o szarości życia[3], alkoholowej zabawie[10], treści antykomunistyczne (np. utwory „Na pohybel komunistom”, „Wojtek”)[7][8], oraz treści jawnie nacjonalistyczne[3][7]. Pośród tematów piosenek wymienia się również dumę narodową, miłość do ojczyzny, czy słowiański siłę[8][25]. Natomiast publicyści wskazują, że nie było w nich odwołań czy jakichkolwiek choćby drobnego nawiązania do faszyzmu albo gloryfikacji nazizmu lub postaci z nim związanych[3]. Wskazuje się jedynie, że niektóre teksty „ocierają się” o przekaz rasistowski[3][7][8] (np. ... nie chcemy tu czarnych, nie chcemy czerwonych ...
)[3][7] i szowinistyczny, łącznie z nawoływaniem do przemocy[8]. Zespół miał też podnosić kwestie rewizjonistyczne dotyczące kresów wschodnich (np. polskie miasta – Wilno, Lwów)[7].
Dyskografia
edytujDyskografia zespołu
edytujDyskografia zespołu – albumy muzyczne i ich wydania[18]:
- „1986”: Dossier Skinhead Records (Dossier Skinhead Records – 002), 1993 r., EP, płyta winylowa, 7", 45 RPM, edycja limitowana, numerowana[12][13][24]
- „Oi!Oi!Oi! Atak!!!”: album kompilacyjny (BTM, Ramzes & The Hooligans, Rezystencja), Carry On Oi (CBOI 501), 1995 r., kaseta magnetofonowa[14]
- „1996”[26]:
- „1996”: Fan Records (F-019), 1996 r., kaseta magnetofonowa[27]
- „2004”: Olifant Records (Olifant Records – 003), 2004 r., płyta kompaktowa, edycja limitowana, numerowana[15]
- „BTM”: Olifant Records, Hostile Class Productions (Olifant Records – 057, Hostile Class Productions – 007), 2009 r., płyta winylowa, longplay, edycja limitowana, numerowana, biała / Red Clear[16][17]
- „1986”: Olifant Records, Hostile Class Productions (Olifant Records – 057, Hostile Class Productions – 007), 2014 r., płyta winylowa, longplay, White / Black, edycja limitowana, numerowana[28][29]
Składanki
edytujSkładanki (albumy kompilacyjne), na których zamieszczono utwory lub utwór zespołu BTM[18]:
- „Oi! Dla Ojczyzny Vol. 1” (1994 r., Fan Records – F-004)[30]
- „Muzyka ulicy muzyka dla mas”: „Muzyka ulicy muzyka dla mas vol. 1” (2004 r., Olifant Records 006)[31][32][33]
- „Oi! The Demos”:
- „Polska Gola!” (2006 r., Olifant Records – Olifant Records 017)[36][37][38]
Odbiór i opinie
edytujPewnym podsumowaniem dla zespołu BTM może być stwierdzenie zawarte w jednej z publikacji jego dotyczących: ... ma status absolutnej klasyki i pozycji obowiązkowej dla wielbicieli gatunku
[8][10]. Nastrój i treść części utworów został przez jedną z autorek publikacji porównany do filmu pod tytułem „Romper Stomper” w reżyserii Geoffreya Wrighta[8]. Zespół zdecydowanie uznawany jest za gwiazdę mającą duże znaczenie w ramach sceny muzycznej skinheads[3][8][25]. Zwraca się także uwagę, iż zespół BTM na polskiej scenie był zawsze w awangardzie ruchu skinheads zawsze pierwszym we wszystkim
oraz zespołem szczególnie wyznającym ortodoksję skinheadów
[1].
Niektóre treści zawarte w piosenkach zespołu mogą zniesmaczać czy nawet bulwersować osoby o poglądach antynacjonalistycznych, obcokrajowców, czy nawet osoby o poglądach nacjonalistycznych ale równocześnie antyrasistowskich i antyszowinistycznych, przeciwnych ksenofobii, takie jak wyżej wspominane odwołania do przemocy, rasizmu i szowinizmu[8]. Choć niektórzy zauważają, że rasizm wyrażany w utworach zespołu ukierunkowany był inaczej niż większości czyli nie przeciw Żydom ale przeciw ówcześnie – według twórców – stanowiących problem Cyganów[39].
Nawet recenzenci odrzucający zespół ze względu na niektóre treści utworów (cytat: ... nie jest godna polecenia
) przyznają, pomimo ich twierdzeń o słabej jakości artystycznej jego twórczości, że warto przesłuchać dostępne nagrania choćby ze względu na duże znaczenie grupy w ramach sceny oi!. Tym bardziej, że twórczość tę można również traktować jako wgląd w poglądy, przekonania, działania polskich skinów lat 80. XX wieku (ich najstarszego pokolenia), lub przynajmniej jej znaczącej części[8].
