Arado Ar 79
Arado Ar 79 – niemiecki samolot sportowy (do akrobacji i turystyki), dwumiejscowy dolnopłat, jednosilnikowy, zaprojektowany w 1937 roku przez Waltera Blume i produkowany w zakładach Arado. W czasie II wojny światowej używany także przez Luftwaffe jako samolot łącznikowy, towarzyszący i szkoleniowy.
.jpg)
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor |
Walter Blume |
| Typ | |
| Konstrukcja |
dolnopłat, konstrukcja mieszana, podwozie klasyczne – wciągane |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu |
20 kwietnia 1938 |
| Lata produkcji | |
| Liczba egz. |
48 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 × Hirth HM 500 A-1 |
| Moc |
105 KM (77 kW) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
10,00 m |
| Długość |
7,60 m |
| Wysokość |
2,10 m |
| Powierzchnia nośna |
14,00 m² |
| Masa | |
| Własna |
526 kg |
| Startowa |
800 kg |
| Zapas paliwa |
120 l |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
230 km/h |
| Prędkość przelotowa |
205 km/h |
| Prędkość minimalna |
68 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
4,00 m/s |
| Pułap |
4500 m |
| Pułap praktyczny |
5300 m |
| Zasięg |
1025 km |
| Rozbieg |
180 m |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Niemcy | |
| Rzuty | |
| |
Historia konstrukcji
edytujKonstruktorem maszyny był inż. Walter Blume[1]. Egzemplarz prototypowy został oblatany 20 kwietnia 1938 r. Produkcję samolotów zakończono w 1941 roku. Pomimo znakomitych właściwości pilotażowych i dobrych osiągów zbudowano tylko 48 płatowców. Ar 79 budowany był w wersjach A, B, D i E, które różniły się jedynie drobnymi szczegółami wyposażenia a ich osiągi były bardzo podobne. Podczas II wojny światowej istniejące maszyny wykorzystała Luftwaffe do zadań łącznikowych i do szkolenia. Wojnę przetrwał jeden egzemplarz Ar 79B-1 (W/Nr.047) z nr. rejestracyjnym D-ECUV. W 1945 r. został przejęty przez Francję, w 1961 r. powrócił do Niemiec. Jest eksponowany w Muzeum Techniki w Berlinie (Deutsches Technikmuseum)[2].
Opis konstrukcji
edytuj
Dolnopłat o konstrukcji mieszanej. Kadłub spawany ze stalowych rur kryty stopem „Elektron”. Skrzydło jednodźwigarowe z kesonem przednim o konstrukcji drewnianej krytej sklejką i płótnem, mocowane do środkowej części płata za pomocą trzech sworzni. Lotki szczelinowe typu Frize, metalowe kryte płótnem. Statecznik pionowy stanowi jedną całość z kadłubem, całkowicie metalowy. Statecznik poziomy nastawiany na ziemi. Stery metalowe kryte płótnem. Ster wysokości niedzielony, napędzany za pomocą jednej dźwigni, zaopatrzony w dwie nastawne w locie klapki Flettnera. Czterocylindrowy rzędowy, chłodzony powietrzem silnik Hirth HM 504A-2 o mocy 105 KM. W wersji zwykłej samolot zabierał w dwóch zbiornikach mieszczących się pod bagażnikiem za kabiną, 120 litrów paliwa. Podwozie trójkołowe z kółkiem ogonowym osadzonym obrotowo. Podwozie główne o rozstawie kół 2 m zaopatrzone w hamulce, chowane hydraulicznie. Dwuosobowa kabina z siedzeniami w układzie obok siebie o podwójnym sterowaniu w pełni oszklona, zapewniała doskonałą widoczność[3].
Rekordowe podróże
edytujAr 79 ustanowiły szereg nowych rekordów w swojej klasie. 15 lipca 1938 r. Ar 79A V1 o rejestracji D-EKCX (pilot Luber) ustanowił rekord prędkości na trasie 1000 km wynoszący 229,04 km/h[4], a dwa tygodnie później 29 lipca na pokładzie drugiego prototypu Ar 79A V2 z rejestracją D-EHCR (pilot Seelbach) ustanowił rekord prędkości na trasie 2000 km – 227,029 km/h. Innym znakomitym osiągnięciem był rozpoczęty 29 grudnia 1938 r. na samolocie D-EHCR przelot non-stop z Bengazi w Libii do Gaya w Indiach. Trasa ta o długości 6903 km została pokonana ze średnią prędkością 160 km/h. Poprzedni rekord należał do mjr. Ambrusza lecącego na samolocie Tatra T-101 z silnikiem Hirth HM 504 i wynosił 4175,5 km[5]. Do pobicia tego rekordu przygotowywany był również polski samolot RWD-19[6]. Rekordowy odcinek Arado Ar 79 był jednym z etapów rajdu "nad czterema kontynentami" na trasie Brandenburg – Brindisi – Bengazi – Gaya (etap rekordowy) – Bangkok – Medan – Surabaja – Port Darwin – Sydney w sumie ~ 20 tys. km. Był to międzynarodowy rekord odległości w klasie „C”, kategorii 3 (pojemność silnika od 2 do 4 litrów). Wyczynu tego dokonała załoga por.Pulkowski i ppor.Jennett. Do tego lotu samolot został wyposażony w dwa dodatkowe zbiorniki paliwa – jeden w tylnej części kadłuba (520 l) i jeden podczepiony pod kadłub (106 l)[7][8].
Dane techniczne
edytuj- Silnik Hirth HM 500 A-1 (105 KM)
- Rozpiętość skrzydeł: 10,00 m
- Długość: 7,60 m
- Masa własna 526 kg
Przypisy
edytuj- ↑ Dąbrowski 1964 ↓, s. 120.
- ↑ Flugzeug Arado (Ar) 79 B. museum-digital. [dostęp 2023-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-17)]. (niem.).
- ↑ Technika lotnicza i 2'1939 ↓, s. 68.
- ↑ Nowarra, t.1 1993 ↓, s. 46.
- ↑ Nowarra, t.1 1993 ↓, s. 47.
- ↑ Dulęba, Glass 1983 ↓, s. 132.
- ↑ Technika lotnicza i 2'1939 ↓, s. 69.
- ↑ Nowarra, t.1 1993 ↓, s. 47-48.
Bibliografia
edytuj- Nowy sprzęt. Arado Ar 79. „Technika lotnicza. Organ Związku Polskich Inżynierów Lotniczych”. 2/1939, luty 1939. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0371-6368. OCLC 1371237168.
- Kazimierz Dąbrowski: Przegląd samolotów sportowych i ich osiągnięć. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1964. OCLC 832801538.
- Leszek Dulęba, Andrej Glass: Samoloty RWD. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. Nr 17. ISBN 83-206-0315-3. OCLC 38307708.
- Heinz J. Nowarra: Die deutsche Luftrüstung 1933-1945. T. 1: Flugzeugtypen AEG - Dornier. Koblenz: Bernard & Graefe Verlag, 1993. ISBN 3-7637-5465-2. OCLC 722044393.