Alfredas Bumblauskas
Alfredas Bumblauskas (ur. 18 listopada 1956 w Telszach[1]) – litewski historyk, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, publicysta i autor programów telewizyjnych na temat historii.
Alfredas Bumblauskas w 2008 roku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
historyk |
Narodowość |
litewska |
Alma Mater | |
Wydział |
Wydział Historii |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1974 ukończył szkołę średnią im. Žemaity w Telszach. W latach 1974–1979 studiował historię na Uniwersytecie Wileńskim w 1974. W 1987 zamknął przewód doktorski rozprawą „Geneza Reformacji w Wielkim Księstwie Litewskim”[2], pod kierunkiem Edvardasa Gudavičiusa. W 1990 zatrudniony na stanowisku docenta na Wydziale Historii. Wybrany także na stanowisko dziekana wydziału. Funkcję tę sprawował przez dwie kadencje do 2002, kiedy to został prodziekanem. Obecnie związany z Katedrą Teorii Historii i Historii Kulturowej, której był inicjatorem w 1993. W 2008 Senat Uniwersytetu Wileńskiego nadał mu tytuł profesora uczelnianego po zakończeniu procedury habilitacyjnej na podstawie publikacji „Modele historii Litwy w historiografii XIX – XX w.”[3]. Był profesorem wizytującym na Uniwersytecie Helsińskim, Uniwersytecie w Grazu oraz Warszawskim.
Zainteresowania naukowe
edytuj- Socjokulturowa historia Wielkiego Księstwa Litewskiego: charakter cywilizacyjny, europeizacja, wielokulturowość
- Periodyzacja litewskiej historii i zależność regionalna
- Rozwój historiografii i pamięci historycznej; badania nad pamięcią historyczną
- Dydaktyka historii
Działalność pozanaukowa
edytujOd 1988 związany z telewizją, dla której tworzył cykle audycji na temat historii i kultury, m.in.: 2015-2020: „Nacionalinė ekspedicija” („Ekspedycja narodowa”)[4]; 2009 „Tūkstantmečio pokalbiai” („Rozmowy tysiąclecia”); 2005-2009 „Amžių šešėliuose” („W cieniu wieków”); 1993–2004 m. „Būtovės slėpiniai” („Tajemnice przeszłości”); 1998-1990 „Lietuvos istorija” („Historia Litwy”).
Od 2013 jest redaktorem naczelnym pisma „Lietuvos istorijos studijos[5]” (ISSN 1392-0448), a także członkiem kolegium redakcyjnego „Przeglądu Wschodniego” (ISSN 0867-5929), „Studia slavica et Balcanica Petropolitana” (ISSN 1995-848X), „Studia z dziejów Państwa i Prawa Polskiego” (ISSN 1733-0335).
W latach 1990–1992 członek rady Sajudisu w Sejmie Litwy oraz wiceprzewodniczący. W latach 1998–1999 przewodniczący Litewskiej Rady Kultury i Sztuki przy Ministerstwie Kultury Litwy. W 2002 ubiegał się o mandat radnego miasta Wilna z list ówczesnej Partii Liberalno-Demokratycznej. W 2003 został pełnomocnikiem i członkiem komisji inauguracyjnej prezydenta Rolandasa Paksasa. W 2004 społeczny doradca p.o. prezydenta Artūrasa Paulauskasa. W latach 2011–2013 przewodniczący Rządowej Komisji ds. nagród w kulturze i sztuce[3].
Publikacje (wybór)
edytujWydane po polsku:
- Wielkie Księstwo Litewskie. Wspólna historia, podzielona pamięć, Warszawa: Bellona, 2013, ISBN 978-83-11-13016-6.
Wydane po litewsku:
- Universitas Vilnensis, 1579–2004 (praca zbiorowa), Wilno: Vilniaus universitetas, 2004., ISBN 9955-634-00-6.
- Senosios Lietuvos istorija, 1009–1795, Wilno: R. Paknio leidykla, 2005, ISBN 9986-830-89-3.
- Alma Mater Vilnensis: Vilniaus universiteto istorijos bruožai: kolektyvinė monografija (praca zbiorowa), Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2009, ISBN 978-9955-33-533-7.
- Lietuvos Didžioji Kunigaikštija ir jos tradicija, Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2010, ISBN 978-9955-33-632-7.
- Lietuvos istorija / Alfonsas Eidintas, Alfredas Bumblauskas, Antanas Kulakauskas, Mindaugas Tamošaitis, Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2012, ISBN 978-609-459-092-4.
- Kunigaikščiai Radvilos (praca zbiorowa), Wilno: Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras, 2015, ISBN 978-5-420-01759-3.
- Lietuvos istorija kiekvienam / Alfredas Bumblauskas, Alfonsas Eidintas, Antanas Kulakauskas, Mindaugas Tamošaitis, Wilno: MELC, 2018, ISBN 978-5-420-01797-5.
Nagrody i odznaczenia
edytuj- Narodowa Nagroda Kultury i Sztuki, 1998[6]
- Nagroda Simonasa Daukantasa (Litwa, 1999)[7]
- Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1998)[8]
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1999)[9]
- polsko-litewska Nagroda Obojga Narodów (Polska, 2001)[10]
- Krzyż Kawalerski Orderu Witolda Wielkiego (Litwa, 2003)[11]
- Komandor Orderu Korony (Belgia, 2006)[12]
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 2009)[13]
- Nagroda Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa w kategorii historia (Polska, 2019)[14]
Przypisy
edytuj- ↑ Alfredas Bumblauskas: visada norėjo būti kitoks [online], 15min.lt [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ LIETUVOS MOKSLO POTENCIALAS [online], www.mokslas.mii.lt [dostęp 2020-11-10] .
- ↑ a b prof. dr. (HP) Alfredas Bumblauskas [online], Istorijos fakultetas [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ Nacionalinė ekspedicija – LRT [online], Lietuvos Radijas ir Televizija [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ Atsakingi redaktoriai – Lietuvos istorijos studijos [online], www.zurnalai.vu.lt [dostęp 2020-11-10] .
- ↑ Nacionalinių kultūros ir meno premijų komisija [online], lrkm.lrv.lt [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ Alfredas Bumblauskas [online], www.skouds.lt [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ M.P. z 1999 r. nr 7, poz. 82
- ↑ M.P. z 1999 r. nr 22, poz. 314
- ↑ Nagrody dla Polaka i Litwina – Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2020-11-10] .
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė [online], Apdovanotų asmenų duomenų bazė | Lietuvos Respublikos Prezidentas [dostęp 2020-11-10] (lit.).
- ↑ Lrytas.lt naujienos – Alfredas Bumblauskas [online], naujasis.lrytas.lt [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-12] .
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 36, poz. 548.
- ↑ Alfredas Bumblauskas laureatem Nagrody Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa [online], dzieje.pl [dostęp 2020-11-10] (pol.).