Ali Hajdar (arab. ‏}علي حيد‎‎; ur. 1932 w Hillat Ara k. Dżabli, zm. 5 sierpnia 2022[1]) – syryjski wojskowy, wieloletni głównodowodzący syryjskich Sił Specjalnych, bliski współpracownik prezydenta Syrii Hafiza al-Asada.

Ali Hajdar
‏علي حيدر‎‎
generał major generał major
Data i miejsce urodzenia

1932
Hillat Ara k. Dżabli

Data śmierci

5 sierpnia 2022

Przebieg służby
Lata służby

1952–1994

Siły zbrojne

Siły Zbrojne Syrii

Stanowiska

głównodowodzący syryjskich Sił Specjalnych

Główne wojny i bitwy

wojna domowa w Libanie,
powstanie islamistów w Syrii

Życiorys

edytuj

Jest alawitą, pochodzi z konfederacji rodowo-plemiennej Haddadinów[2][3] (inne źródło podaje konfederację Chajatinów[4]), z jednej z najbardziej wpływowych rodzin alawickich[4]. Jeszcze jako uczeń wstąpił do partii Baas. Uzyskał wykształcenie wojskowe na Akademii Wojskowej w Hims. W 1968, pięć lat po zamachu stanu, po którym partia Baas objęła władzę w kraju i zaprowadziła w nim ustrój autorytarny, Hajdar został głównodowodzącym syryjskich Sił Specjalnych. W rywalizacji o władzę w kraju między Salahem Dżadidem i Hafizem al-Asadem poparł tego drugiego i odegrał znaczącą rolę podczas zamachu stanu, który zapewnił mu pełnię władzy w Syrii[5].

W latach 70. i 80. XX wieku był jednym z najbardziej zaufanych oficerów w otoczeniu Hafiza al-Asada. Dowodzona przez niego formacja obok Kompanii Obrony była najważniejszą jednostką wojskową podtrzymującą w Syrii rządy al-Asada[5]. Brała udział w tłumieniu powstania islamistów w 1984, interwencji syryjskiej w czasie wojny domowej w Libanie (gdzie walczyła z oddziałami izraelskimi oraz z siłami (Organizacji Wyzwolenia Palestyny[5]) oraz organizowała operacje dywersyjne w Izraelu[2].

W 1984 Ali Hajdar zachował lojalność wobec chorego Hafiza al-Asada i odmówił wzięcia udziału w zamachu stanu, jaki przygotowywał przeciwko prezydentowi jego brat Rifat al-Asad. Cztery lata później, z powodu tętniaka, wycofał się z działalności wojskowej. Na początku lat 90. XX wieku wrócił jednak do pełnienia obowiązków. Protestował przeciwko podjęciu przez Syrię rozmów pokojowych z Izraelem[5]. Latem 1994 został w nieznanych bliżej okolicznościach aresztowany na polecenie Hafiza al-Asada, nie stanął jednak przed sądem[5]. Jako powód tego nieoczekiwanego aresztowania podaje się obiekcje Hajdara co do kompetencji politycznych syna prezydenta, Baszszara al-Asada, którego ojciec zamierzał (po śmierci starszego syna Basila) nieformalnie wyznaczyć na następcę[2]. Ostatecznie Hajdar stracił jedynie pełnione dotąd stanowisko głównodowodzącego Sił Specjalnych, na którym zastąpił go gen. Ali Habib Mahmud[2]. Nadal był członkiem partii Baas i służył w armii syryjskiej do śmierci Hafiza al-Asada w 2000[5].

Przypisy

edytuj
  1. رفض توريث بشار الأسد الحكم في سورية وسخر منه.. وفاة اللواء علي حيدر بعد نحو ثلاثة عقود من إزاحته (arab.)
  2. a b c d Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011, s. 104-105. ISBN 978-83-7638-111-4.
  3. Syria's Praetorian Guards: A Primer
  4. a b Sz. Bar, Bashar's Syria: The Regime and its Strategic Worldview
  5. a b c d e f S. M. Moubayed, Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900-2000, Cune Press, 9781885942418, s.54-55