Andrzej Dobrowolski
Andrzej Dobrowolski (ur. 9 września 1921 we Lwowie, zm. 8 sierpnia 1990 w Grazu) – polski kompozytor i pedagog.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujPoczątkowo uczył się muzyki u Bronisława Rutkowskiego (organy), Stefana Beliny-Skupiewskiego (śpiew) i Ludwika Kurkiewicza (klarnet). W latach 1945–1951 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie pod kierunkiem Stefanii Łobaczewskiej (teoria) i Artura Malawskiego (kompozycja). W latach 1947–1954 wykładał przedmioty teoretyczne w Państwowym Liceum Muzycznym i Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, 1954-1976 w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, gdzie od 1965 prowadził także klasę kompozycji. Od 1976 był profesorem zwyczajnym klasy kompozycji i muzyki elektronicznej, a od 1979 dziekanem Wydziału Kompozycji, Teorii i Dyrygentury w Hochschule für Musik und darstellende Kunst w Grazu. Równolegle rozwijał ożywioną działalność na terenie Związku Kompozytorów Polskich (1954-1969 sekretarz generalny), wydatnie przyczyniając się do aktywizacji pracy związku. W 1967 i 1970-1972 przewodniczył Komisji Programowej Warszawskiej Jesieni. Do wychowanków Dobrowolskiego należą m.in. John Casken (Anglia), Krzysztof Knittel, Norbert Mateusz Kuźnik, Wojciech Michniewski, Jan Oleszkowicz, Bernhard Lang i Sigrid Riegebauer (Austria), K. Johns (Niemcy).
W 1969 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, w 1971 nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, w 1972 – nagrodę ZKP za całokształt działalności artystycznej, 1990 otrzymał nagrodę rządu Styrii im. Johanna Josepha Fuxa. Był również odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
W dniach 4/6 grudnia 2015 r. (w 25. rocznicę śmierci Andrzeja Dobrowolskiego) odbyła się w Warszawie, na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina, organizowana przez Katedrę Teorii Muzyki pod patronatem Polskiego Towarzystwa Analizy Muzycznej ogólnopolska konferencja naukowa „Rozumienie muzyki: Muzyka Czystej Formy” z referatami, dyskusją panelową oraz koncertami przypominająca dorobek kompozytora[2][3] .
Ważniejsze kompozycje
edytuj- Wariacje symfoniczne (1949)
- I Symfonia (1955)
- Koncert na fagot i orkiestrę (1953)
- Trio na obój, klarnet i fagot (1956)
- Studia na obój, trąbkę, fagot i kontrabas (1959)
- Muzyka na taśmę nr 1 (1962)
- Muzyka na orkiestrę smyczkową i 4 grupy instrumentów dętych (1964)
- Muzyka na taśmę i obój solo (1965)
- Muzyka na smyczki, 2 grupy instrumentów dętych i 2 głośniki (1967)
- Muzyka na orkiestrę (1968)
- Krabogapa na 4 instrumenty (1969)
- Amar, muzyka na orkiestrę nr 2 (1970)
- Muzyka na taśmę i fortepian (1971)
- Muzyka na orkiestrę nr 3 (1972–1973)
- Muzyka na tubę solo (1973)
- S for S, muzyka elektroniczna (1973)
- A-la, muzyka na orkiestrę nr 4 (1974)
- Muzyka na chór mieszany, 2 grupy instrumentów dętych, kontrabasy i perkusję (1975)
- Muzyka na taśmę i kontrabas (1977)
- Passacaglia. Muzyka na orkiestrę nr 5 (1978–1979)
- Muzyka na taśmę i klarnet basowy (1980)
- Muzyka na orkiestrę nr 6 (1981–1982)
- Muzyka na orkiestrę kameralną (1982–1983)
- Musik fuer Grazer Bläserkreis (1984)
- Muzyka na orkiestrę i obój solo (1984–1985)
- Fluechten na zespół kameralny i recytatora (1985–1986)
- Muzyka na orkiestrę nr 7 (1986–1987)
- Passacaglia fuer TX, muzyka komputerowa (1988)
- Kwartet smyczkowy (1989)
Przypisy
edytuj- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 227.
- ↑ Konferencja naukowa: Andrzej Dobrowolski. Muzyka Czystej Formy. Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina (4/6.12.2015). [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)].
- ↑ Dorota Szwarcman: Mistrz konstruktywizmu. Polityka.pl (6.12.2015). [dostęp 2016-04-22].
Bibliografia
edytuj- Dorota Szwarcman, Czas Warszawskich Jesieni. O muzyce polskiej 1945–2007. Stentor, Warszawa, 2007. ISBN 978-83-89315-81-6, s. 117–118
- Ludomira Stawowy: Dobrowolski Andrzej. W: Elżbieta Dziębowska: Encyklopedia muzyczna PWM. T. 1: cd część biograficzna. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 417–418. ISBN 83-224-0223-6. OCLC 165082791. (pol.).
- Jacek Chodorowski: Dobrowolski Andrzej. W: Elżbieta Dziębowska: Encyklopedia muzyczna PWM. T. cd suplement. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2001, s. 86. ISBN 978-83-224-0722-6. OCLC 644404619. (pol.).
- Dorota Szwarcman: Mistrz konstruktywizmu. Polityka.pl (6.12.2015). [dostęp 2016-04-22].
- Andrzej Dobrowolski. post.at.moma.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)]. – biogram na stronie MoMA („post”) poświęconej sztuce i historii modernizmu w globalnym kontekście. (ang.)
- Magdalena Moskalewicz, Daniel Muzyczuk: Polish Radio Experimental Studio: A Close Look. MoMA 2013 (ang.)
- Michał Libera: Alchemist Cabinet of the Polish Radio Experimental Studio: Music Scores of and for Experiments. MoMA 2014 (ang.)
- Andrzej Dobrowolski w Wikiźródłach – Encyklopedia Muzyczna PWM