Henry J
Henry J – amerykański samochód osobowy z lat 50. XX wieku, produkowany pod własną marką Henry J przez koncern Kaiser-Frazer w latach 1950–1954. Na rynku amerykańskim zaliczano go do samochodów kompaktowych. Sprzedawany był również pod marką Allstate.
_(cropped).jpg) Henry J Vagabond z 1952, w tle Corsair | |
| Producent | |
|---|---|
| Okres produkcji |
1950–1954 |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
2-drzwiowy sedan |
| Silniki | |
| Skrzynia biegów |
3-biegowa mechaniczna |
| Napęd |
tylny, silnik wzdłużnie z przodu |
| Długość | |
| Szerokość |
1778 mm[1] |
| Wysokość |
1519 mm (Corsair)[2] |
| Rozstaw osi |
2540 mm[1] |
| Masa własna |
1040–1062 kg[1] |
| Zbiornik paliwa |
49 l[1] |
| Liczba miejsc |
5 |
| Dane dodatkowe | |
| Modele bliźniacze |
Allstate |
| Konkurencja | |
Historia
edytujProjekt
edytuj
Samochód powstał w ramach koncernu Kaiser-Frazer, którego prezes Henry J. Kaiser uważał, że istnieje zapotrzebowanie na rynku amerykańskim na samochody mniejsze, ubogo wykończone i wyposażone, za to tańsze i bardziej ekonomiczne od pełnowymiarowych samochodów konkurencji, przez to bardziej dostępne dla ludności[3]. Część pieniędzy na rozwój nowego modelu pochodziła z pożyczki z agencji rządowej pomocy finansowej Reconstruction Finance Corporation[4]. W tym celu w ramach koncernu utworzono odrębną markę Henry J, nazwaną tak od imion prezesa firmy[5]. Produkowano tylko jeden model samochodu Henry J, który po późniejszych modernizacjach otrzymał dodatkowe nazwy Vagabond i Corsair[2]. Na rynku amerykańskim określany był jako samochód kompaktowy, w odróżnieniu od dominujących tradycyjnych samochodów (pełnowymiarowych)[3]. Samochód produkowany był w głównych zakładach w Willow Run, a nadto w Long Beach, Jackson i Portlandzie[3]. Od 1951 do 1954 roku Henry J był także montowany i sprzedawany w Japonii przez East Japan Heavy-Industries (późniejsze Mitsubishi Nihon Heavy-Industries[6].
Henry J 1950–1951
edytuj
cropped.jpg)
Pierwszym modelem był wprowadzony na rynek we wrześniu 1950 roku dwudrzwiowy sedan z tyłem fastback nazwany po prostu Henry J[3][a]. Jego stylistyka nawiązywała nieco do luksusowych samochodów Frazer tego samego koncernu, natomiast była bardziej zachowawcza, niż awangardowe modele klasy średniej Kaiser, stylizowane przez Howarda Darrina[3][4]. Z przodu zaakcentowana była podwyższona maska nad silnikiem pośrodku, a po bokach błotniki integralne z bokami nadwozia, kończące się z przodu pojedynczymi reflektorami w chromowanych oprawach[3]. Cały przedni pas był dynamicznie wychylony do przodu[3]. Po bokach nadwozia górna linia błotników miała wcięcie, typowe dla projektów Darrina, który poprawił pierwotny projekt firmy American Metal Products[4]. Błotniki tylne, również zintegrowane z nadwoziem, były lekko zaakcentowane i przechodziły w niewielkie płetwy na końcu[3]. Otwór atrapy chłodnicy był poziomy z wycięciem ku górze w środkowej części, a pośrodku była ozdobna pozioma belka skrzyżowana z pionową, wchodzącą w wycięcie[3]. Na końcach poziomej belki znajdowały się okrągłe światła parkingowe[3]. Nadwozie miało stosunkowo duże okna, dające dobrą widoczność; szyba przednia była dzielona[3]. Tylne okno miało „ząb” na górnej krawędzi, charakterystyczny dla projektów Darrina[4]. Bagażnik dostępny standardowo od wewnątrz miał pojemność 538 l, lecz zaletą było składane oparcie tylnej kanapy pozwalające na zwiększenie przestrzeni bagażowej do 1444 l[7]. Dla oszczędności, zewnętrzna klapa bagażnika była jednak wyposażeniem dodatkowym[3]. Również wnętrze było ubogo wyposażone i prosto wykończone[8]. Samochód miał pięć miejsc, w tym trzy na przedniej i dwa na tylnej kanapie[7].
