Ambit

	Informacje w projektach siostrzanych
	<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" data-file-width="1024" data-file-height="1376"> Multimedia w Wikimedia Commons
	<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/15px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" data-file-width="410" data-file-height="430"> Teksty źródłowe w Wikiźródłach
	<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" data-file-width="122" data-file-height="117"> Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Ambit (także obręb, obejście, łac. ambitus – obieg, obwód) – przejście powstałe z przedłużenia naw bocznych i poprowadzenia ich wokół prezbiterium za ołtarzem głównym^[1]^[2].

Plan kościoła z zaznaczonym ambitem (obejściem)

Charakterystyka

Ambit jest oddzielony od prezbiterium murem lub arkadami. Pojawił się w średniowieczu i był charakterystycznym składnikiem kościołów pielgrzymkowych (wprowadzenie ambitu ułatwiało wiernym dojście do relikwii znajdujących się w ołtarzu głównym)^[1]. Popularny zwłaszcza w okresie romanizmu i gotyku. Ambit często otoczony był od strony zewnętrznej wieńcem kaplic promienistych^[2].

Ambit dwunawowy

W kościołach pięcionawowych nawy czasem przechodziły wokół prezbiterium tworząc ambit dwunawowy. Przykładem może być pierwotny układ kościoła klasztornego w Henrykowie lub katedra Notre-Dame w Paryżu. Nawy ambitu mogły posiadać zróżnicowaną wysokość, czego przykładem jest katedra w Bourges^[1].

Katedra w Le Mans
z dwunawowym ambitem
i wieńcem kaplic
Katedra Notre-Dame
w Paryżu z dwunawowym ambitem

Zobacz też

apsyda (architektura)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ambit, [w:] Bania i inni, Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 26, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2020-05-13] .
↑ ^a ^b obejście, [w:] Krystyna.K. Kubalska-Sulkiewicz Krystyna.K., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. 3, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 2002, s. 281, ISBN 83-01-12365-6, OCLC 51024180 [dostęp 2020-05-13] .

Bibliografia

Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 107. ISBN 83-85001-89-1.
Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 281. ISBN 83-01-12365-6.

[:0-1] ambit, [w:] Bania i inni, Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 26, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2020-05-13] .

[:1-2] obejście, [w:] Krystyna.K. Kubalska-Sulkiewicz Krystyna.K., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. 3, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 2002, s. 281, ISBN 83-01-12365-6, OCLC 51024180 [dostęp 2020-05-13] .

[1]

[2]