Antoni Porębski (ur. 3 maja 1898 w Wielopolu, zm. 18 maja 1967 w Sanoku) – polski duchowny rzymskokatolicki, dziekan, kanonik honorowy kapituły przemyskiej, prepozyt.

Antoni Porębski
Ilustracja
Ksiądz Antoni Porębski (z lewej) podczas odwiedzin internowanego kard. S. Wyszyńskiego w Komańczy (1956). Z prawej jego brat Władysław
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1898
Wielopole

Data i miejsce śmierci

18 maja 1967
Sanok

Proboszcz Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku
Okres sprawowania

1939–1967

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Archidiecezja przemyska

Prezbiterat

27 maja 1923

Faksymile
Odznaczenia
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Życiorys

edytuj
 
Grobowiec rodziny Porębskich na Nowym Cmentarzu w Zagórzu

Urodził się 3 maja 1898 w Wielopolu koło Zagórza w wielodzietnej rodzinie jako syn Jana (1867-1936, strażnik kolejowy[1]) i Walerii z domu Staniec (1879-1933)[2][3]. Kształcił się w C. K. Gimnazjum Męskim w pobliskim Sanoku, gdzie podczas I wojny światowej w 1916 ukończył V klasę[4]. Następnie uczęszczał do Gimnazjum w Przemyślu[3]. Od 1910 był w harcerstwie[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości jako ochotnik służył jako żołnierz w Wojsku Polskim od listopada 1918 do 1920[3]. Ukończył Seminarium Duchowne w Przemyślu[3]. 27 maja 1923 otrzymał święcenia kapłańskie. Od 1923 do 1924 posługiwał jako katecheta w parafii Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Rzepienniku Biskupim[5]. Od października 1924 pracował w przemyskiej Kurii Biskupiej, w tym jako sekretarz[6], od grudnia 1924 kapelan domowy biskupa ordynariusza bpa Anatola Nowaka[7], od połowy 1926 notariusz Sądu Duchownego[8] oraz wicekanclerz[3]. W 1928 zdał egzamin konkursowy[9]. Publikował artykuły o treści religijnej w prasie katolickiej[3]. Był redaktorem periodyku „ Kronika Diecezji Przemyskiej”[3].

W 1930 otrzymał tytuł Expositorium Canonicale[10]. Został odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921[3].

Ze stanowiska wicekanclerza Kurii Biskupiej w styczniu 1939 został mianowany proboszczem parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku[11][12], działającej w kościele pod tym wezwaniem (jego poprzednikiem był ks. Bartłomiej Krukar). Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej dokonał remontu plebanii przykościelnej. W 1939 dokonał poświęcenia kościoła św. Antoniego w Lisznej[13]. Funkcję proboszcza pełnił podczas okupacji niemieckiej, a następnie przez ponad 20 lat w okresie PRL. W 1941 otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu. Po wojnie do kościoła zostały zakupione nowe dzwony i organy, a także trzy witraże. W 1952 dokonał poświęcenia nowej kaplicy w Płowcach[14]. W 1953 został mianowany kanonikiem honorowym kapituły diecezji przemyskiej[2]. Pełnił urząd prepozyta[15]. Proboszcz Antoni Porębski odwiedzał internowanego w bieszczadzkim klasztorze nazaretanek w Komańczy kardynała Stefana Wyszyńskiego (proboszczem w Komańczy był ks. Stanisław Porębski[16]) oraz gościł go w Sanoku po zwolnieniu 28 września 1956[17]. Po 1957 wspierał i patronował odbudowie klasztoru Karmelitów Bosych w Zagórzu[18]. W 1961 w imieniu parafii nabył od Jerzego Orawca kamienicę przy ul. Jana III Sobieskiego 10 w Sanoku[19][20]. Przez 22 lata pełnił funkcję dziekana w Sanoku.

Antoni Porębski zmarł w nocy 17/18 maja 1967[2][21][22]. Został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zagórzu 20 maja 1967 w grobowcu rodzinnym[2], który został odnowiony do 2006[23].

Jego następcą na stanowisku proboszcza w Sanoku został Adam Sudoł[24]. Brat ks. Antoniego Porębskiego, Władysław, także został księdzem (posługiwał w Medyce)[25].

Przypisy

edytuj
  1. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 325.
  2. a b c d Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 88 (poz. 54).
  3. a b c d e f g h i Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 590.
  4. XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: 1916, s. 67.
  5. Kapłani pracujący w Rzepienniku wczoraj i dziś. rzepiennik.org. [dostęp 2014-11-24].
  6. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 9-10, s. 112, 1924. 
  7. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 12, s. 168, 1924. 
  8. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 6, s. 152, 1926. 
  9. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 10-11, s. 230, 1928. 
  10. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. T. 7-8, s. 305, 1930. 
  11. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Z. 1, s. 41, 1939. 
  12. Otton Szmyd: Jubileusz 600-lecia OO. Franciszkanów w Sanoku. Sanok: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku, 1977, s. 37.
  13. Liszna zdjęcia, galeria - zdjęcie, Kościół pw. św.Antoniego z 1939r. mapy.eholiday.pl. [dostęp 2014-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 lutego 2014)].
  14. Kaplica filialna w Płowcach. fara.sanok.pl. [dostęp 2014-11-24].
  15. Dokumenty. parafia-zagorz.pl. [dostęp 2014-11-24].
  16. Krzysztof Kaczmarski: Internowanie w Komańczy. naszdziennik.pl, 19 czerwca 2012. [dostęp 2014-11-23].
  17. Andrzej Brygidyn, W latach powojennych. W dobie stalinowskiego terroru w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 788.
  18. Zagórski karmel - ruiny klasztoru w Zagórzu. twojebieszczady.net. [dostęp 2014-11-24].
  19. Adam Sudoł: Wybór z Księgi Ogłoszeń Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku (lata 1967–1995). Sanok: 2001, s. 46. ISBN 83-914224-7-X.
  20. Edward Zając: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. W stulecie konsekracji 1897-1997. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1997, s. 52. ISBN 83-905046-4-2.
  21. Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 3.
  22. Adam Sudoł: Wybór z Księgi Ogłoszeń Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku (lata 1967–1995). Sanok: 2001, s. 17, 18, 364. ISBN 83-914224-7-X.
  23. Odnowiony grobowiec. „Góra Przemienienia”. Nr 36 (160), s. 5, 3 września 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  24. Andrzej Brygidyn, W latach powojennych. Po przełomie październikowym w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 798.
  25. Księża Antoni i Władysław Porębscy podczas odwiedzin ks. Prymasa Stefana Wyszyńskiego w Komańczy. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 2014-11-24].

Bibliografia

edytuj