Do napędu używane były rzędowe silniki firmy Willys-Overland: 4-cylindrowy Supersonic 4 o pojemności 134,2 ci (2,2 l), mocy brutto 68 KM, a w wersji DeLuxe 6-cylindrowy Supersonic 6 o pojemności 161 ci (2,6 l) i mocy 80 KM[9][7]. Oba silniki były dolnozaworowe, o stopniu sprężania 7:1, zasilane przez jednogardzielowy gaźnik[1]. Napęd był przenoszony przez trzybiegową skrzynię mechaniczną, za dopłatą z nadbiegiem[1]. Silnik umieszczony był wzdłużnie z przodu i napędzał tylne koła[7]. Opony miały rozmiar 5,90 × 15[1]. Nadwozie było zabudowane klasycznie na ramie prostokątnej[7]. Rozstaw osi wynosił 254 cm (100 cali)[1].
Cena bazowa podstawowego modelu wynosiła 1363 dolarów, a DeLuxe z silnikiem 6-cylindrowym 1499 dolarów[9]. Samochód okazał się początkowo sukcesem i w pierwszym roku modelowym 1951 wyprodukowano 78 383 sztuk (w tym 41 020 DeLuxe), co stanowiło 17. miejsce na rynku amerykańskim z udziałem 1,35%[9][b]. W pierwszym roku samochód nie miał wprost konkurencji na rynku amerykańskim, gdyż nie licząc samochodów europejskich, z samochodów kompaktowych oferowany był tylko znacznie droższy i lepiej wyposażony Nash Rambler, niewystępujący jako sedan, a poza tym spartański miejski Crosley CD[10]. Duże sedany pełnowymiarowe popularnych marek z silnikami sześciocylindrowymi były jednak tylko minimalnie droższe i chętniej były wybierane (najtańszy Ford DeLuxe kosztował od 1522 dolarów)[11]. Jako zalety Henry J przedstawiano natomiast większą ekonomikę eksploatacji dzięki mniejszym silnikom i masie oraz łatwiejsze manewrowanie i parkowanie[7]. Przy niewielkiej masie, sześciocylindrowy silnik zapewniał również bardzo dobre przyspieszenie (ok. 14 s do 100 km/h)[4].
Henry J Vagabond i Corsair 1952–1954
edytuj
W grudniu 1951 roku zmieniono nazwę podstawowego modelu na Henry J Vagabond[2]. Był on traktowany jako model przejściowy, w celu wykorzystania zapasów części[4]. Jedyną znaczącą różnicą było zapasowe koło w stylu Continental mocowane w osłonie na tylnej ścianie nadwozia zamiast w bagażniku[2]. Jednocześnie w lutym 1952 roku w gamie pojawił się zmodernizowany model Corsair, z takim samym nadwoziem w stylu dwudrzwiowego sedana fastback i rozstawem osi 100 cali[2]. Główną różnicą była nowa stylistyka pasa przedniego, podobna do większych samochodów Kaiser, oraz tylne lampy umieszczone na szczycie płetw[2]. Zasadniczym elementem nowego pasa przedniego była gruba pozioma chromowana belka atrapy chłodnicy, zachodząca na boki nadwozia, na której umieszczono prostokątne światła parkingowe, oraz druga belka stanowiąca obramowanie atrapy od góry i przechodząca na środku w tarczę powyżej z emblematem z literą K[2]. Wprowadzono też bardziej atrakcyjne i kolorowe wnętrze[2]. Samochód stał się nieco bardziej pakowny – 595 l, a przy opcjonalnym składanym oparciu kanapy 1642 l[2]. Napęd pozostał taki sam, z silnikiem 6-cylindrowym dostępnym w wersji DeLuxe[2].
Ceny modelu Vagabond zaczynały się od 1407 dolarów, a Corsair kosztował 1507 lub 1652 dolarów w zależności od silnika (bez dodatkowego wyposażenia)[2]. Sprzedaż jednak znacznie spadła i łącznie wyniosła 23 551 sztuk, w tym 16 551 Corsairów[2]. Na rynku pojawił się w tym roku nieco większy konkurencyjny kompaktowy sedan Willys Aero, a w 1953 roku jeszcze Hudson Jet, które osiągnęły nieco wyższą sprzedaż mimo większej ceny[12]. Konkurencję też tworzyły samochody importowane z Europy[12].
