Anatolij Kwoczur
Anatolij Nikołajewicz Kwoczur (ros. Анатолий Николаевич Квочур; ur. 16 kwietnia 1952 w Mazuriwce, zm. 15 kwietnia 2024 w Żukowskim) – rosyjski pilot doświadczalny, emerytowany pułkownik lotnictwa rosyjskiego, odznaczony tytułem Bohatera Federacji Rosyjskiej.
Anatolij Kwoczur w 2016 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Odznaczenia | |
|
Życiorys
edytujPochodził z mieszanej rodziny, jego mama była Rosjanką, a ojciec Ukraińcem[1]. Wychował się Bereziwce, gdzie ukończył radziecką szkołę dziesięcioklasową i we wrześniu 1969 rozpoczął służbę wojskową. Otrzymał przydział do lotnictwa[2]. W 1973 ukończył studia Wyższej Wojskowej Szkole Lotniczej im. W. M. Komarowa w Jejsku i został przydzielony do odbycia służby wojskowej w Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech. Dał się poznać jako wyróżniający pilot, w 1977 zakończył służbę w stopniu majora i został skierowany do Szkoły Pilotów Doświadczalnych im. A.W. Fiedotowa w Żukowskim. Po jej ukończeniu w 1978 rozpoczął pracę jako pilot doświadczalny w zakładach lotniczych w Komsomolsku[3].
W 1981 został przeniesiony do OKB Mikojana, gdzie brał udział w testach naddźwiękowych samolotów bojowych MiG-29 (m.in. w wersjach MiG-29M i MiG-29K) oraz MiG-31. Pracował również przy testach rakiet R-73 oraz Ch-31 . Wykonywał pierwsze wielogodzinne loty samolotem MiG-31 z tankowaniem w powietrzu i symulacją misji bojowej[4]. 8 czerwca 1989 podczas Międzynarodowego Salonu Lotniczego w Le Bourget prezentował możliwości MiG-29. Podczas przelotu na niskiej wysokości do prawego silnika wpadł ptak, co spowodowało jego uszkodzenie. Pilot zdołał katapultować się z maszyny na 2,5 sekundy przed jej upadkiem na ziemię. Wydarzenie to zbudowało legendę fotela katapultowego K-36[5].
W 1988 podczas pokazów na lotnisku Farnborough po raz pierwszy na świecie zaprezentował nową figurę akrobacji lotniczej dzwon[6]. W 1990 przeprowadził próby myśliwca pokładowego MiG-29K, które obejmowały pierwsze w ZSRR lądowanie i pierwszy start z pokładu lotniskowca „Admirał Kuzniecow” w nocy na tego typu samolotach. Również w tym samym roku po raz drugi w swej lotniczej karierze wykonał katapultowanie z samolotu MiG-29UB po starcie z lotniska Saki na Krymie[7]. W 1991 rozpoczął pracę w Instytucie Badań nad Lotami im. M.M. Gromowa, w 1995 objął w nim stanowisko zastępcy szefa ds. obronnych[8].
W marcu 1995 wykonał na Su-27 przelot do Australii i z powrotem. W trakcie lotu wykonał dwa lądowania pośrednie i trzy tankowania w locie. W lipcu i wrześniu 1999 wykonał przelot nad biegunem północnym po starcie z lotniska w Ramienskoje, który trwał 11 godzin i 35 minut. W trakcie tego lotu wykonał pięć tankowań w powietrzu z Ił-78 nad Oceanem Arktycznym[9]. W 2005 ustanowił 11 rekordów świata na samolocie Su-27[10]. W 2003 odszedł z Instytutu Gromowa do Biura konstrukcyjnego Suchoja na stanowisko pilota doświadczalnego. Poza lotami testowymi wykonywał również loty demonstracyjne poza granicami Rosji. Równolegle, od 2005, pracował w zakładach MiG jako pilot testowy, a w Instytucie Gromowa pełnił funkcję pierwszego zastępcy szefa[8].
W 2006, w załodze z Siergiejem Kostiewem, wykonał lot bez międzylądowania na Su-30 na trasie Moskwa – wyspa Czkałowa – Moskwa, powtarzając legendarny lot Walerija Czkalowa z 1936. Trasa lotu wyniosła ponad 12 500 kilometrów, a czas trwania ok. 15 godzin. W jego trakcie wykonał cztery tankowania w locie[11].
W 2011, kiedy minister obrony Anatolij Sierdiukow zaproponował pozbycie się samolotów MiG-31, Kwoczur rozpoczął działania mające na celu pozostawienie ich w służbie. Stawił się na przesłuchania w Dumie Państwowej, gdzie udowadniał zdolność tej maszyny na szybkie dotarcie w rejon walk oraz zdolność rażenia za pomocą przenoszonej broni satelitów na niskiej orbicie[9]. W 2015 został członkiem Izby Społecznej Obwodu Moskiewskiego[8].
W wieku 65 lat przeszedł na emeryturę[12]. W trakcie swej kariery pilota latał na 90 typach i wersjach samolotów, jego łączny nalot wyniósł ok. 4800 godzin (z czego ponad 3 tys. godzin to loty testowe)[10]. Zmarł w nocy 15 kwietnia 2024 po długiej chorobie. Został pochowany 17 kwietnia na Federalnym Cmentarzu Wojskowym[13].
Ordery i odznaczenia
edytujZa swą pracę otrzymał odznaczenia[14]:
- Bohater Federacji Rosyjskiej (1992),
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (1988),
- Medal Orderu „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy (1998),
- Zasłużony Pilot Doświadczalny ZSRR (1990).
Życie prywatne
edytujŻonaty z Olgą, z którą miał syna Nikołaja[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Человек, катапультировавшийся с 92 метров. АО "ИД" Комсомольская правда. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ Квочур Анатолий Николаевич — Герой Российской Федерации. Городской округ Жуковский. [dostęp 2024-11-02]. (ros.).
- ↑ Anatolij Kwoczur (1952–2024). Magnum-X. [dostęp 2024-11-02]. (pol.).
- ↑ Памяти Анатолия Николаевича Квочура. Союз Авиапроизводителей России. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ The story of Anatoliy Kvochur, the MiG-29 Pilot who Ejected Two Seconds Before the Crash of his Fulcrum. He survived although he ejected outside the seat’s envelope. Dario Leone and The Aviation Geek Club. [dostęp 2024-11-03]. (ang.).
- ↑ Скончался испытатель сверхзвуковых самолетов Анатолий Квочур. ГАЗЕТА.RU. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ Новости анатолий николаевич квочур. nailstudio-parkpobedy.ru. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ a b c Квочур Анатолий Николаевич. МАИ. [dostęp 2024-11-04]. (ros.).
- ↑ a b Ушёл из жизни лётчик Анатолий Квочур. ООО «Издательство «Аргументы недели». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ a b Скончался известный летчик-испытатель Квочур – он дважды летал через Северный полюс. Бизнес Online. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ Умер легендарный летчик-испытатель Квочур: на его счету 11 мировых рекордов. Men Today. [dostęp 2024-11-04]. (ros.).
- ↑ Летчики не умирают, просто иногда они не возвращаются из полета. АНО «Редакция газеты «Труд». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ Мутовин рассказал, как Квочур садился на корабль на Миг-29К ночью. ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2024-11-03]. (ros.).
- ↑ Квочур, Анатолий Николаевич. ТАСС. [dostęp 2024-11-02]. (ros.).
- ↑ "Летающая легенда": чем запомнился летчик-испытатель Анатолий Квочур. dzen.ru. [dostęp 2024-11-03]. (ros.).