Błękitniczek lśniący

Błękitniczek lśniący
	Cyanerpes lucidus
	(P.L. Sclater & Salvin, 1859
	; samiec
	; samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	tanagrowate
Podrodzina	cukrowniki
Rodzaj	Cyanerpes
Gatunek	błękitniczek lśniący
Podgatunki
	C. l. lucidus P.L. Sclater & Salvin, 1859; C. l. isthmicus Bangs, 1907;
	C. l. lucidus P.L. Sclater & Salvin, 1859; C. l. isthmicus Bangs, 1907;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Błękitniczek lśniący^[3] (Cyanerpes lucidus) – gatunek małego ptaka z podrodziny cukrowników (Dacninae) w rodzinie tanagrowatych (Thraupidae). Zamieszkuje Amerykę Centralną. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

W starszych publikacjach błękitniczek lśniący, jak i reszta przedstawicieli rodzaju Cyanerpes była umieszczana w rodzinie cukrzyków (Coerebidae)^[4], mającej obecnie status podrodziny^[3], jednak później ze względu na cechy anatomiczne (budowa czaszki) zaliczono rodzaj Cyanerpes do podrodziny cukrowników (Dacninae)^[4]. Ponadto błękitniczka lśniącego traktowano jako podgatunek błękitniczka purpurowego (Cyanerpes caeruleus), ale te dwa gatunki występują sympatrycznie w skrajnie wschodniej Panamie i przyległym obszarze północno-zachodniej Kolumbii^[4]^[5]. Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki: C. l. lucidus i C. l. isthmicus^[4]^[6].

Występowanie

Błękitniczek lśniący zamieszkuje tereny Ameryki Centralnej^[5]^[6]. Poszczególne podgatunki zamieszkują^[4]^[6]:

C. l. lucidus – południowy Meksyk, północno-centralna Gwatemala, Belize, Honduras do północno-wschodniej Nikaragui
C. l. isthmicus – Kostaryka do wschodniej Panamy oraz przyległy obszar skrajnie północno-zachodniej Kolumbii

Morfologia

Jest to ptak małej wielkości, osiąga 10–11 cm^[5].

Posiada ciemny, silnie zakrzywiony dziób i ciemne oczy^[5]. W języku angielskim nazywany był błękitniczkiem hiacyntowym (hiacint honeycreeper^[5]), ze względu na ciemnoniebieskie ubarwienie, które to odnosi się tylko do upierzenia samca, samica jest, podobnie jak w przypadku samicy błękitniczka purpurowego, koloru ciemnozielonego (posiada także niebieski nalot na gardle)^[7]^[8]. Podobnie jak błękitniczek purpurowy, błękitniczek lśniący posiada żółte nogi^[7].

Ekologia i zachowanie

Występuje w lasach deszczowych, wśród kwitnących i owocujących drzew i krzewów, gdzie zdobywa pokarm^[7]. Spotykany do wysokości 1600 m n.p.m.^[2]

Jest gatunkiem wszystkożernym, odżywia się bezkręgowcami (pająkami i owadami), nektarem, jagodami, bananami, nie pogardzi także nasionami roślin z rodzaju Dipterodendron^[5]^[8].

Podobnie jak w przypadku innych tanagrowatych, gniazdo jest zrobione z materiału roślinnego, w kształcie czarki, położone wysoko w koronach drzew^[5]. Samica składa dwa jaja^[5].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitniczka lśniącego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[9]. W 2008 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 50–500 tysięcy osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny^[2]^[10].

Przypisy

↑ Cyanerpes lucidus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Cyanerpes lucidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dacninae Sundevall, 1836 - cukrowniki - Blue tanagers (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Shining Honeycreeper (Cyanerpes lucidus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Alexander Skutch. Life histories of honeycreepers. „The Condor”. 64, s. 112–113, 1962. (ang.).
↑ ^a ^b ^c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Shining honeycreeper. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
↑ ^a ^b Tanagrowate, [w:] DavidD. Alderton DavidD., Encyklopedia ptaków świata, PeterP. Barrett, Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 131, ISBN 978-83-8172-650-4 .
↑ Shining honeycreeper. BirdLife International. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
↑ Species factsheet: Cyanerpes lucidus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Cyanerpes lucidus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Cyanerpes lucidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dacninae Sundevall, 1836 - cukrowniki - Blue tanagers (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].

[:0-4] Shining Honeycreeper (Cyanerpes lucidus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).

[:1-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Alexander Skutch. Life histories of honeycreepers. „The Condor”. 64, s. 112–113, 1962. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

[:3-7] Shining honeycreeper. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).

[:4-8] Tanagrowate, [w:] DavidD. Alderton DavidD., Encyklopedia ptaków świata, PeterP. Barrett, Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 131, ISBN 978-83-8172-650-4 .

[:5-9] Shining honeycreeper. BirdLife International. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).

[birdlife-10] Species factsheet: Cyanerpes lucidus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]