Anatolij Kwoczur

Rosyjski pilot doświadczalny

Anatolij Nikołajewicz Kwoczur (ros. Анатолий Николаевич Квочур; ur. 16 kwietnia 1952 w Mazuriwce, zm. 15 kwietnia 2024 w Żukowskim) – rosyjski pilot doświadczalny, emerytowany pułkownik lotnictwa rosyjskiego, odznaczony tytułem Bohatera Federacji Rosyjskiej.

Anatolij Kwoczur
Анатолий Квочур
Ilustracja
Anatolij Kwoczur w 2016
Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1952
Mazuriwka

Data i miejsce śmierci

15 kwietnia 2024
Żukowskij

Zawód, zajęcie

pilot doświadczalny

podpis
Odznaczenia
Bohater Federacji Rosyjskiej
Order Czerwonego Sztandaru Pracy Medal Orderu „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy

Życiorys

edytuj
 
Anatolij Kwoczur podczas pokazów MAKS 2007

Pochodził z mieszanej rodziny, jego mama była Rosjanką, a ojciec Ukraińcem[1]. Wychował się Bereziwce, gdzie ukończył radziecką szkołę dziesięcioklasową i we wrześniu 1969 rozpoczął służbę wojskową. Otrzymał przydział do lotnictwa[2]. W 1973 ukończył studia Wyższej Wojskowej Szkole Lotniczej im. W. M. Komarowa w Jejsku i został przydzielony do odbycia służby wojskowej w Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech. Dał się poznać jako wyróżniający pilot, w 1977 zakończył służbę w stopniu majora i został skierowany do Szkoły Pilotów Doświadczalnych im. A.W. Fiedotowa w Żukowskim. Po jej ukończeniu w 1978 rozpoczął pracę jako pilot doświadczalny w zakładach lotniczych w Komsomolsku[3].

W 1981 został przeniesiony do OKB Mikojana, gdzie brał udział w testach naddźwiękowych samolotów bojowych MiG-29 (m.in. w wersjach MiG-29M i MiG-29K) oraz MiG-31. Pracował również przy testach rakiet R-73 oraz Ch-31(inne języki). Wykonywał pierwsze wielogodzinne loty samolotem MiG-31 z tankowaniem w powietrzu i symulacją misji bojowej[4]. 8 czerwca 1989 podczas Międzynarodowego Salonu Lotniczego w Le Bourget prezentował możliwości MiG-29. Podczas przelotu na niskiej wysokości do prawego silnika wpadł ptak, co spowodowało jego uszkodzenie. Pilot zdołał katapultować się z maszyny na 2,5 sekundy przed jej upadkiem na ziemię. Wydarzenie to zbudowało legendę fotela katapultowego K-36[5].

W 1988 podczas pokazów na lotnisku Farnborough po raz pierwszy na świecie zaprezentował nową figurę akrobacji lotniczej dzwon[6]. W 1990 przeprowadził próby myśliwca pokładowego MiG-29K, które obejmowały pierwsze w ZSRR lądowanie i pierwszy start z pokładu lotniskowca „Admirał Kuzniecow” w nocy na tego typu samolotach. Również w tym samym roku po raz drugi w swej lotniczej karierze wykonał katapultowanie z samolotu MiG-29UB po starcie z lotniska Saki na Krymie[7]. W 1991 rozpoczął pracę w Instytucie Badań nad Lotami im. M.M. Gromowa, w 1995 objął w nim stanowisko zastępcy szefa ds. obronnych[8].

W marcu 1995 wykonał na Su-27 przelot do Australii i z powrotem. W trakcie lotu wykonał dwa lądowania pośrednie i trzy tankowania w locie. W lipcu i wrześniu 1999 wykonał przelot nad biegunem północnym po starcie z lotniska w Ramienskoje, który trwał 11 godzin i 35 minut. W trakcie tego lotu wykonał pięć tankowań w powietrzu z Ił-78 nad Oceanem Arktycznym[9]. W 2005 ustanowił 11 rekordów świata na samolocie Su-27[10]. W 2003 odszedł z Instytutu Gromowa do Biura konstrukcyjnego Suchoja na stanowisko pilota doświadczalnego. Poza lotami testowymi wykonywał również loty demonstracyjne poza granicami Rosji. Równolegle, od 2005, pracował w zakładach MiG jako pilot testowy, a w Instytucie Gromowa pełnił funkcję pierwszego zastępcy szefa[8].

