Błękitnik rudogardły
Błękitnik rudogardły[3] (Sialia sialis) – gatunek małego ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony.
| Sialia sialis[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
błękitnik rudogardły | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym zimowiska występuje przez cały rok | |||
Podgatunki i zasięg występowania
edytujBłękitnik rudogardły występuje w zależności od podgatunku[4][5]:
- Sialia sialis sialis – południowa i południowo-wschodnia Kanada, wschodnie i środkowe USA i północno-wschodni Meksyk.
- Sialia sialis grata – południowa Floryda (południowo-wschodnie USA). Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje go za synonim S. s. sialis.
- Sialia sialis bermudensis – Bermudy.
- Sialia sialis nidificans – wschodnio-środkowy Meksyk.
- Sialia sialis fulva – południowo-zachodnie USA do środkowego Meksyku.
- Sialia sialis guatemalae – południowo-wschodni Meksyk i Gwatemala.
- Sialia sialis meridionalis – Salwador, Honduras i północna Nikaragua.
- Sialia sialis caribaea – wschodni Honduras i północno-wschodnia Nikaragua.
Podgatunek nominatywny wędrowny – zimę spędza w południowej części zasięgu i dalej na południe po północny Meksyk, niektóre osobniki zimują na Bermudach. Pozostałe podgatunki nie migrują[5].
Morfologia
edytuj
Długość ciała 16–21 cm, rozpiętość skrzydeł 25–32 cm. Masa ciała 28–32 g[6].
Głowa, grzbiet, skrzydła oraz ogon jaskrawoniebieskie (jest to barwa strukturalna, która nie wynika z obecności barwnika, ale z budowy pióra, które załamuje promienie słoneczne). Podbródek biały. Gardło, pierś i boki koloru kasztanowatego. Brzuch oraz pokrywy podogonowe są białe. Samica ma grzbiet brązowy, skrzydła i ogon niebieskie; wokół oczu niewyraźna płowa obrączka; gardło, pierś oraz boki jasnordzawe; brzuch wraz z pokrywami podogonowymi białe. Młode ptaki z szarymi plamkami, z niebieskimi skrzydłami i ogonem.
Ekologia i zachowanie
edytuj
Błękitnik rudogardły żyje na łąkach i innych terenach otwartych otoczonych drzewami, które oferują odpowiednie dziuple do założenia gniazda. Wraz z rozprzestrzenianiem się budek lęgowych ptaki te są obecnie powszechnie widywane wzdłuż dróg, na obrzeżach pól, pastwiskach, parkach podmiejskich, ogrodach, polach golfowych i innych otwartych przestrzeniach[6][7].
Odbywają od jednego do trzech lęgów w roku. Gniazdo umieszczają w dziuplach lub budkach lęgowych. Zazwyczaj wybierają stare dziuple dzięciołów w martwych sosnach lub dębach na wysokości do około 15 metrów nad ziemią. Starsze ptaki częściej niż młodsze gniazdują w budkach lęgowych. W zniesieniu 2–7 jaj, które są bladoniebieskie, rzadko białe. Okres inkubacji trwa 11–19 dni[7], a wysiadywaniem zajmuje się głównie samica. Karmieniem piskląt zajmują się oboje rodzice, niekiedy pomagają im osobniki młodociane z poprzednich lęgów[8]. Młode są w pełni opierzone po 17–21 dniach od wyklucia[7].
Błękitnik rudogardły przez większą część roku żywi się głównie owadami (m.in. chrząszczami, świerszczami, konikami polnymi) i ich larwami, ale także ślimakami, dżdżownicami czy pająkami[8]. Jesienią i zimą zjada duże ilości jagód. Rzadko odnotowywano jak ptaki te pożywiają się drobnymi kręgowcami, takimi jak salamandry, ryjówki, węże, jaszczurki czy żaby drzewne[7].
Przesiaduje przycupnięty w pionowej postawie. Zlatuje na ziemię, by schwytać owady, po czym wraca na czatownię.
W ornitologii służy za gatunek modelowy w badaniach związanych z rozrodem u ptaków oraz roli upierzenia i jego ścierania się w behawiorze błękitnika.
Status
edytujMiędzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitnika rudogardłego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[2]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na 22 miliony osobników[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Sialia sialis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Sialia sialis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-25] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Myadestinae Baird,SF, 1864 - klarnetniki (wersja: 2020-02-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-19].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
- ↑ a b Eastern Bluebird (Sialia sialis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).
- ↑ a b Eastern Bluebird Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e Eastern Bluebird Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
- ↑ a b Eastern Bluebird. [w:] Audubon Guide to North American Birds [on-line]. National Audubon Society. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).