Kompanie Obrony (Syria)

Kompanie Obrony[1] (ar. سرايا الدفاع, Saraja ad-difa'a) – syryjska formacja paramilitarna, a następnie zajmująca się ochranianiem najważniejszych instytucji państwa oraz partii Baas. Została utworzona po przejęciu władzy w Syrii przez Hafiza al-Asada. W 1984 została rozformowana, gdyż dowodzący Kompaniami Rifat al-Asad bez powodzenia usiłował przejąć władzę w kraju. Od 1986 analogiczne zadania spełnia w Syrii Gwardia Republikańska.

Historia

edytuj

W listopadzie 1970 Hafiz al-Asad przejął dyktatorską władzę w Syrii drogą zamachu stanu. Aby utrzymać się przy władzy i nie dopuścić do kolejnego przewrotu, z inicjatywy al-Asada w wojsku syryjskim wzmocniono agencje wywiadowcze, utworzono Siły Specjalne oraz paramilitarne Kompanie Obrony, których zadaniem miało być ochranianie najważniejszych instytucji państwa oraz rządzącej partii Baas[1]. Pierwszym dowódcą Kompanii został brat Hafiza al-Asada Rifat. Kompanie Obrony stacjonowały w okolicach Damaszku[2], stale ochraniając m.in. bazę lotniczą w Mazza[3]. W Kompaniach służyli niemal wyłącznie alawici, przedstawiciele tej samej społeczności religijno-etnicznej, co rodzina al-Asadów[4], według niektórych źródeł byli do nich przyjmowani również Kurdowie, którzy później wyróżniali się bezwzględnością podczas walki[5].

Z czasem Kompanie Obrony z jednostki paramilitarnej stały się elitarną formacją, liczącą według różnych źródeł 50 – 55 tys. żołnierzy i bezwzględnie wierną swojemu dowódcy[6][7]. Odegrały znaczącą rolę w walce z fundamentalistycznymi organizacjami islamskimi, w tym z Braćmi Muzułmańskimi, które w latach 80. XX w. dążyły do obalenia rządów partii Baas[8]. 27 czerwca 1980 dokonały masakry więźniów więzienia w Palmyrze (Tadmur) w odwecie za nieudaną próbę zamordowania Hafiza al-Asada[9]. Brały udział w tłumieniu islamistycznego powstania zbrojnego, w tym w pacyfikacji powstania zorganizowanego przez Braci Muzułmańskich w Hamie w 1982[10].

W 1984 Rifat al-Asad usiłował na czele Kompanii Obrony odsunąć brata od władzy. Poniósł jednak porażkę, gdyż po stronie Hafiza al-Asada zgodnie wystąpił cały korpus oficerski. Rifat al-Asad musiał opuścić kraj, zaś Kompanie Obrony rozformowano[6]. Przekształcono je najpierw w 569 dywizję pancerną, a następnie w 4 dywizję pancerną[11]. Część żołnierzy aresztowano[12].

Przypisy

edytuj
  1. a b Ł. Fyderek, Pretorianie i technokraci..., s. 55.
  2. N. van Dam, The Struggle..., s. 70.
  3. McHugo J.: Syria. From the Great War to Civil War. Londyn: Saqi Books, 2014, s. 189. ISBN 978-0-86356-753-7.
  4. N. van Dam, The Struggle..., s. 114.
  5. N. van Dam, The Struggle..., s. 207.
  6. a b Ł. Fyderek, Pretorianie i technokraci..., s. 57-59.
  7. N. van Dam, The Struggle..., s. 119.
  8. N. van Dam, The Struggle..., s. 104.
  9. N. van Dam, The Struggle..., s. 105-106.
  10. N. van Dam, The Struggle..., s. 112.
  11. K. Campbell, Civil-Military Relations And Political Liberalization: A Comparative Study Of The Military's Corporateness And Political Values In Egypt, Syria, Turkey, and Pakistan.
  12. N. van Dam, The Struggle..., s. 121.

Bibliografia

edytuj
  • van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba'ath Party. London: I. B. Tauris, 2011. ISBN 978-1-84885-760-5.
  • Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011. ISBN 978-83-7638-111-4.