Przekaz zawarty w wielu utworach zespołu dotyczący nacjonalizmu, miłości do Polski jako ojczyzny, przywiązanie do tradycji, oraz niewątpliwy fakt, iż członkowie zespołu wywodzą się i powiązani są z subkulturą skinhead, przykuwały uwagę do kapeli także przeciwników wywodzących się z nurtów lewackich i liberalnych, krytykujących wszystko co związane jest z wyżej wymienionymi przekonaniami. W odniesieniu do całej sceny oi! i rac zespół krytycznie zaliczony został przez autorów tego typu publikacji do całej plejady gwiazd związanych ze sceną „nazi-skinowską”, tą jej częścią, którą utożsamia się z grupą zespołów „narodowych”, odróżnianych jednak od grupy zespołów „narodowo-socjalistycznych”[25], co potwierdzają także inne publikacje stwierdzające, że ton większości materiału BTM był Oi! i punkowo-konfrontacyjny, ale jeszcze nie RAC
[1].
Niektórzy tłumaczą takie odchylenie w kierunku prawicowym twórczości ogólnym trendem społecznym lat 80. XX wieku, kiedy nastąpiło odejście od walki o „socjalizm z ludzką twarzą” w kierunku walki z komunizmem i innymi formami lewactwa. Treści zaś zawarte w utworze „Słowiańska siła”[1] mówiące o wypędzeniu Ruskich, Cyganów i Szwabów
[7], są z kolei tłumaczone ówczesnymi realiami, w tym będącymi dla wielu osób okupacją obecnością w kraju wojsk sowieckich, obowiązkową nauką języka rosyjskiego, narzucanej „przyjaźni polsko-sowieckiej”, problemami jakie sprawiała społeczność romska oraz historyzującym traktowaniem Niemców jako przeciwników[1].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Crombieboy 2023 ↓, Part 2: Oi Music, Zines And Metalheads.
- ↑ Sobiela i Sikora 2022 ↓, s. 84.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Zdulski, Wrzesień i Zdulski 2011 ↓, s. 38-39.
- ↑ a b Medeksza 1996 ↓, s. 9.
- ↑ Skinhead Revolt Zine 2010 ↓, /2010/12/kochaj-muzyke-uprawiaj-sex-i-polityke.html.
- ↑ a b Woźniak 2010 ↓, /lst/wordpress/?p=38.
- ↑ a b c d e f g h i j k Sobiela 2011 ↓, s. 158.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Nowak 2012 ↓, BTM.
- ↑ subcultureslist.com ↓, /skinheads/polish-skinheads/.
- ↑ a b c d last.fm 2009 ↓, pl/music/Btm.
- ↑ Crombieboy 2023 ↓, Part 1: Early Days, Boots And Brawls.
- ↑ a b c d e f g Discogs BTM 1986 EP ↓, Release Code: [r2527736].
- ↑ a b c d e f g Discogs BTM 1986 EP test ↓, Release Code: [r5071795].
- ↑ a b c d e f g h Discogs Oi!Oi!Oi! Atak!!! ↓, Release Code: [r9470098].
- ↑ a b c d e f g h Discogs BTM 2004 ↓, Release Code: [r2682055].
- ↑ a b c d e Discogs BTM BTM white ↓, Release Code: [r2850388].
- ↑ a b c d e Discogs BTM BTM red ↓, Release Code: [r12674498].
- ↑ a b c d Discogs BTM ↓, Artist Code: [a1364693].
- ↑ a b c discogs.com Tomek (8) ↓, Artist Code: [a2001332].
- ↑ a b c d ATW ↓, Młodzież Imperium 14, poz. 29.
- ↑ a b c d Rey 2024b ↓, /sztorm-68-moczarowcy-strasserysci-przygrywaja-mysli-polskiej/.
- ↑ discogs.com Bogdan Srokowski ↓, Artist Code: [a3627669].
- ↑ discogs.com Jerzy Nowak ↓, Artist Code: [a3627631].
- ↑ a b Discogs BTM 1986 EP master ↓, Master Release Code: [m616190].
- ↑ a b c Lutyński 2008 ↓, „Bastion” legionu wszechpolskiego.
- ↑ Discogs BTM 1996 master ↓, Master Release Code: [m538971].
- ↑ Discogs BTM 1996 Cassette ↓, Release Code: [r4428134].
- ↑ Discogs BTM 1986a ↓, Release Code: [r6278264].
- ↑ Discogs BTM 1986b ↓, Release Code: [r6278305].
- ↑ discogs.com Oi! Dla Ojczyzny Vol. 1 ↓, Release Code: [r3294699].
- ↑ discogs.com Vol.1 ↓, Release Code: [r3021782].
- ↑ Olifant vol.1 CD ↓, /sklep/muzyka-ulicy-muzyka-dla-mas-va-vol-1-cd/.
- ↑ rockers.pl Vol.1 ↓, /p/muzyka-ulicy-muzyka-dla-mas-vol-1/.