W 1953 roku pozostał tylko model Corsair z minimalnymi zmianami, głównie mechanicznymi, wyprodukowany w 17 505 egzemplarzach[13]. Popyt na samochody tego rodzaju jednak zmalał wraz ze wzrostem dochodów ludności, która oczekiwała w tym czasie mocniejszych silników i lepszego wyposażenia[5]. Oceniano, że w istocie to, że samochód był prosty i tani, wypełniając definicję podstawowego środka transportu, stało się wadą w oczach większości potencjalnych nabywców, którzy oczekiwali więcej luksusu, nawet płacąc więcej za bardziej prestiżowe samochody, jak Rambler[14]. W tym czasie Henry J pozostał najtańszym amerykańskim samochodem na rynku[14]. Na przełomie 1953 i 1954 roku, w związku z połączeniem koncernów Kaiser i Willys (który produkował model Aero), produkcję przeniesiono do Toledo[15]. W efekcie w 1954 roku wyprodukowano tylko 1125 samochodów Henry J Corsair, po czym markę zlikwidowano[16]. Nie zrealizowano planów stworzenia innych wersji nadwoziowych wzorem konkurencji, jak hardtop, kombi, czterodrzwiowy sedan lub kabriolet[4].
Allstate 1951–1953
edytuj
W 1951 roku koncern Kaiser zawarł porozumienie z siecią handlową Sears, Roebuck & Company dotyczące sprzedaży samochodu przez sieć marketów Sears[17]. Produkowany w zakładach Kaisera w Long Beach w Kalifornii samochód otrzymał nieco inny pas przedni i markę Allstate, używaną dla części zamiennych sprzedawanych w sieci Searsa[17]. Sprzedawane były od grudnia 1951 roku, głównie w południowozachodniej części USA[17].
W odróżnieniu od Henry J z 1952 roku, atrapa chłodnicy Allstate miała dwie cieńsze poziome belki oraz cieńsze obramowanie, z tarczą na górze w wycięciu nosa maski, natomiast małe okrągłe światła parkingowe umieszczone były z przodu błotników, pod reflektorami[17]. W miejscu napisów Henry J z lewej strony przedniego pasa, z tyłu i na desce przyrządów, miały napis Allstate na konturach mapy USA[17]. Silniki były takie same, a ceny bazowe wynosiły od 1395 do 1539 dolarów[17]. Wyprodukowano ich tylko 1544 w pierwszym roku modelowym i 797 w kolejnym[17][18]. W pierwszej połowie 1953 roku zakończono ich produkcję[18].
Dane techniczne
edytuj|
Henry J 1951:
Wymiary:
Napęd:
Układ jezdny: |
Uwagi
edytuj- ↑ Według How Henry J Cars Work, zadebiutował w marcu 1951 roku.
- ↑ Według How Henry J Cars Work, sprzedaż w pierwszym roku wynosiła prawie 82 000 sztuk.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Flory 2008 ↓, s. 353.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Flory 2008 ↓, s. 424-426.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Flory 2008 ↓, s. 351-352.
- ↑ a b c d e f g How Henry J Cars Work [online], HowStuffWorks [zarchiwizowane z adresu 2020-12-02] (ang.).
- ↑ a b Flory 2008 ↓, s. 502, 577.
- ↑ History of Mitsubishi Motors [online], Mitsubishi Motors [zarchiwizowane z adresu 2018-03-10] (ang.).
- ↑ a b c d e f The most important new car in America: The Henry J, 1951 (ang.). (folder)
- ↑ a b c d e f g h i j k Floyed Clymer. Clymer tests the Henry J. „Popular Mechanics”. 95 (2), s. 111-112, 274-276, luty 1951. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 352-354.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 335, 352, 370.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 347.
- ↑ a b Flory 2008 ↓, s. 466-468, 504-506.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 501-503.
- ↑ a b Report on small cars. „Changing Times. Kiplinger's Personal Finance”, s. 13-15, wrzesień 1953. (ang.).
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 546, 577.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 577-578.
- ↑ a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 392-395.
- ↑ a b Flory 2008 ↓, s. 471-472.
Bibliografia
edytuj- J. „Kelly” Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).
- How Henry J Cars Work [online], HowStuffWorks [zarchiwizowane z adresu 2020-12-02] (ang.).