 
Przelot na niskiej wysokości na Su-30 w wykonaniu Anatolija Kwoczura w Chinach w 2006

W 2006, w załodze z Siergiejem Kostiewem, wykonał lot bez międzylądowania na Su-30 na trasie Moskwa – wyspa Czkałowa – Moskwa, powtarzając legendarny lot Walerija Czkalowa z 1936. Trasa lotu wyniosła ponad 12 500 kilometrów, a czas trwania ok. 15 godzin. W jego trakcie wykonał cztery tankowania w locie[11].

W 2011, kiedy minister obrony Anatolij Sierdiukow zaproponował pozbycie się samolotów MiG-31, Kwoczur rozpoczął działania mające na celu pozostawienie ich w służbie. Stawił się na przesłuchania w Dumie Państwowej, gdzie udowadniał zdolność tej maszyny na szybkie dotarcie w rejon walk oraz zdolność rażenia za pomocą przenoszonej broni satelitów na niskiej orbicie[9]. W 2015 został członkiem Izby Społecznej Obwodu Moskiewskiego[8].

W wieku 65 lat przeszedł na emeryturę[12]. W trakcie swej kariery pilota latał na 90 typach i wersjach samolotów, jego łączny nalot wyniósł ok. 4800 godzin (z czego ponad 3 tys. godzin to loty testowe)[10]. Zmarł w nocy 15 kwietnia 2024 po długiej chorobie. Został pochowany 17 kwietnia na Federalnym Cmentarzu Wojskowym[13].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Za swą pracę otrzymał odznaczenia[14]:

Życie prywatne

edytuj

Żonaty z Olgą, z którą miał syna Nikołaja[15].

Przypisy

edytuj
  1. Человек, катапультировавшийся с 92 метров. АО "ИД" Комсомольская правда. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  2. Квочур Анатолий Николаевич — Герой Российской Федерации. Городской округ Жуковский. [dostęp 2024-11-02]. (ros.).
  3. Anatolij Kwoczur (1952–2024). Magnum-X. [dostęp 2024-11-02]. (pol.).
  4. Памяти Анатолия Николаевича Квочура. Союз Авиапроизводителей России. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  5. The story of Anatoliy Kvochur, the MiG-29 Pilot who Ejected Two Seconds Before the Crash of his Fulcrum. He survived although he ejected outside the seat’s envelope. Dario Leone and The Aviation Geek Club. [dostęp 2024-11-03]. (ang.).
  6. Скончался испытатель сверхзвуковых самолетов Анатолий Квочур. ГАЗЕТА.RU. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  7. Новости анатолий николаевич квочур. nailstudio-parkpobedy.ru. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  8. a b c Квочур Анатолий Николаевич. МАИ. [dostęp 2024-11-04]. (ros.).
  9. a b Ушёл из жизни лётчик Анатолий Квочур. ООО «Издательство «Аргументы недели». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  10. a b Скончался известный летчик-испытатель Квочур – он дважды летал через Северный полюс. Бизнес Online. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  11. Умер легендарный летчик-испытатель Квочур: на его счету 11 мировых рекордов. Men Today. [dostęp 2024-11-04]. (ros.).
  12. Летчики не умирают, просто иногда они не возвращаются из полета. АНО «Редакция газеты «Труд». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  13. Мутовин рассказал, как Квочур садился на корабль на Миг-29К ночью. ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
  14. Квочур, Анатолий Николаевич. ТАСС. [dostęp 2024-11-02]. (ros.).
  15. "Летающая легенда": чем запомнился летчик-испытатель Анатолий Квочур. dzen.ru. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).