- ↑ discogs.com The Demos Vol.1 ↓, Release Code: [r3023225].
- ↑ discogs.com The Demos Vol.2 ↓, Release Code: [r3023231].
- ↑ discogs.com Polska Gola ↓, Release code: [r3023254].
- ↑ Olifant Polska Gola! CD ↓, /sklep/va-polska-gola-vol-1-cd.
- ↑ rockers.pl Polska Gola ↓, /p/polska-gola/.
- ↑ Crombieboy 2023 ↓, Part 3: Tough Times, Tougher Skins.
Bibliografia
edytuj- ATW, Sztorm 68 [online], Organizacja Monarchistów Polskich, Portal Legitymistyczny [dostęp 2024-05-20] (pol.).
- Bogdan Srokowski [online], Discogs, Artist Code: [a3627669] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- BTM [online], Discogs, Artist Code: [a1364693] [dostęp 2024-06-03] (pol.).
- BTM [online], last.fm, 15 grudnia 2009 [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1986 [online], Discogs, Release Code: [r6278264] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1986 [online], Discogs, Release Code: [r6278305] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1986 [online], Discogs, Master Release Code: [m616190] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1986 [online], Discogs, Release Code: [r2527736] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1986 [online], Discogs, Release Code: [r5071795] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1996 [online], Discogs, Master Release Code: [m538971] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 1996 Cassette [online], Discogs, Release Code: [r4428134] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – 2004 [online], Discogs, Release Code: [r2682055] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – BTM [online], Discogs, Release Code: [r2850388] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – BTM [online], Discogs, Release Code: [r12674498] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- BTM – Ramzes – Rezystencja – Oi!Oi!Oi! Atak!!! [online], Discogs, Release Code: [r9470098] [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Matt Crombieboy , Fight To Live, Live To Fight: Skinheads In The Polish People’s Republic And After [online], 15 września 2023 [dostęp 2024-06-04] (ang.), Wywiad z Trojanem, byłym członkiem sosnowieckiej ekipy skinheadów w latach 80. XX wieku.
- Jerzy Nowak [online], Discogs, Artist Code: [a3627631] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- KOCHAJ MUZYKĘ, UPRAWIAJ SEX I POLITYKĘ! [online], Skinhead Revolt Zine, 2010 [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Tomasz Lutyński , „Bastion” legionu wszechpolskiego, „Nigdy więcej” (16), 2008 [dostęp 2024-05-28] (pol.).
- Łukasz Medeksza , ROBSON [czasopismo, PDF], „Nigdy Więcej” (3), 1996, s. 6-16 [dostęp 2024-06-04] (pol.), Wywiad z Robsonem, byłym twórcą i liderem Aryjskiego Frontu Przetrwania.
- Muzyka Ulicy – Muzyka Dla Mas Vol.1 [online], rockers.pl [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Natalia Julia Nowak , Oi! Oi! Oi! Street punk na kilku przykładach [online], salon24.pl, 5 listopada 2012 [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Polish skinheads [online], subcultureslist.com [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Polska Gola [online], rockers.pl [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Marcin Ludwik Rey , Sztorm 68: Moczarowcy-strasseryści przygrywają „Myśli Polskiej” [online], Jagiellonia.org, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-05-23] (pol.), Portal społeczno-polityczny.
- Artur Sobiela , Wątki antykomunistyczne w polskiej muzyce punk 1978–1989 [czasopismo, PDF], „Meritum” (Tom 3), Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), 2011, s. 143-160, ISSN 2080-4547 (pol.).
- Artur Sobiela , Tomasz Sikora , Narodowy spis zespołów, Kraków: Wydawnictwo Ha!art, 2022, ISBN 978-83-66571-69-3 (pol.).
- Tomek (8) [online], Discogs, Artist Code: [a2001332] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- V/A – Muzyka Ulicy Muzyka Dla Mas vol.1 CD [online], Olifant [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- V/A – Polska Gola! CD [online], Olifant [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- Various – Muzyka Ulicy – Muzyka Dla Mas Vol.1 [online], Discogs, Release Code: [r3021782] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- Various – Oi! Dla Ojczyzny Vol. 1 [online], Discogs, Release Code: [r3294699] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- Various – Oi! The Demos Vol1 [online], Discogs, Release Code: [r3023225] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- Various – Oi! The Demos Vol2 [online], Discogs, Release Code: [r3023231] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- Various – Polska Gola! [online], discogs.com, Release Code: [r3023254] [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- Waldemar Woźniak , Tadeusz Władysław Bąk, Skinheadzi w Polsce, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Warszawa 2005 (recenzja) [online], Łódzkie Studia Teologiczne, 2010 [dostęp 2024-05-28] (pol.).
- Mirosław Zdulski , Ida Wrzesień , Tomasz Zdulski , Ciernie miasta. Skinheadzi a ultraprawica w krajach Europy Środkowej, Jelenia Góra: KPSW, 2011 (pol.).