Anastasija Azarka
Anastasija Alaksandrauna Azarka (biał. Анастасія Аляксандраўна Азарка[1], ros. Анастасия Александровна Азарко, Anastasija Aleksandrowna Azarko; ur. 4 grudnia 1981 w Kwaczach w rejonie nieświeskim) – białoruska działaczka młodzieżowa, poetka, jedyna członkini opozycyjnej organizacji młodzieżowej „Młody Front” w Nieświeżu; w 2004 roku uznana przez Amnesty International za więźnia sumienia.
| Pełne imię i nazwisko |
Anastasija Alaksandrauna Azarka |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 grudnia 1981 |
| Przewodnicząca nieświeskiego oddziału Młodego Frontu | |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys
edytujUrodziła się 4 grudnia 1981 roku we wsi Kwacze, w rejonie nieświeskim obwodu mińskiego Białoruskiej SRR, ZSRR. Wychowana była w rodzinie, w której swobodnie wyrażano poglądy polityczne, a zarazem szanowano białoruskie wartości narodowe. Jej dziadek i babka byli więźniami stalinowskiego Gułagu, w którym nawiązali kontakty z działaczami białoruskiego ruchu narodowego. Już za życia Nastasii, w czasach radzieckich, dziadek słuchał Radia Swoboda i do końca życia nienawidził komunistów. W domu prenumerowane było niezależne czasopismo „Narodnaja Wola”. Miało to wpływ na kształtujący się światopogląd dziewczynki[2][3].
W dzieciństwie Anastasija chciała zostać nauczycielką. Skończyła szkołę średnią nr 4 w Nieświeżu oraz Nieświeski Państwowy Koledż Pedagogiczny im. Jakuba Kołasa, zdobywając zawód nauczycielki klas początkowych i specjalność edukacji zawodowej. Pracowała w wiejskiej szkole podstawowej we wsi Sugwazdy w rejonie wołożyńskim obwodu mińskiego. Uznała jednak, że praca pedagoga nie jest jej pasją. Dwa lata nie mogła znaleźć pracy. Od lata 2007 roku pracuje jako transporterka w nieświeskich zakładach lnianych w osiedlu typu miejskiego Horodziej[2][3].
Działalność polityczna
edytujAnastasija Azarka postanowiła wstąpić do Młodego Frontu pod wpływem artykułu w „Narodnej Woli” na temat uwolnienia Pawła Siewiaryńca. Organizacja spodobała się jej, ponieważ ludzie rozmawiali w języku białoruskim, chcieli doprowadzić Białoruś do Europy, na bali się wyrażać swoich myśli[3]. Otrzymała funkcję przewodniczącej nieświeskiego oddziału Młodego Frontu[4]. W rzeczywistości jednak, jak sama przyznała, jest jedyną działaczką tej organizacji w swoim mieście[3]. W związku z działalnością społeczno-polityczną niejednokrotnie pociągana była do odpowiedzialności administracyjnej. 22 lipca 2004 roku została skazana na 5 dni aresztu za udział w akcji opozycji poprzedniego dnia[5], za co organizacja Amnesty International uznała ją za więźnia sumienia[6]. Azarka karę odbywała w więzieniu na ul. Akreścina w Mińsku, w warunkach niespełniających standardów dla takich instytucji, w dusznym, gorącym pomieszczeniu i bez możliwości odbywania spacerów[7]. 25 października 2004 roku Azarka została aresztowana za trzymanie plakatu z napisem Biełarusi – tak, Łukaszenku – nie! w czasie oficjalnej państwowej imprezy na placu Październikowym w Mińsku. Centralny sąd Mińska skazał ją następnego dnia na 10 dni aresztu za naruszenie porządku publicznego w czasie trwania imprezy masowej[8].
5 marca 2006 w stosunku do niej wszczęto sprawę kryminalną z art. 193.1 Kodeksu Karnego Republiki Białorusi (działalność w imieniu niezarejestrowanej organizacji)[9]. 5 czerwca podjęła protest głodowy[10]. Po pewnym czasie sprawę zawieszono, ale w 2007 wznowiono z tego samego artykułu[9]. 7 sierpnia 2007 roku Anastasija Azarka była przesłuchiwana przez Prokuraturę Obwodu Mińskiego. Sprawa przeciwko niej kontynuowana była mimo faktu, że udział w organizacji będącej w trakcie rejestracji jest legalna, a taką właśnie organizacją był wówczas Młody Front[4]. W obronie Nastasii Azarki i innych aresztowanych w sierpniu 2007 roku sformowany był Komitet Obrony Aktywistów Młodego Frontu. Jego przewodniczącym był Alaksandr Milinkiewicz, a w skład wchodził m.in. Pawieł Siewiaryniec[11]. 25 sierpnia 2007 roku Anastasija Azarka została zatrzymana za namalowanie na ścianie napisu Biełaruś – heta światoje (Białoruś – to świętość). Według protokołów milicji napis o takiej treści obraża opinię publiczną i jest naruszeniem porządku społecznego. 4 września skazana została za to za grzywnę w wysokości 931 tys. rubli białoruskich, a do tego 300 tys. za pokrycie strat materialnych. Azarka zarabiała wówczas ok. 200 tysięcy miesięcznie[12]. Kolejnego dnia otrzymała jeszcze jedną grzywnę w wysokości 600 tys. rubli za rozpowszechnianie ulotek[13]. 9 października 2007 roku została zatrzymana za rozpowszechnianie materiałów drukowanych i niszczenie mienia[14]. 14 października 2007 roku została zatrzymana pod raz kolejny[15]. 3 listopada 2007 roku miała miejsce próba jej porwania. Nieznani sprawcy wepchnęli ją na ulicy do samochodu i usiłowali wywieźć. Jednak gdy samochód zatrzymał się, Azarka wydostała się przez otwarte okno i uciekła[16].
W czasie wyborów samorządowych w 2010 roku kandydowała na stanowisko deputowanej rudowskiego sielsowietu z ramienia organizacji „Młoda Białoruś”. 14 kwietnia 2010 roku została jednak skreślona z listy kandydatów z powodu uczestnictwa w niedozwolonym przez władze świętowaniu Dnia Niepodległości 25 marca w Mińsku. Według rzecznika prasowego Młodej Białorusi, z tej samej przyczyny kierownictwo Grodzieńskich Zakładów Lnianych poszukiwało podstaw, aby nie przedłużyć Anastasii Azarce umowy o pracę[17].
Twórczość literacka
edytujAnastasija Azarka jest autorką wierszy[2]. Działa w Nieświeskim Związku Literackim „Chabry”, które wydało zbiór Bukiet wałoszak (pol. Bukiet chabrów; 2008) oraz w Mińskim Obwodowym Związku Literackim „Żywica”, które wydało zbiór Podych niabiosau (pol. Oddech niebios; 2009). Przygotowała do wydania własny zbiór wierszy Kraj moj nawalniczny (pol. Kraj mój burzowy).
Życie prywatne
edytujAnastasija Azarka mieszka z rodzicami na skraju Nieświeża. Jej matka, Zoja Alaksandrauna Azarka, pracuje jako pielęgniarka, ojciec ma na imię Michaił. Ma młodszego brata, który pracuje w Mińsku, i starszą siostrę, która mieszka w Baranowiczach. Czyta książki przygodowe, fantastyczne, poświęcone historii Białorusi, twórczość Uładzimira Arłoua i Pawła Siewiaryńca. Słucha białoruskiego i rosyjskiego rocka, muzykę klasyczną i etno. Nie śledzi bieżących wydarzeń i życia społecznego na Białorusi – nie ma dostępu do internetu, nie kupuje czasopism i nie ogląda telewizji[2].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Pawet: Азарка Настасся. Зона лёну [online], pawet.net [dostęp 2024-08-17].
- ↑ a b c d Севярын Квяткоўскі: Нясьвіж, Салігорск, Баранавічы: тры партрэты падсудных маладафронтаўцаў. Radio Swaboda, 2007-09-17. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ a b c d Вольга Караткевіч: Наста Азарка: “Цяперашнім дарослым палітыкам не стае запалу”. Radio Swaboda, 2007-05-11. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ a b Барыс Гарэцкі: Азарка лічыць дзейнасьць Маладога Фронту законнай. Nasza Niwa, 2007-08-07. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-03)]. (biał.).
- ↑ Сьпіс пакараных за ўдзел у акцыі 21 ліпеня. Radio Swaboda, 2004-07-22. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: Палітвязьні ў спэцпрыёмніку на Акрэсьціна адчуваюць падтрымку сяброў з волі. Radio Swaboda, 2004-07-23. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: Першыя палітвязьні з 21 ліпеня будуць сёньня выпушчаныя на волю. Radio Swaboda, 2004-07-26. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: В. Сіўчыку далі 15 сутак, Насьце Азарцы і Алесю Васілеўскаму – 10, Уладзімеру Бегліку – 5, С. Высоцкаму – 3 сутак арышту. Radio Swaboda, 2004-10-26. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ a b Супраць Насты Азаркі ўзбуджана крымінальная справа. Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiosna”, 2007-07-17. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (biał.).
- ↑ Хроніка рэпрэсій і супраціву 30 траўня – 5 чэрвеня. Nasza Niwa, 2006-06-08. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-11)]. (biał.).
- ↑ Barys Harecki, Маладафронтаўцаў будуць бараніць сілай слова [online], Nasza Niwa, 17 sierpnia 2007 [dostęp 2019-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-11] (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: Надпіс “Беларусь – гэта сьвятое” абражае грамадзкую думку. Radio Swaboda, 2007-10-04. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: “Моладзевыя арганізацыі самыя актыўныя і небясьпечныя для ўлады”. Radio Swaboda, 2007-10-05. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (biał.).
- ↑ Любоў Лунёва: Уціск актывістаў апазыцыі перад Эўрапейскім маршам узмацніўся. Radio Swaboda, 2007-10-09. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-01)]. (biał.).
- ↑ У Нясьвіжы затрыманая актывістка Наста Азарка. Radio Swaboda, 2007-10-14. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-01)]. (biał.).
- ↑ Невядомыя затрымалі Насту Азарку, дзяўчына здолела ўцячы. Radio Swaboda, 2007-11-03. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-01)]. (biał.).
- ↑ Кандыдатку зьнялі з выбараў за сьвяткаваньне Дня Волі. Radio Swaboda, 2010-04-14. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-01)]. (biał.).